. 2 تكامل در روابط ساختمانی اجتماع
مسأله ديگر ، تكامل در روابط انسانها با يكديگر است ولی مقصود روابط ساختمانی اجتماع است . يعنی چه ؟ يعنی جامعه از نظر تشكيلات ، حكم يك موجود زنده را دارد كه هر چه سادهتر و بسيطتر است از ارگانيزم كمتری برخوردار است ، حالت وحدت و بساطت بيشتری دارد ، هر چه كه تكامل پيدا میكند ، از نظر اعضا و اجزا و ارگانها پيچيدهتر میشود ، تقسيم كار بيشتر میشود و گسترش اين پيچيدگی بيشتر میگردد . از اين نظر هم بدون شك جامعه بشری تكامل پيدا كرده . به عنوان مثال جامعه امروز ايران و جامعه پنجاه سال پيش ايران را در نظر میگيريم . شغلها را در نظر بگيريد ، رشتههای علمی را در نظر بگيريد ، پستهای اداری را در نظر بگيريد . سابقا اين جامعه مثل يك حيوان كوچك ابتدايی بود با اعضايی بسيار كم . میبينيد روز به روز بر اعضای آن افزوده میشود . مثلا از نظر كسب ، يعنی كاری كه وسيله مبادله است آنهايی كه ابزارها را در اختيار افراد میگذارند سابقا اگر كسی انواع شغلها را در همين تهران در نظر میگرفت شايد در ده شغل خلاصه میشد ، يعنی وضع جامعه بيش از اين اقتضا نمیكرد . در دهات كه میرفتيد يك مغازه میديديد كه آن مغازه در آن واحد هم عطاری است ، هم بقالی ، هم قصابی و هم