است كه شما در باب طهارت و نجاست میدهيد . من نمیدانم فلان چيز پاك
است يا نجس ؟ میگويد آيا احتمال میدهی كه پاك است ؟ بله ، احتمال
میدهم . خوب ، بگو پاك است . معنای آن احتمال ، همان احتمال ذهنی است
. يعنی تو در هر جا كه شك داری كه چيزی پاك است يا نجس ، [ اگر
احتمال میدهی كه پاك باشد ، بگو پاك است ] . مثلا دوايی را كه از خارج
وارد كردهاند ، تو صد در صد يقين نداری كه نجس باشد ، صدی نود و نه
احتمال میدهی كه نجس باشد ولی صدی يك هم احتمال میدهی كه پاك باشد ،
همان احتمال ذهنی تو كافی است برای اينكه بگوئی اين دوا پاك است . آيا
من وظيفه دارم كه بروم تحقيق بكنم ، ببينم آيا پاك است يا نجس ؟ ابدا
، هيچ چنين وظيفهای نداری ، همان احتمال ، يعنی همان حالت ذهنی ، به
اصطلاح مثل علمی كه میگويند علم موضوعی است ، احتمال موضوعی است . اين
احتمال برای تو موضوع حكم است . ديگر بيش از اين تو تكليف نداری .
اما اينجا كه میگويند احتمال ، نه معنايش اينست كه برو در خانهات
بنشين ، بعد بگو من احتمال اثر میدهم ، احتمال اثر نمیدهم . اين كه پاكی
و نجسی نيست . در اين مورد بايد بروی كوشش بكنی ، حداكثر تحقيق را بكنی
، تا ببينی و بفهمی كه آيا به نتيجه میرسی يا نمیرسی . كسی كه بیاطلاع
است و دنبال تحقيق هم نمیرود تا بفهمد از اين امر به معروف و نهی از
منكرش به نتيجه میرسد يا نمیرسد ، چنين عذری را ندارد . يا آن ديگری
میگويد : آقا ! من كه قدرت ندارم . اسلام هم میگويد بسيار
|