جای اول گذاشت . سربازان ناراحت شدند . وقتی كه به حضور رسول خدا
رسيدند ، از جمله چيزهائی كه رسول خدا از آنها پرسيد اين بود كه از رفتار
فرمانده‏تان راضی هستيد ؟ گفتند بلی ، اما . . . و قصه حله‏ها را به عرض‏
رساندند . اينجا بود كه رسول خدا جمله تاريخی را در باره علی فرمود :
²انه لا خيشن فی ذات الله » او خشن ترك فردی است در ذات خدا. يعنی علی‏
آنجا كه پای امر الهی برسد ، از هرگونه مصانعه و ملاحظه كاری به دور است‏
. مصانعه و مصانعه دوستی نوعی ضعف و زبونی است و نقطه مقابل خشونت‏
اصولی است كه نوعی شجاعت و قوت است
اما مضارعه : مضارعه يعنی مشابهت آنكس كه می‏خواهد جامعه‏ای را اصلاح‏
كند و تغيير دهد ، خودش نبايد همرنگ همان مردم باشد ، و همان نقاط ضعف‏
كه در مردم هست ، در خودش وجود داشته باشد . كسی موفق به اصلاح نقاط
ضعف می‏شود كه خود از آنها مبرا باشد .
و غير تقی يأمر الناس بالتقی
طبيب يداوی الناس و هو عليل
اگر در بيماريهای جسمی احيانا يك بيمار بتواند بيمار ديگری را معالجه‏
كند ، در مداواهای روحی و اجتماعی ميسر نيست . خودسازی بر جامعه سازی‏
مقدم است . علی عليه السلام فرمود : " به خدا سوگند من شما را به هيچ‏
كاری فرمان ندادم مگر آنكه پيش از آنكه فرمان دهم خودم به كار بستم ، و
از هيچ چيز شما را منع نكردم ، مگر آنكه پيش از آنكه شما را منع كنم ،
خودم از آن دوری كردم " و همچنين آن حضرت فرمود : " آنكس كه خود را
در