پاورقی : . 1 اباضيه يكی از فرق ششگانه خوارجند . خوارج چنانكه میدانيم نخست در حادثه صفين پيدا شدند و آنها جمعی از اصحاب علی - عليهالسلام - بودند كه ياغی شدند و بر آن حضرت شوريدند . اين دسته چون از طرفی بر مبنای عقيده كار میكردند و از طرف ديگر جاهل و متعصب بودند ، از خطرناكترين جمعيتهايی بودند كه در ميان مسلمين پيدا شدند و هميشه مزاحم حكومتهای وقت بودند . خوارج عموما در تبری از علی - عليهالسلام - و عثمان اتفاق داشتند ، و غالبا ساير مسلمين را كه در عقيده با آنها متفق نبودند كافر و مشرك میدانستند ، ازدواج با ديگر مسلمين را جايز نمیدانستند و به آنها ارث نمیدادند و اساسا خون و مال آنها را مباح میدانستند ، ولی فرقه اباضيه از ساير فرق خوارج ملايمتر بودند ، ازدواج و حتی شهادت آنان را صحيح میدانستند ، و مال و خون آنها را نيز محترم میشمردند . رئيس اباضيه مردی است به نام عبدالله بن اباض ، كه در اواخر عهد خلفای امو ی خروج كرد . رجوع شود به ملل و نحل شهرستانی ، جلد 1 ، چاپ