. 4 قدرت و توانايی
كاری مورد وظيفه و تكليف انسان قرار میگيرد كه انسان توانايی انجام آن را داشته باشد ، اما كاری كه انسان قادر به انجام آن نيست هرگز مورد تعلق تكليف واقع نمیشود . شك نيست كه توانايی انسان محدود است ، نامحدود نيست . چون توانايی محدود است ، تكاليف بايد در محدودهء تواناييها صورت گيرد . مثلا انسان توانايی تحصيل علم و دانش دارد اما در محدودهء معين از نظر زمان و از نظر اندازهء معلومات . يك فرد انسان هر اندازه نابغه باشد بالاخرش بايد تدريجا و در طول زمان مدارج علم و دانش را طی كند . حالا اگر يك فرد را مجبور كنند كه يك شبه تحصيلات چند ساله را انجام دهد ، به اصطلاح تكليف " بما لا يطاق " يعنی تكليف به كاری كه فوق طاقت و قدرت است كردهاند و اما اگر انسانی را مجبور كنند كه همهء علوم جهان را فرا گيرد ، باز هم تكليف به غير مقدور است و صحيح نيست و هرگز از طرف يك مقام حكيم عادل چنين حكمی صادر نمیشود . خداوند در قرآن كريم میفرمايد : « لا يكلف الله نفساإلا وسعها »( 1 ) . خداوند هيچ كس را جز به اندازهء توانايی اش مكلف نمیسازد . اگر شخصی در حال غرق شدن است و ما قدرت داريم كه او را نجات دهيم بر ما واجب است كه او را نجات دهيم ، ولی اگر مثلا هواپيمايی در حال سقوط است و ما به هيچ وجه قادر نيستيمپاورقی : . 1 بقرش : . 286