راه هدايت موجودات ( 1 )

خلاصه تقرير برهان نظم

بحث اين هفته ما درباره مسأله هدايت موجودات است . آقايان اگر
يادشان باشد ما در تقسيم بندی اولی كه كرديم راههای خداشناسی را [ تقسيم‏
كرديم ] به راه قلب و احساسات ( كه بحث شد و از آن گذشتيم ) ، راههای‏
علمی يعنی راههايی كه از راه مخلوق استدلال می‏كند و راههای فلسفی . ما در
راههای علمی اين‏جور گفتيم كه اين ، سه نوع راه است ، يعنی راهی كه در آن‏
، استدلال علمی به مخلوقات بر وجود خدا می‏شود سه راه است : يكی از راه‏
نظم مخلوقات ديگر از راه وجود هدايت و رهبری در مخلوقات ، و سوم از
راه اصل خود خلقت . به عبارت ديگر در موجوداتی كه ما می‏بينيم ، يك‏
نظام و تشكيلاتی وجود دارد كه از وجود تدبير در اين انتظام حكايت می‏كند ،
اين يك جور بحث است ، يعنی ما همين ساختمان حاضر و موجود و مادی‏
موجودات را پيش می‏كشيم و می‏گوييم كه اين ساختمان از وجود تدبير حكايت‏
می‏كند . نقطه مقابل ، تصادف و اتفاق است تصادف و اتفاق نمی‏تواند يك‏
چنين انتظام و تشكيلاتی را به وجود بياورد . دوم موضوع هدايت و رهبری‏
است كه امروز