وارد شده در موضوع مشتركات از قبيل آب و آتش و علف و نمك .
مطابق آنچه از كتب فقه - كتاب الشركه - استفاده میشود ، شركت يا
قهری است يا اختياری . شركت قهری آن است كه به سببی غير اختياری مثل
موت مورث پيدا شود . شركت اختياری آن است كه موجب شركت ، اختياری
باشد . اين نيز بر دو قسم است ، گاهی عقد بر امری واقع میشود كه لازمهاش
اشتراك چند نفر در عين يا منفعت يا حق يا دين خاصی است ، مثل خريدن
چند نفر بالاشتراك مالی را بر ذمه ، و يا فروختن عين مشتركی را به عين
ديگر ، و امثال اينها ، و گاهی مفاد مقتضای خود عقد ، شركت است ، و
شركت اصطلاحی فقه همين است . موجب شركت قهری سه چيز است : ارث ،
حيازت بالاشتراك و امتزاج .
در شركت عقدی اين بحث هست كه آيا معاطاش كافی است يا نه ؟ و البته
كافی است . شركت عقدی در عصر مافوق العاده اهميت پيدا كرده و انواعی
پيدا كرده است ، شركتهای تضامنی و غيرتضامنی به وجود آمده است و احيانا
مسائل نوی در آن پيدا میشود . فقها شركت عقدی را چهار نوع فرض میكنند و
مدعی هستند فقط يك نوع آن صحيح است . [ آن چهار نوع عبارتند از ] :
شركت عنان يا شركت در سرمايه ، شركت ابدان يا شركت در كار ، شركت
وجوه يا شركت در اعتبار ، و شركت مفاوضه يا شركت در جميع شؤون فعاليت
مالی . فقها فقط قسم اول را صحيح میدانند .
|