اتصافشان خارج است ( 1 ) . و در خارج عروضی ندارند ، در خارج وجود
مستقلی ندارند غير از وجود منشأ انتزاعشان . اين مطلب كه شی‏ء يا جوهر
است و يا عرض درباره معقولات اولی صادق است ، يعنی اشيائی كه ماهيتشان‏
در خارج وجود دارند يا جوهرند و يا عرض . امكان ذاتی نه تنها قبل از
وجود ممكن وجود ندارد بلكه با وجود ممكن هم [ به اين معنا ] وجود ندارد .

پاورقی :
[ 1 - اين مطلب را در تعريف معقول ثانی فلسفی ، استاد براساس نظر
رايج و منقول از حكما ذكر كرده اند و به مناط گرفتن عروض و اتصاف در
تقسيم بندی معقولات اعتراضاتی وارد كرده اند كه مشروحا در كتاب شرح‏
منظومه جلد اول صفحه 127 به بعد مذكور است . از جمله اينكه معقول ثانی‏
را اگر به عنوان محمول فرض كنيم اساسا عارض بر موضوع خود نمی باشد زيرا
معقول ثانی نه در خارج و نه در ذهن وجودی جدای از موضوع خود ندارد
بنابراين تعبير عروض در مورد معقولات ثانيه تعبير صحيحی نيست . - ناشر
- ] .