اكسير محبت
شعرای فارسی زبان عشق را " اكسير " ناميدهاند . كيمياگران معتقد بودند كه در عالم ، مادهای وجود دارد به نام " اكسير " ( 1 ) يا " كيميا " كه میتواند مادهای را به ماده ديگری تبديل كند . قرنها به دنبال آن میگشتند . شعرا اين اصطلاح را استخدام كردند و گفتند آن اكسير واقعی كه نيروی تبديل دارد عشق و محبت است زيرا عشق است كه میتواند قلب ماهيت كند . عشق مطلقاپاورقی : 1 - در برهان قاطع درباره اكسير میگويد : " جوهری است گدازنده و آميزنده و كامل كننده يعنی مس را طلا میكند ، و ادويه مفيده فايدهمند و نظر مرشد كامل را نيز مجازا اكسير میگويند " . اتفاقا در عشق هم هر سه خصوصيت هست ، هم گدازنده است و هم آميزنده و هم كامل كننده ، لكن وجه شبه معروف و مشهور همين سوم است يعنی تغيير تكميلی . و لذا شعراء گاهی عشق را طبيب و دوا و افلاطون و جالينوس خواندهاند . مولوی در ديباچه مثنوی میگويد :
شادباش ای عشق خوش سودای ما |
ای طبيب جمله علتهای ما |
ای دوای نخوت و ناموس ما |
ای تو افلاطون و جالينوس ما |