مطلبی را كه مرحوم آخوند اينجا میگويد میخواهد متزلزل بكند ، میگويد :
شما می گوييد كه حركت از باب اينكه يك امر عرضی است و نسبتش با
موضوعش بالامكان است نيازمند به علت است ، ما عين آن چيزی را كه شما
درباب طبيعت میگوييد كه تجدد جزء ذاتش است ، عين اين حرف را در باب
خود حركت میگوييم حتی حركات عرضيه . چه مانعی دارد كه ما بگوئيم : موجد
جعل میكند حقيقتی را كه حركت و تجدد جزء ماهيتش است ، نه اينكه از
وجودش انتزاع میشود ، بلكه ماهيتی را جعل میكند كه حقيقت آن تجدد و
حركت است ، و با اين بيان ما ديگر نيازی نداريم كه حركات عرضيه را به
طبيعت سياله برگردانيم ، بلكه مطلب را در خود حركت خاتمه میدهيم .
اين مطلب را فعلا از باب تذكر گفتيم تا در فصل های بعد جوابش را
توضيح دهيم و مطلب روشن شود .
|