پاورقی : 1 - احتجاج طبرسی ، ج 2 ، ص . 457
درس ناخواندهها درك نمیكنند . در اينجا میتوان گفت عوام مسؤول نيستند
چون درس خوانده نيستند . گواينكه گاهی عوام مسؤوليتشان اين است كه چرا
درس نمیخوانند ؟ اين هم يك منطقی است . ولی اگر عوام مسؤوليت نداشته
باشند ، در مسائلی است كه آن مسائل احتياج به تحصيل و درس و كتاب و
معلم دارد . وقتی معلم نديده ، مدرسه نديده ، كتاب نخوانده چرا مسؤول
باشد ؟ اما بعضی از مسائل هست كه بشر با فطرتسليم ، آنها را درك میكند
و ديگر مدرسه و كتاب و معلم نمیخواهد ، به تعبير من ديپلم داشتن
نمیخواهد ، كلاسشش را طی كردن نمیخواهد ، بلكه عقل داشتن كافی است ،
سلامت عقل كافی است . سپس امام ( ع ) مثال زد ، فرمود : عالمی مردم را
به زهد و تقوا دعوت میكند ، ولی در عين حال برخلاف زهد و تقوا عمل میكند
! توبهفرما است ، اما توبه فرمايان خود ، توبه كمتر كنند و مردم عوام هم
اينها را میبينند كه بر ضد گفته خودشان عمل میكنند ! امام ( ع ) فرمود :
آيا انسان بايد درسخوانده و معلم ديده باشد و كلاس طی كرده باشد تا
بفهمد كه چنين آدمی لايق پيروی نيست ؟ عوام قوم يهود اينها را به چشم
خودشان میديدند و با عقل خودشان درك میكردند ، « و اضطروا بمعارف
قلوبهم » ( 1 ) ، با يك معرفت فطری درك میكردند كه از چنين كسانی
نبايد پيروی كرد معذلك پيروی میكردند ، پس مسؤولند .
يك سلسله مسائل هست كه احتياج به درس خواندن ندارد ، به قول معروف
خط سياه و سفيد خواندن نمیخواهد ، عربی دانستن
پاورقی : 1 - احتجاج طبرسی ، ج 2 ، ص . 457 |