اتمام حجت

سخنى است كه امام « ع » با مردى بنام « كليب جرمى » در ميان گذاشته ، پس از

[ 13 ] بالا زدن دامن و محكم كردن كمربند ، كنايه از آمادگى براى جهاد است و مقصود از لانه ، جايگاه است .

[ 176 ]

آنكه گروهى از مردم بصره وى را نزد حضرت فرستادند تا حقيقت حال او را با اصحاب جمل معلوم نمايد و شبه آنان بر طرف شود . امام « ع » رفتار خود را با آنان طورى توضيح داد كه از آن پس مرد دانست وى بر حق است ، پس امام « ع » به او فرمود : بيعت كن آن مرد گفت :

من فرستاده گروهى هستم و از پيش خود كارى نمى‏كنم تا بسوى آنان باز گردم .

امام « ع » اين سخن زيبا را بيان فرمود :

بگو ببينم اگر كسانى كه از طرف آنها بسوى من آمده‏اى ، ترا بعنوان راهنما بفرستند كه براى آنان زمينى كه در آن باران آمده پيدا كنى و تو بسوى آنان باز گردى و به آنها از گياه و آب خبر دهى و آنها با تو مخالفت كنند و در زمينهاى بى آب و گياه فرود آيند ، تو در اين صورت چه مى‏كنى ؟

آن مرد گفت : من آنان را رها كرده و با آنان مخالفت مى‏كنم و در جائيكه آب و گياه وجود دارد فرود مى‏آيم . امام « ع » فرمود : پس اكنون دستت را دراز كن آن مرد گفت : بخدا قسم هنگامى كه حجت بر من تمام گرديد نتوانستم از بيعت امتناع كنم ازين رو با امام « ع » بيعت نمودم

[ 177 ]

وقتى از امام « ع » پرسيدند : به چه چيز بر همگنانت پيروز شدى ؟

فرمود :

به هيچكس روبرو نشدم مگر آنكه بر زيان خودش مرا يارى كرد