و بين قائلی اتصال اختلف
|
فقال قائل انقسامه يقف
|
و درميان قائلين به اتصال اختلاف واقع شده است ، پس قائلی قائل شده
است كه قابليت انقسام در يك حدی متوقف میشود
شرح : طرفداران پيوستگی جسم طبيعی در اينكه جسم طبيعی قابل انسقام است
و امكان دو قطعه شدن و چهار قطعه شدن و غيره در آن هست اختلافی ندارند .
اين جهت بديهی است كه هر جسمی نظير آب ، خاك ، هوا ، آتش ، فلزات ،
سنگ ها ، امكان شكسته شدن و دو قطعه شدن و چهار قطعه شدن ، و هشت قطعه
شدن و بيشتر دارند . ولی در يك جهت اختلاف دارندكه اگر فرض كنيم جسمی
طبيعی را به دو قطعه تقسيم كرديم و باز يكی از دو قطعه را به دو قطعه
كوچك تر ، و آن قطعه كوچك تر را به دو قطعه ديگر و همين طور عمل دو
قطعه كردن و تقسيم كردن هر جزء را به دو قطعه و دو جزء كوچكتر ادامه
بدهيم ، آيا به جائی خواهيم رسيد كه ديگر قابل دو قسمت شدن نباشد و
حالت ذرات ذيمقراطيس را به خود بگيرد ، و يا هر اندازه عمل تقسيم
ادامه پيدا كند و به چنين مرحله ای نخواهد رسيد ؟ .
حكماء را عقيده بر اين است كه هرگز به مرحله ای نخواهد رسيد كه امكان
انقسام پايان پذيرد و اجزاء به صورتی در آيند كه غير قابل شكست باشند .
ولی محمد شهرستانی صاحب " ملل و نحل " معتقد است كه به جائی منتهی
خواهد شد كه امكان انقسام پايان پذيرد . بيت بالا عقيده محمد شهرستانی را
بيان میكند .