خرما به « هجر » بردن

نامه ديگرى است كه امام « ع » در پاسخ معاويه نوشته است :

پس از سپاس و درود ، نامه‏ى تو به من رسيد . در نامه‏ى خود يادآور شده بودى كه خداوند محمد « ص » را براى دين خود برگزيد و او را بواسطه‏اى اصحابش كمك كرد . راستى روزگار مسئله شگفت‏انگيزى را از تو بر ما پنهان داشته بود زيرا تو شروع كرده‏اى ما را از امتحان خدا و نعمت او بر ما درباره پيامبر ، آگاه مى‏سازى تو در اينكار مانند كسى هستى كه خرما به « هجر » [ 1 ] بار كند ، يا مانند كسى كه معلم خود را به

[ 1 ] هجر شهرى است در بحرين كه درخت خرما در آن فراوان است .

[ 190 ]

مسابقه تيراندازى دعوت نمايد .

آنگاه مسئله مربوط به من و عثمان را يادآور شدى ، تو بايد بخاطر خويشاوندى با عثمان خودت از اين سخن پاسخ دهى [ 1 ] . راستى آيا كداميك از ما با او دشمن‏تر و به راههاى كشته شدنش آشناتر بوديم :

آيا كسيكه او را يارى كرد و او درخواست خوددارى از پشتيبانى و ياورى نمود ، يا كسيكه عثمان از او درخواست يارى كرد و او از ياريش دريغ نمود و مرگ را بسوى او روانه ساخت تا به سرنوشت خود رسيد ؟ [ 2 ] من تاكنون در عيب‏جوئى از عثمان بخاطر بدعتهائى كه ميگذاشت عذرخواهى نكرده‏ام ، اگر گناه من اين است كه او را ارشاد و راهنمائى كرده‏ام پس چه بسا سرزنش شده‏اى است كه گناهى ندارد .