كار را بايد صورت بدهد ، خودكار - كه برايش عادت می‏شود زيرا مجبور
می‏شود قسمتی از بدن خودش را به وضع مخصوصی به كار بيندازد - سبب می‏شود
كه اين حالت در او به وجود بيايد كه عضوی را زياد استعمال كند و عضو
ديگری را استعمال نكند ، و اين تغييرات را در وضع بدنش به وجود می‏آورد
. بعد همين تغييرات به وجود آمده ، از راه ارث به فرزندان او منتقل‏
می‏شود . بعد در فرزند او همين تغيير متراكم به واسطه اينكه او هم در همان‏
محيط قرار گرفته است كم‏كم بيشتر می‏شود ، بعد در نسل او و همين‏طور [
نسلهای بعدی ] ادامه پيدا می‏كند .
مثال معروفی كه ذكر كرده است موضوع زرافه است . می‏گويد مثلا ما زرافه‏
را می‏بينيم كه قسمت قدامی بدنش از قسمت خلف بدنش بلندتر است و
مخصوصا گردنش خ يلی درازتر است . علت اين بوده است كه اين حيوان در
يك محيطی قرار گرفته كه در آن محيط آذوقه و علف روی زمين نبوده و مجبور
بوده كه از درختها تغذی كند و برگ درختها را بخورد ، مجبور بوده گردن‏
خودش را بكشد و قسمت قدامی بدن خودش را هميشه به طرف بالاكش بياورد .
اين عمل مرتب تكرار شده است و در اثر تكرار ، خود به خود گردن اين‏
حيوان در همان زمان حيات خودش يك مقدار كشيده‏تر شده است . ( مثل‏
اينكه می‏گويند واليبال بازی كردن قد انسان را بلند می‏كند ) . او اين كار
را كرده ، و گردنش يك ذره بلند شده است ، به شرط اينكه نر و ماده هر
دو اين طور باشند ، او می‏گويد انتقال از راه وراثت شرطش اين است كه‏
اين خصوصيت در هر دو جنس باشد ، زرافه نر اين كار را كرده ، زرافه ماده‏
هم اين كار را كرده است ، بعد ايندو توالد كرده‏اند ، بچه‏ای كه از اينها
به وجود آمده ، از همان ساعت اول با گردن مثلا يك سانتی‏متر بلندتر به‏
دنيا آمده است . بچه او هم كه بزرگ شده ، در همين محيط بوده و باز
مجبور بوده است از برگهای درختها استفاده كند ، باز مجبور بوده گردن‏
خودش را كش بياورد و مرتب كش آورده است ، گردن نسل بعدی مثلا دو
سانتی‏متر از نسل پيشين درازتر بوده است و همين‏طور . . . تا به اينجا
رسيده است .
روی همين حساب خواسته است تمام تغييرات و اختلافاتی را كه ميان انواع‏
موجودات زنده هست ، از همين راه توجيه كند . مثلا فرض كنيد ما انسان را
حالا می‏بينيم به اين شكل مستوی القامه است ، روی دو پا راه می‏رود ،
دستهايش اين جور و انگشتهايش اين‏جور است ، می‏گويد اين انسان با آن‏
گوسفند در ابتدا يك جور بوده‏اند ، اين محيطهای مختلف است كه گوسفند را
تدريجا به آن شكل خاص