وجه اختلاف دو طرز فكر قديم و جديد درباب حركت :
برای توضيح اصل مطلب و بيان وجه اختلاف دو طرز فكر قديم و جديد درباب حركت لازم است مطلب ذيل را ذكر كنيم : آنچه مسلم است اين است كه علی الاجمال نظری از ارسطو در طبيعيات رسيده است دائر بر اينكه هر حركتی احتياج دارد به قوهء محر كه ای و همين اصل طبيعی به ضميمه اصل ديگری - كه يك اصل فلسفی است - دائر بر بطلان تسلسل علل و اصل ديگری مبنی بر اينكه طبيعت مساوی است با تحرك ، برهانی را از طرف ارسطو و ارسطوئيين به وجود آورده است كه نتيجه اش اثبات محركپاورقی : 1 - زيرا همانطور كه مورد قبول علمای امروز نيز هست عملا هر حركتی مواجه با يك سلسله عوائق است . نظر قدما در فرق حركت طبعی و قسری به اين است كه حركت طبعی با وجود عوائق نيز قابل دوام است بر خلاف حركت قسری كه بالاخره عوائق ، طبيعت را به حال اول بر میگرداند . و اما اگر عائقی در كار نباشد هر حركتی قابل دوام است و لا اقل حركات مكانی اين چنين هستند كه اگر عائق در كار نباشد قابل دوامند .