مثل كسی كه دارای عقده روانی " تكبر " است . امروز ثابت شده است كه
تكبر ، واقعا بيماری است ، واقعا اختلال روحی و روانی است ، ولی آيا
میشود يك دارو برای تكبر در داروخانه پيدا كرد ؟ آيا میشود انسان يك
قرص بخورد و تكبرش از بين برود و تبديل به يك انسان متواضع شود ؟ آيا
میشود به يك انسان قسی القلب و جلاد مثل شمربن ذی الجوشن يك آمپول
بزنند و يا يك قرص به او بدهند تا تبديل به يك انسان عطوف ، مهربان و
با شفقت و رحمت شود ؟ نه ، [ امكان ] معالجه برای او هست ولی معالجه
او ، راه ديگری دارد .
حتی گاهی بيماری جسمی از راه روانی معالجه میشود ، همچنانكه گاهی
بيماری روانی از راه جسم معالجه میشود . مثلا يك بيماری ، واقعا جسمی
است ولی با يك سلسله تلقينها و تقويتهای روحی كه اينهم خودش داستانی
دارد و يك مسأله عجيبی است [ معالجه میشود . اين مطلب ] جزء دلايل قاطع
بر اين است كه واقعا انسان ، موجودی است مركب از تن و روان ، و روان
انسان از تن استقلال دارد و يك تابع مطلق از تن نيست ، همچنانكه تن ،
تابع مطلق از روان نيست ، اين دو در يكديگر اثر دارند . به قول حكما :
النفس والبدن يتعا كسان ايجابا و اعدادا بدن در روان اثر میگذارد و روان
در بدن ، و بدن كار مستقل از روان انجام میدهد و روان هم كار مستقل از تن
انجام میدهد . اين خودش دليل بر اين است كه دستگاه روانی انسان ، خود
يك دستگاه مستقل است .
ما در صحبت از انسان كامل قبل از اينكه وارد [ اصل ] بحث شويم ، سخن
از انسان سالم و انسان معيوب آورديم . اين مقدمه لازم
|