و عصبانی شد كه صورت مباركش قرمز شد و لمعان ( 1 ) پيدا كرد و فرمود :
« من لا يرحم لا يرحم » ( 2 ) آن كه نسبت به ديگری رحم نداشته باشد ، خدا
هم به او رحم نخواهد كرد . بنا به نقل ديگری فرمود : اگر خدا رحم را از
دل تو كنده است ، من چه كنم ؟ !
در اين زمينه اخبار و روايات و احاديث زيادی داريم . زندگی
اميرالمؤمنين ( ع ) خود بهترين نمونه است و علی ( ع ) اساسا مجسمه رحمت‏
و مهربانی است ، در مقابل ضعيف كه قرار می‏گيرد ، دريای رحمت و محبت‏
علی ( ع ) به جوش می‏آيد .

عواطف انسانی در غرب

من در جلسه گذشته راجع به روحيه شرقی و غربی بحث كردم و گفتم كه اساسا
عمق روحيه غربيها قساوت است و مردمان قسی القلبی هستند . البته خود
غربيها هم اين مطلب را قبول دارند و اين نوع عواطف ، محبتها ، احسانها
و گذشتها را خصلتهای شرقی می‏نامند . حتی محبت پدر نسبت به فرزندان خود
و فرزندان نسبت به پدر يا مادر و همچنين برادر نسبت به برادر يا خواهر
، و خواهر نسبت به خواهر ، در بين آنها خيلی كم وجود دارد . شرقيها اين‏
[ مطلب ] را احساس كرده ، می‏گويند عواطف انسانی فقط در مشرق زمين وجود
دارد و زندگی در مغرب زمين بسيار خشك است و در آنجا عدالت

پاورقی :
. 1 [ به معنای تغير ] .
. 2 جامع‏الصغير ، ج 2 ، ص . 183