صدق گفتار خودشان ، كه بشر اگر بخواهد تصديق بكند كه اينها من جانب الله‏
هستند ، روی چه قرينه و دليلی بايد تصديق بكند ، كه قرآن كريم از آنها
تعبير به " آيات " كرده است و بعدها در اصطلاح متكلمين كلمه " معجزه‏
" اصطلاح شده است كه كلمه " معجزه " يك اصطلاح كلامی است ، علتش را
هم بعد عرض می‏كنيم كه چرا اين اصطلاح پيدا شده ، ولی به هر حال يك‏
اصطلاحی است كه بعد علماء اين را به وجود آوردند . ما يك احترام خاصی‏
برای كلمه معجزه قائل نيستيم و خودمان را هم ملزوم نمی‏دانيم كه حتما اين‏
كلمه را صادق بدانيم .
در هفته گذشته من در قسمت اول بحثی كردم كه مورد ايراد بعضی از رفقا
بود در مسأله نياز به نبوت ، كه آيا بشريت نياز به نبوت دارد يا ندارد
؟ بعضی از رفقا ايرادشان به اين نحو بود كه اين مسأله‏ای كه من به عنوان‏
نياز ذكر كرديم ، چنين نيازی اصلا بشر ندارد ، نمی‏شود ثابت كرد كه واقعا
بشر نيازی به نبوت و دستگاه انبياء و به وجود پيغمبران و قهرا دينی كه‏
آنها از ناحيه خدا بياورند دارد . و بعضی ديگر در اصل اين سبك استدلال‏
اعتراض داشتند كه به طور كلی اصلا اين سبك استدلال يعنی از راه نياز وارد
شدن ، سبك صحيحی نيست كه چون بشر نيازمند به نبوت است بنابراين‏
انبيائی بايد در جهان باشند ، نبوت عامه‏ای ، نبوتی به طور كلی بايد در
ميان بشر باشد ، يعنی به فرض اين هم كه ما اثبات كنيم كه واقعا بشر
نيازمند به چنين چيزی هست ، يك دليل قاطعی پيدا كنيم برای يك چنين‏
نياز و احتياجی ، دليل نمی‏شود كه هر چيزی كه بشر به آن احتياج دارد و
واقعا هم احتياج دارد ، بايد در جهان وجود داشته باشد ، ممكن است بشر به‏
يك چيزی احتياج داشته باشد ، احتياجش هم واقعی باشد ، ولی ما از كجا
می‏توانيم بگوييم كه چنين چيزی بايد وجود داشته باشد چون بشر به آن نياز
دارد ؟ بعد هم استناد كردند به نوشته آقای مهندس بازرگان در كتاب راه‏
طی شده كه اصلا اين سبك استدلال درست نيست .
البته من ابتدا می‏خواستم اين بحث نبوت را همان‏طور كه در جلسه گذشته‏
ديديد خيلی سريع طی بكنيم ، در سه چهار جلسه تمام كنيم و بگذريم ، بعد
فهميديم كه نه ، اساسا اينجور بحث به جايی نمی‏رسد ، هزار جور ايراد و
اشكال در آن باقی می‏ماند و خيلی ناقص و مبهم است ، و بعد هم واقعا بحث‏
لازم و مفيدی هست ، هر چه بيشتر فكر بكنيم ممكن است به مطالب روشنتری‏
برسيم .
من اولا يك توضيحی بايد درباره عرض خودم بدهم و بعد يك توجيهی برای‏
بيان