در مقدمه شرح اين لازم میدانيم مطلبی را كه قبلا اشاره كرديم توضيح
بيشتری بدهيم . گفتيم در پاسخ به سئوال ملاك نيازمندی اشياء به علت و
ملاك بی نيازی علت نخستين از علت ، نظرياتی ابراز شده است . اينك
میگوئيم اين پرسش در ميان حكمای اروپا به صورت ديگر طرح شده و به عنوان
يك مشكل لاينحل باقی مانده است . آنها سئوال را در ناحيه واجب الوجود و
علت نخستين طرح كردهاند گفتهاند چرا علت نخستين علت نخستين شده است ؟
آنچه از طرف حكماء و متكلمين اسلامی در پاسخ به سئوال ملاك نيازمندی
معلول به علت ابراز شده است جواب اين سئوال هم هست . زيرا همان دليلی
كه ملاك نيازمندی را بيان میكند ملاك بی نيازی را هم شرح میدهد .
|