پاورقی : > كه احتياج به عمود دارد اما نه عمود خاص ، لذا هر عمودی را بگيرند و عمود ديگری به جای آن بگذارند ، خيمه برجاست . بنابراين خود ماده ازلی است ولی صورت ها حادث و متبادلند . چون آن ماده فقط به صورش ما احتياج دارد و نه صورت خاص . اين مطلب مقدمه است برای رسيدن به يك مطلب خوب ديگری . و آن اينكه آيا صورت ها متبادلند و نسبت صورت ها به ماده نسبت عمودهای متبادل است يعنی يكی می رود و ديگری میآيد كه كون و فساد ناميده میشود ، يا اين صورت ها كه از بين می روند و حادث میشوند ، بايد علی الاتصال باشد يعنی صورتها بايد وحدت اتصالی داشته باشند ؟ . يعنی اين صورت ها كه میپنداريم يكی ميرود و بعدی میآيد ، مراتب شیء واحدند ، اين نظر همان نظريه حركت جوهری است . به هر حال در اينجا چه معتقد به حركت جوهريه باشيم و چه معتقد به كون و فساد ، بايد به ماده ای قائل شويم كه هميشه با صور متبادله يا صور متصله وجود دارد و آن ماده مبدع است . اشكال : به هر حال آن صورش ما كه محصل ماده است قديم است يا حادث ؟ پاسخ : صورش ما كه در خارج وجود ندارد ، در خارج هر چه هست معين است . اشكال : منظور همان امر لامعين است آيا آن حادث است يا قديم ؟ پاسخ : همان امر لامعين هم در خارج وجود ندارد . خارج مساوی است با تعين . لامعينيت متعلق به ذهن است . آن چه در خارج است معين است . اشكال : صورش ما كه مبهم است نمی تواند محصل شیء باشد ، محصل بايد معين باشد . پاسخ : ما كه نمیگوئيم صورش ما با قيد ابهام در خارج وجود دارد . حرف ما نقض حرف شماست وقتی میگوئيم ماده احتياج دارد به صورش ما نه اينكه احتياج دارد به صورش ما بماهی صورش ما كه شما بگوئيد صورش ما امری ذهنی است . بلكه مقصود اين است كه احتياج دارد به صورتی كه در خارج وجود دارد و معين است ولی خصوصيت آن صورت مورد احتياج نيست ، صورت ها اگر متبادل هم شوند كافی است . مثل اينكه بگوئيم به يكی از اين آقايان حاضر در جلسه ، احتياج دارم مثلا برای مقابله اين كتاب . اگر بپرسيد به كدام يك ، جواب میدهم بواحد لاعلی التعيين . ديگر نمی توانيد بگوئيد كه افرادی كه در اينجا هستند واحد معين هستند و واحد لاعلی التعيين در اين جلسه وجود ندارد . زيرا مقصود اين است كه فرد ، مورد لزوم است ولی مشخصات اين فرد دخالتی ندارد . اين مقصود را با واحد علی التعيين بيان میكنند هر چند كه همه واحد معين هستند . اشكال : اگر ماده ازلی باشد اولين صورت محصل آن نيز بايد ازلی باشد . پاسخ : اولين صورت معنی ندارد . صورتی است و قبل از آن نيز صورتی و در جائی توقف ندارد .