يعنی يك معنی و يك مفهوم بيشتر از عبارات آن نمیتوان استفاده كرد .
ولی آيات متشابهات آياتی است كه در آن واحد از آنها چند معنی میتوان
استنباط كرد ، و البته برای اينكه در معانی متشابه ، به اشتباه نيفتيم
بايد آيات محكمه را مقياس و معيار قرار بدهيم كه آيات محكمه " ام
الكتاب " است .
گفتيم نهضتها و حركتهای انسانها هم عينا همين طور است . ممكن است
نهضتی تك معنی و تك مقصد باشد و ممكن است به اصطلاح متشابه باشد ، يعنی
در آن واحد مقصدها و هدفهای مختلف داشته باشد ، گو اينكه همه آن هدفها
بازگشتشان به يك هدف اصلی باشد . يك نهضت میتواند در آن واحد دارای
جنبهها و ابعاد مختلف بوده باشد .
نهضت امام حسين عليهالسلام يك نهضت چند مقصدی و چند جانبهای و چند
بعدی است . و علت اينكه تفاسير و تعابير مختلفی در مورد اين نهضت شده
است ، محاذی بودن عناصر دخيل در آن است . ما وقتی كه از جنبه بعضی
عوامل و عناصر به اين نهضت نگاه میكنيم ، میبينيم صرفا جنبه تمرد و عدم
تسليم در مقابل قدرتهای جابره و تقاضاهای ناصحيح قدرت حاكم وقت دارد .
از اين نظر ، اين نهضت يك نفی ، نه وعدم تسليم است . آن جنبه اين است
كه همه میدانيم بعد از مردن معاويه و جانشين شدن يزيد و پس از آن همه
توطئههايی كه برای اين كار چيدند ، يزيد لازم ديد از چند نفر از شخصيتهای
بزرگ جهان اسلام و در رأس آنها وجود مقدس حسين بن علی عليهالسلام
|