پيشگفتار
شخصيت عظيم و گسترده اميرالمؤمنين علی عليه السلام وسيعتر و متنوعتر از اينست كه يك فرد بتواند در همه جوانب و نواحی آن وارد شود و توسن انديشه را به جولان آورد . برای يك فرد حداكثری كه ميسر است اينست كه يك يا چند ناحيه معين و محدود را برای مطالعه و بررسی انتخاب كند و به همان قناعت ورزد . يكی از جوانب و نواحی وجود اين شخصيت عظيم ، ناحيه تأثير او بر روی انسانها به شكل مثبت يا منفی است و به عبارت ديگر " جاذبه و دافعه " نيرومند او است كه هنوز هم نقش فعال خود را ايفا مینمايد و در اين كتاب درباره اش گفتگو شده است . شخصيت افراد از نظر عكس العمل سازی در روحها و جانها يكسان نيست . به هر نسبت كه شخصيت حقيرتر است كمتر خاطرها را به خود مشغول میدارد و در دلها هيجان و موج ايجاد میكند و هر چه عظيمتر و پرنيروتر است خاطره انگيزتر و عكس العمل سازتر است ، خواه عكس العمل موافق يا مخالف .