پاورقی : . 1 سوره جاثيه ، آيه . 23 . 2 سوره يوسف ، آيه . 53
حرص درمیآيد و آنجا كه آن ميلها به صورت سگهای خفتهای در درون انسان
مخفی میشوند و آنجا كه نفس انسان ، حالت آن افعی را پيدا میكند ، بايد
از بين برد و " جهاد با نفس " كرد ، يعنی بايد با " نفس اماره
بالسوء " كه اين تعبير هم مال قرآن است اين نفسی كه به شدت فرمان به
بدی میدهد ، مبارزه كرد . آن حد اول كه میخواهد يك لقمه نان بخورد ،
فرمان به بدی نيست . آن غريزه ، طبيعی است و خوبهم هست ولی وقتی به
صورت آز و حرص و بخل و حسد و كينه و عقده و خشم و غضبو امثال اينها
درمیآيد ، آن وقت است كه اين نفس ، " اماره بالسوء " میشود . قرآن
هم میگويد با نفس اماره بالسوء بايد مبارزه كرد : " « فاما من طغی 0 و
اثر الحيوش الدنيا 0 فان الجحيم هی الماوی 0 و اما من خاف مقام ربه و
نهی النفس عن الهوی 0 فان الجنة هی الماوی »" قرآن تصريح میكند كه
بايد جلوی نفس را گرفت و بايد آن را از اينكه دنبال هوای خودش برود
نهی كرد . در جای ديگر میفرمايد : " « / فرايت من اتخذ الهه هواه » "
( 1 ) آيا ديدی آن كسی را كه معبودش همان هوای نفسش است ؟ در جای ديگر
از زبان يوسف صديق نقل میكند : " « و ما ابری نفسی ان النفس لامارش
بالسوء »" ( 2 ) من هرگز نفس خودم را تبرئه نمیكنم . ببينيد يوسف چه
میگويد ، يوسفی كه از خودش مطمئن است ، در عين حال میگويد : " « ان
النفس لامارش بالسوء »" میخواهد بگويد دستگاه نفس انسان آنقدر پيچيده
و پيچيده است كه گاهی ممكن است در آن لايه دهمش چيزی باشد كه
پاورقی : . 1 سوره جاثيه ، آيه . 23 . 2 سوره يوسف ، آيه . 53 |