كنيم ، اصلا چطور می‏شود كه مربوط نباشد ، حتما مربوط است . اما صحبت در
اين است كه همين نفس ساختمان مادی كافی است يا كافی نيست ، شما
خودتان در بيانتان جمله‏ای فرموديد كه معلوم شد كافی نيست ، برای اينكه‏
شما می‏فرماييد " وقتی يك كمبود پيدا می‏شود عضو مربوط حس می‏كند ، بعد
همان را می‏سازد " . حرف ما سر آن " حس می‏كند " است ، " حس می‏كند
" يعنی او حس می‏كند يا شما حس می‏كنيد ، يعنی شما از روی اراده آن را
انجام می‏دهيد يا در خود آن عضو ، همان حس به قول شما - ( انجام می‏دهد ؟
) " نفس " هم كه آنها می‏گويند ، يك امر جداگانه نيست ، نفس با بدن‏
اتحاد دارد ، يعنی نفس و بدن يك حقيقت و يك واقعيت است ، منتها
ماده وقتی از لحاظ جوهری - نه از نظر اعضا و جوارح - تكامل بيشتری داشته‏
باشد " نفس " ناميده می‏شود كه شعورش جزو ذات خودش می‏شود ، صحبت در
همين جهت است . شما می‏گوييد كه اين عضو حس می‏كند . اولا " عضو حس‏
می‏كند " اين هم كلمه‏ا ی است كه باز عمل را ديده‏اند ، اين لفظ را بر روی‏
آن گذاشته‏اند ، يعنی يك عملی را ديده‏اند كه اين دستگاه انجام می‏دهد ،
می‏گويند كه عضو حس می‏كند و اين كار را انجام می‏دهد ، ما هم بيش از اين‏
نمی‏خواهيم بگوييم ، ما هم می‏خواهيم بگوييم كه اين وضع وضعی است كه جز
اينكه همين تعبير را بكنيم و بگوييم عضو حس می‏كند كسری دارد و بايد
انجام بدهد ، طور ديگری نيست .
اگر ساختمان ماشين بود ، شما اين تعبير را اصلا نمی‏توانستيد اينجا به‏
كار ببريد كه بگوييد اين حس می‏كند ، مثلا فرض كنيد ظرفی داشته باشيم كه‏
از اين ظرف ، آب در يك ظرف ديگری چكه می‏كند تا آن ظرف پر می‏شود ،
اين ظرف الان مملو از آب است . اگر يك قطره از بالا بيفتد كه از ظرفيت‏
اين ظرف بيشتر باشد ، ناچار به همان اندازه يا بيشتر لبريز می‏كند . شما
در اينجا نمی‏گوييد كه اين ظرف حس می‏كند ، يك قطره را می‏ريزد ، اين‏
ديگر " حس می‏كند ، " نمی‏خواهد ، اين تعبير در آنجا صادق نيست . شما
در هر جا كه می‏بينيد برای اينكه آن كار خود به خود صورت بگيرد ( همان‏
طوری كه آن ريزش آب خود به خود صورت می‏گيرد ) ساختمان مادی كافی نيست‏
[ بدانيد در آنجا اصل هدايت دخالت دارد ) . " عضو " می‏سازد ، يك‏
نظامی هم می‏سازد . مسلم خواص نری و مادگی هم - همان‏طور كه گفتند - مربوط
به آن هورمونها و ترشحاتی است كه در خون می‏شود ، منشأ ترشحات هم در مرد
بيضه است و در زن تخمدان . البته اينها هست ، اينها كه نمی‏شود نباشد ،
ولی هر وقت تعبير شما رسيد به