ببخش ای پسر كادميزاده صيد
|
به احسان توان كرد و وحشی به قيد
|
عدو را به الطاف گردن ببند
|
كه نتوان بريدن به تيغ اين كمند
|
اميرالمؤمنين نيز در فرمان خويش به مالك اشتر آنگاه كه او را به
زمامداری مصر منصوب میكند درباره رفتار با مردم چنين توصيه میكند :
« و اشعر قلبك الرحمة للرعية و المحبة لهم ، و اللطف بهم . . .
فاعطهم من عفوك و صفحك مثل الذی تحب ان يعطيك الله من عفوه و صفحه »
( 2 ) .
" احساس مهر و محبت به مردم را و ملاطفت با آنها را در دلت بيدار
كن . . . از عفو و گذشت به آنان بهرهای بده همچنانكه دوست داری خداوند
از عفو و گذشتش تو را بهرهمند گرداند " .
قلب زمامدار ، بايستی كانون مهر و محبت باشد نسبت به ملت . قدرت و
زور كافی نيست . با قدرت و زور میتوان مردم را گوسفندوار راند ولی
نمیتوان نيروهای نهفته آنها را بيدار كرد و به كار انداخت . نه تنها
قدرت و زور كافی نيست ، عدالت هم اگر خشك اجرا شود كافی نيست ، بلكه
زمامدار همچون پدری مهربان بايد قلبا مردم را دوست بدارد و نسبت به
آنان مهر بورزد و هم بايد دارای شخصيتی جاذبه دار و ارادت آفرين باشد تا
بتواند اراده آنان و
پاورقی :
1 - سعدی ، بوستان .
2 - نهج البلاغه ، نامه . 53