درد انسان

درد انسان چيست ؟ اگر سر انسان درد بگيرد ، درد او از آن جهت كه‏
انسان است ، نيست چون سر يك حيوان مثل گوسفند هم درد می‏گيرد . اينكه‏
دست و پای انسان درد می‏گيرد ، از [ نوع ] دردهای حيوانی و عضوی و شخصی‏
است . اما آنها كه صحبت از " درد انسان " و " صاحب درد بودن انسان‏
" می‏كنند ، مقصودشان اين نيست . آن دردی كه ارزش ارزشها در انسان است‏
، چيز ديگری است .
گروهی - مانند عرفای خودمان - آن دردی را كه در انسان سراغ دارند و
دائما آن را تقديس می‏كنند ، درد خداجوئی است . می‏گويند اين درد از
مختصات انسان است و حتی انسان به اين دليل بر فرشته ترجيح دارد كه‏
فرشته بی‏درد است و انسان ، درد دارد .
طبق نظر اسلام ، انسان يك حقيقتی است كه نفخه الهی [ در او دميده شده‏
] و از دنيای ديگری آمده است و با اشيائی كه در طبيعت وجود دارد ،
تجانس كامل ندارد . انسان در اين دنيا ، يك نوع احساس غربت و احساس‏
بيگانگی و عدم تجانس با همه موجودهای عالم می‏كند چون همه فانی و متغير و
غير قابل دلبستگی هستند ، ولی در انسان ، دغدغه جاودانگی وجود دارد . اين‏
درد همان است كه انسان را به عبادت و پرستش خدا و راز و نياز و به خدا
نزديك شدن و به اصل خود نزديك شدن می‏كشاند .