پاورقی : . 1 طه / . 50 . 2 اعلی / 1 - . 3 . 3 شعراء / . 78
تسخير يك ارادهای بوده است . مسأله هدايت از اين مهمتر است ، مربوط
به كار اشياء است ، مربوط به كار موجودات است ، يعنی موجودات پس از
ساخته شدن ، كاری كه میكنند عجيب است . اين كار نشان میدهد كه يك چيز
ديگری ، يك نوری ، يك جاذبهای هر چه میخواهيد اسمش را بگذاريد وجود
دارد كه او را در كار خودش هدايت و رهبری میكند . اين هم يك مطلبی
است كه قرآن مجيد روی آن جداگانه تكيه كرده است و اين را ما جز در قرآن
در جای ديگر سراغ نداريم كه ميان نظم و هدايت تفكيك كرده باشد يعنی به
عنوان دو دليل ذكر كرده باشد . مجموعا در چهار آيه از آيات قرآن هست كه
ايندو پهلوی يكديگر به عنوان امر جداگانه قرار گرفتهاند . يكی آن آيهای
كه از زبان حضرت موسی دارد كه وقتی فرعون سؤال كرد : " « من ربكما يا
موسی »" جواب داد : " « ربنا الذی اعطی كل شیء خلقه ثم هدی »" ( 1
) پروردگار ما آن كسی است كه هر چيزی را آنچنانكه شايسته است آفريده
است ، در خلقت آنچه را كه احتياج داشته به او داده است . اين ، همان
نظم ساختمانیاش را بيان میكند . " ثم هدی " بعد هم او را در راه خودش
هدايت كرده است . اين امری جداگانه است . در سوره " سبح اسم " هم به
اين عبارت میخوانيم : " « سبح اسم ربك الاعلی ، الذی خلق فسوی ، و الذی
قدر فهدی »" ( 2 ) تسبيح كن ، تنزيه كن نام پروردگار والای خود را ( يا
نام والای پروردگار خود را ) هر دو جور میشود گفت كه حالا وارد بحثش
نمیشويم " « الذی خلق فسوی »" آن كه آفريد و معتدل آفريد " « و الذی
قدر فهدی »" و آن كه اندازهگيری كرد و سپس هدايت كرد موجودات را .
از زبان ابراهيم ( ع ) نقل میكند : " « الذی خلقنی فهو يهدين »" ( 3
) خدای من آن است كه مرا آفريده است و من را هدايت میكند . به هدايت
، جداگانه تمسك كرده است .
در اولين آياتی هم كه بر پيغمبر اكرم ( صلی الله عليه وآله ) نازل شد ،
باز ايندو منتها در خصوص انسان توأم ذكر شده است :
" ²اقرا باسم ربك الذی خلق ، خلق الانسان من علق ، اقرأ و ربك الاكرم
" .
تا اينجا اصل خلقت است .
پاورقی : . 1 طه / . 50 . 2 اعلی / 1 - . 3 . 3 شعراء / . 78 |