مكتب محبت ( مكتب معرفت )
مكتب ديگری در مورد انسان كامل وجود دارد كه آن را ، هم میتوان مكتب محبت ناميد و هم مكتب معرفت به معنای " معرفةالنفس " . از چند هزار سال پيش در شرق آسيا افكار و انديشههای بسيار بلندی وجود داشته كه الان هم كتابهای بسيار قديمی هندی كه به فارسی هم ترجمه شده وجود دارد ، مثل " او پانيشادها " كه [ كتبی ] فوقالعاده عالی است . استاد بزرگوار ما علامه طباطبائی - سلمه الله تعالی - ( 1 ) وقتی در چندين سال پيش برای اولين بار " اوپانيشادها " را خوانده بودند ، خيلی اعجاب داشتند و میگفتند كه مطالب بسيار بسيار بلندی در اين كتابها هست كه كمتر مورد توجه است . در اين مكتب ، محور همه كمالات انسان ، خودشناسی است . اين مكتب میگويد : " خودت را بشناس " . البته " خودت را بشناس " را سقراط هم گفته است و همه پيغمبران هم گفتهاند ، پيغمبر اسلام هم فرموده است كه : " « من عرف نفسه عرف ربه » " ، ولی در اين مكتب فقط روی همين نكته تكيه شده است كه خودت را بشناس .پاورقی : . 1 [ خواننده گرامی توجه دارد كه اين سخنرانی در زمان حيات مرحوم استاد علامه طباطبائی طابثراه ايراد شده است ] .