آخرت چه اندازه صحيح و معقول و خردپسند باشد و تصورات جاهلانه و عاميانه‏
در آن راه نيافته باشد .
البته علاوه بر راه وحی الهی كه وسيله پيامبران به بشر ابلاغ شده است‏
يك عده راه‏های ديگر - و لااقل قرائن و علائم ديگر - برای اعتقاد و ايمان‏
به معاد وجود دارد كه نتيجه تلاشهای فكری و عقلی و علمی خود بشر است و
حداقل ، تاييدی برای صحت سخن پيامبران در امر معاد و عالم آخرت شمرده‏
می‏شود . آن راه‏ها عبارتند از :
. 1 راه شناخت خدا
. 2 راه شناخت جهان
. 3 راه شناخت روح و نفس انسان
ما فعلا به اين راه‏ها كه بحث در آنها مستلزم پيش كشيدن يك سلسله‏
بحثهای علمی و فلسفی است كاری نداريم و تنها از طريق وحی و نبوت وارد
مطلب می‏شويم ، ولی نظر به اينكه در خود قرآن به اين راه‏ها تصريح يا
اشاره شده است ، ما در بخشی كه بعدا تحت عنوان " استدلالهای قرآن‏
درباره جهان ديگر " ذكر خواهيم كرد به اين راه‏های سه گانه اشاره خواهيم‏
كرد .
مسائلی كه لازم است مورد بحث قرار گيرد تا آنكه مساله زندگی جاويد و
حيات اخروی از نظر اسلام روشن شود امور ذيل است :
ماهيت مرگ
زندگی پس از مرگ
عالم برزخ