عيبهای جسمی و روانی
آيا انسان سالم و انسان معيوب هم داريم ؟ سلامت و عيب گاهی مربوط به تن انسان است . شكی نيست كه بعضی انسانها از نظر جسمی سالمند و بعضی معيوب و مريض ، مثلا نقص عضوی دارند : نابينا ، كرو يا افليج هستند و امثال اينها . ولی اينها مربوط به شخص انسان است . هيچ توجه داريد كه اگر انسانی كور باشد ، كر باشد ، افليج باشد ، بد شكل باشد ، كوتاه قد باشد ، شما اينها را برای او از نظر فضيلت و شخصيت و انسانيت ، نقصی نمیشماريد . مثلا سقراط ، فيلسوف يونان كه او را به اصطلاح " تالی تلو پيغمبران " حساب میكنند ، يكی از بدشكلترين مردم دنيا بود ، ولی هيچكس بد شكلی را برای سقراط به عنوان يك انسان ، عيب نمیگيرد . يا مثلا " ابوالعلاء معری " ( 1 ) و " طه حسين " ( 2 ) كور بودهاند ، آيا اين كوری كه نقصی در جسم و شخص اين افراد است به عنوان يك نقص در شخصيت اين افراد شمرده میشود ؟ نه ، اينچنين نيست . اين مطلب دليل بر اين است كه انسان دو چيز دارد : " شخصی " دارد و " شخصيتی " ، تنی دارد و روحی ، جسمی دارد و روانی . حسابپاورقی : . 1 [ احمدبن عبدالله بن سليمان شاعر و لغوی معروف عرب كه در چهار سالگی به سبب آبله نابينا شد ] . . 2 [ اديب و محقق معاصر مصری كه در سن سه سالگی نابينا گرديد ] .