پاورقی : . 1 [ بقيه بيانات استاد متأسفانه روی نوار ضبط نشده است ] .
ما قبول كرديم كه حكمت سقراط نوعی خود دوستی ، خودپرستی ، حس اثبات
نفس ، تظاهر ، ريا و غيره است به نام " اخلاق " و اخلاق سقراط را محكوم
میكنيم ، ولی در نتيجه قبول كرديم كه اينها را به طور مطلق نفی كرديم و
به طور مطلق ، ضد اخلاق دانستيم . آيا ريا يك ضد اخلاق است به طور مطلق
يا به طور نسبی ؟ دروغ ضد اخلاق است به طور مطلق يا به طور نسبی ؟ خود
دوستی و خودپرستی ضد اخلاق است به طور مطلق يا به طور نسبی ؟ اگر اينها
به طور نسبی ضد اخلاقاند پس اخلاق سقراط نيز حق نسبی است و نفی نشده .
شما میخواهيد بگوييد حكمت سقراط به كلی منسوخ است به دليل اينكه باطنش
اينهاست ، پس شما [ ضد اخلاق بودن ] اينها را به طور مطلق در اينجا
پذيرفتهايد .
انسان نمیتواند قائل به اخلاق باشد و در عين حال اخلاق را متغير و نسبی
بداند ( حرف ما اين است ، باز هم دربارهاش بحث خواهيم كرد ) ، يعنی
اخلاق لا اقل از نظر اصول مساوی است [ با ثبات و اطلاق ] . ما يك اصول
اخلاقی داريم و يك فروع اخلاقی . فروع اخلاقی غير از اصول اخلاقی است .
اصول اخلاقی يا اخلاق است و ثابت و مطلق ، [ و يا اخلاق نيست ، ] و اگر
ما ثبات و اطلاق را از اخلاق بگيريم اخلاق ديگر از جنبه اخلاقی بودن خارج
میشود ، بله به شكل يك سلسله آداب يك سلسله قواعد قراردادی مثل آيين
نامهها در میآيد ، نه آن امر مقدس و نه آن امری كه واقعا فضيلت و خير
است . . ( 1 ) .
پاورقی : . 1 [ بقيه بيانات استاد متأسفانه روی نوار ضبط نشده است ] . |