پاورقی : 1 - سوره آل عمران - آيه . 13
بهاين ترتيب بسيار طبيعی است كه عامل حركت ملتی ، عامل سياسی باشد
نه عامل اقتصادی و مادی انقلاب فرانسه بعنوان مثال ، از اين قبيل
انقلابهاست ، بعد از آنكه فيلسوفان و حكمائی نظير روسو آنهمه تبليغ
درباره آزادی و آزادی خواهی و حيثيت انسانی و حريت و ارزشهای آن كردند
، زمينه قيام را آماده ساختند و مردم كه بيدار شده بودند ، برای كسب
آزادی انقلاب كردند
عامل سوم ايجاد انقلابها ، عامل آرمان خواهی و عقيده طلبی است ،
انقلابهای اصطلاحا ايدئولوژيك اينگونه انقلابها جنگ عقايدند نه جنگ
اقتصادی در مظهر عقايد جنگهای مذهبی نمونه خوبی از نبردهائی است كه بر
سر عقيده و آرمان بر پا ميگردد قرآن نيز بر اين نكته تكيه میكند ، در آيه
سيزدهم سوره آل عمران نكته ظريفی مندرج است آيه مربوط بجنگ مسلمانان با
كفار در غزوه بدر است آنجا كه آيه از مؤمنان نام ميبرد ، جنگ آنان را
جنگ ايدئولوژيك و جنگ عقيده مينامد حال آنكه از جنگ كافران بجنگ
عقيده تعبير نمیكند آيه ميفرمايد :
²قد كان لكم آية فی فئتين التقتا فئة تقاتل فی سبيل الله و اخری كافرش
( 1 )
در برخوردی كه ميان دو گروه روی داد ، عبرت و نشانه ای برای شما وجود
دارد ، يك گروه از اينان در راه خدا يعنی برای ايمان وعقيده شان
ميجنگيدند ، و اما آن گروه ديگر كافر بودند آيه نمیگويد كه گروه دوم نيز
در راه عقيده نبرد ميكردند ، زيرا جنگ آنها واقعا ماهيت ايمانی نداشت
، حمايت امثال ابوسفيان از بتها ، بدليل اعتقاد به بتها نبود چرا كه
ابوسفيان ميدانست اگر نظم تازه ای مستقر شود ، از قدرت و شوكت او چيزی
باقی نميماند ، او در واقع از منافع خودش دفاع ميكرد نه از اعتقاداتش .
پاورقی : 1 - سوره آل عمران - آيه . 13 |