خود را بيان نمايد .
بعلاوه ، در زمان حيات عثمان آنگاه كه انقلابيون عثمان را در محاصره‏
قرار داده بودند و بر او فشار آورده بودند كه يا تغيير روش بدهد يا
استعفا كند ، يگانه كسی كه مورد اعتماد طرفين و سفير فی ما بين بود و
نظريات هر يك از آنها را علاوه بر نظريات خود به طرف ديگر می‏گفت ،
علی بود .
از همه اينها گذشته ، در دستگاه عثمان فساد زيادتری راه يافته بود و
علی ( ع ) بر حسب وظيفه نمی‏توانست در زمان عثمان و يا در دوره بعد از
عثمان درباره آنها بحث نكند و به سكوت برگزار نمايد . اينها مجموعا
سبب شده كه ذكر عثمان بيش از ديگران در كلمات علی ( ع ) بيايد .
در نهج البلاغه مجموعا 16 نوبت درباره عثمان بحث شده كه بيشتر آنها
درباره حادثه قتل عثمان است . در پنج مورد علی خود را از شركت در قتل‏
جدا تبرئه می‏كند و در يك مورد طلحه را كه مساله قتل عثمان را بهانه‏ای‏
برای تحريك عليه علی ( ع ) قرار داده بود شريك در توطئه عليه عثمان‏
معرفی می‏نمايد . در دو مورد معاويه را كه قتل عثمان را دستاويز برای‏
توطئه و اخلال در حكومت انسانی و آسمانی علی قرار داده و اشك تمساح‏
می‏ريخت و مردم بيچاره را تحت عنوان قصاص از كشندگان خليفه مظلوم به‏
نفع آرمانهای ديرينه خود تهييج می‏كرد سخت مقصر می‏شمارد .