3 - طبيعيات يا علم ادنی . " فلسفه عملی " نيز به نوبه خود به سه‏
قسم منقسم می‏شود ،
1 - علم اخلاق .
2 - علم تدبير منزل و اصول خانه داری .
3 - علم سياست مدن و تدبير اجتماع .
اين گونه تقسيم علم به نظری و عملی و تقسيم هر يك از دو قسم اخير به‏
شعب و شاخه‏هايی ديگر ، از ارسطو به يادگار مانده است . ولی حكماء و
فلاسفه معاصر مغرب زمين ، علوم را به شكلهای ديگری تقسيم كرده‏اند كه در
كتاب های روش شناسی علوم ( متدولوژی ) مسطور است . مجموعا می‏توان گفت‏
كه برای علوم هنوز تقسيمی كه مقبوليت عمومی يافته باشد و از هر جهت بی‏
نقص باشد ، صورت نگرفته است .
هر يك از رشته‏های نظری و عملی ، بر طبق تقسيم ارسطوئی ممكن است خود
به علوم و فنون مستقلی تقسيم شود همچنان كه رياضی و طبيعی هر كدام به‏
علوم متعددی تقسيم می‏شوند و رشته های گوناگونی دارند . ولی " علم اعلی‏
" كه بعد از ارسطو " علم الهی " ناميده شده است با اين كه مشتمل بر
دو قسمت متمايز است از نظر حكمای اسلامی علم و فن واحدی به حساب می‏آيد
.
اين علم را از آن جهت علم اعلی خواندند كه اولا : از همه علوم كلی‏تر
است و ثانيا : چنان كه در محل خود ثابت شده است علوم ديگر به آن‏
نيازمندند و او از آنها بی نياز است و ثانيا : معانی و مفاهيم مورد
استفاده‏ء اين علم ، معانی و مفاهيمی مادی نيستند نيستند . يعنی مصاديق‏
آنها انحصاری به ماديات ندارد و به علاوه مستقيما از ماديات گرفته نشده‏
است ، و به عبارت ديگر اين معانی تصويرات مستقيم اشياء مادی نمی‏باشند
و به اصطلاح معقول ثانوی‏اند نه معقول اولی و همه اينها در امور عامه بيان‏
شده است . رابعا : در اين علم است كه مبادی و اسباب و علل اوليه وجود
جستجو و اثبات می‏شود ، بحث واجب الوجود ،