پاورقی : . 1 مشخصات اين احساس را میگويد .
به همين دليل اينها را تخطئه میكند . میگويد هميشه در گذشته اينجور
بودهاند :
" ولی فراموش نشود كه در اين بين عده قليلی از افراد و جماعات يافت
میشود كه يك معنی واقعی از وجود خدا را برای اين اوهام دريافتهاند كه
واقعا دارای خصائص و مشخصات بسيار عالی و تفكرات عميق و معقول بوده ،
به هيچ وجه قابل قياس با آن عموميت عقيده نيست " .
كه میگويد در طول گذشته هم اين جور بوده .
" اما يك عقيده و مذهب ثالث بدون استثنا در بين همه وجود دارد ،
گرچه خالص و يكدست در هيچ كدام يافت نمیشود ، من آن را احساس مذهبی
آفرينش يا وجود میدانم " .
معتقد است به اينكه در همه انسانها [ اين احساس مذهبی وجود دارد ]
ولی بعد میگويد كه بعضی افراد ممكن است فاقد اين [ احساس ] باشند .
شايد اين هم نقص در مترجم است كه اول میگويد در همه ، بعد بعضيها را
فاقد آن میداند . میگويد يك احساس مذهبی بالخصوصی در همه افراد هست كه
من آن را احساس مذهبی آفرينش يا وجود میدانم :
" بسيار مشكل است اين احساس را برای كسی كه كاملا فاقد آن است توضيح
دهيم ، بخصوص كه در اينجا ديگر بحثی از آن خدا كه به اشكال مختلف تظاهر
میكند نيست . اين خدا بزرگتر است از اينكه توصيف بشود " .
اين همان خدايی است كه ما مسلمانها او را " الله اكبر من ان يوصف "
میدانيم .
" در اين مذهب فرد كوچكی آمال و هدفهای بشر ، و عظمت و جلالی كه در
ماورای امور و پديدهها در طبيعت و افكار تظاهر مینمايد را حس میكند .
او وجود خود را يك نوع زندان میپندارد ، ( 1 ) چنانكه میخواهد از قفس
تن پرواز كند و تمام هستی را يكباره به عنوان يك حقيقت واحد دريابد "
.
فرق عجيبش اين است . میگويد اين جور احساس درباره مذهب و خدا ، خدا
را
پاورقی : . 1 مشخصات اين احساس را میگويد . |