پاورقی : . 1 سوره ص ، آيه . 74 . 2 سوره تين ، آيات 1 تا . 6
بيشتر از ما و شما خدا را میشناسد ، چندين هزار سال هم خدا را عبادت
كرده است . قرآن به ما میگويد به ملائكه ايمان بياوريد . آيا شيطان ،
ملائكه را میشناسد يا نه ؟ سالها ، بلكه هزارها سال با ملائكه هم صف بوده
و در يك كلاس كار میكردهاند ، از من و شما ، جبرئيل را بهتر میشناسد .
پيغمبران را چطور ؟ آيا پيغمبران را میشناسد و میداند كه اينها پيغمبرند
يا نه ؟ همه را از ما بهتر میشناسد . معاد را چطور ؟ خودشهميشه با خدا
راجع به قيامت صحبت میكند ، معاد را هم كاملا میشناسد ولی در عين حال
چرا قرآن ، شيطان را كافر میخواند ؟ میفرمايد : « و كان من الكافرين » (
1 ) . اگر ايمان آنچنانكه فلاسفه گفتهاند فقط شناخت میبود ، شيطان بايد
اول مؤمن باشد ولی شيطان ، مؤمن نيست . چون او شناسنده جاحد است ، يعنی
میشناسد ولی در عين حال عناد و مخالفت میورزد ، در مقابل حقيقتی كه
میشناسد ، تسليم نيست ، گرايش به آن حقيقت ندارد ، علاقه به آن حقيقت
ندارد ، حركت به سوی آن حقيقت ندارد . پس ايمان ، فقط شناخت نيست .
پس اينكه بسياری از حكمای ما در [ تفسير ] اين سوره مباركه كه میفرمايد
: " « و التين و الزيتون 0 و طور سينين 0 و هذا البلد الامين 0 لقد خلقنا
الانسان فی احسن تقويم 0 ثم رددناه اسفل سافلين 0 الا الذين امنوا و عملوا
الصالحات »" ( 2 ) میگويند : " « الا الذين امنوا »" يعنی حكمت
نظری و " « عملوا الصالحات »" يعنی حكمت عملی ، صحيح نيست . چيزی
بالاتر از حكمت نظری در " « الا الذين امنوا »"
پاورقی : . 1 سوره ص ، آيه . 74 . 2 سوره تين ، آيات 1 تا . 6 |