شرح : اين فصل در بيان معقولات ثانيه است . همه امور عامه فلسفه ،
معقولات ثانيهاند و همه مباحث و فصولی كه در بخش امور عامه فلسفه مورد
مطالعه و بررسی قرار میگيرد مربوط به معقولات ثانيه است . لكن اين فصل
از آن جهت عنوان " معقولات ثانيه " را يافته است كه در مقام بيان
حقيقت معقولات ثانيه و فرق آنها با معقولات اوليه است و لهذا عنوان اين
فصل چنين قرار داده شده است " غرر فی تعريف المعقول الثانی و بيان
الاصطلاحين فيه " يعنی " در بيان تعريف معقول ثانی و ذكر دو اصطلاح مربوط
به آن " . به هر حال اين فصل برای بيان ماهيت معقولات ثانيه و فرق آنها
با معقولات اوليه است .
برای درك صحيح معنی " معقولات ثانيه " بايد اولا ببينيم معنی "
معقول " چيست و ثانيا ببينيم معقول اولی و معقول ثانوی چه فرقی دارند
و چگونه است كه معقولات منقسم میشوند به معقولات اوليه و معقولات ثانيه
.
معقول چيست ؟
چنانكه در مباحث اتحاد عاقل و معقول گفته شد حكماء و فلاسفه از قديم
الايام ادراكات انسان را درجه بندی كرده و مجموعا چهار درجه تشخيص
دادهاند . يعنی ادراكات حوزه وجود انسان همه از يك سنخ نيستند و در يك
درجه و مرتبه قرار ندارند بلكه مراتب مختلفی دارند كه عبارتند از :
ادراك حسی
ادراك خيالی
ادراك وهمی
ادراك عقلی