اين پرسش از آنچه قبلا گفتيم روشن شد ، اسلام نمیگويد طبيعت نفسانی و
استعداد فطری طبيعی را بايد نابود ساخت ، اسلام میگويد : " نفس اماره
" را بايد نابود كرد ، همچنانكه گفتيم ، نفس اماره نماينده اختلال و به
هم خوردگی و نوعی طغيان و سركشی است كه در ضمير انسان به علل خاصی رخ
میدهد ، كشتن نفس اماره معنی خاموش كردن و فرو نشاندن فتنه و طغيان را
در زمينه قوا و استعدادهای نفسانی میدهد ، فرق است ميان خاموش كردن
فتنه و ميان نابود كردن قوائی كه سبب فتنه میگردند ، خاموش كردن فتنه
چه در فتنههای اجتماعی و چه در فتنههای روانی مستلزم نابود كردن افراد و
قوائی كه سبب آشوب و فتنه شدهاند نيست ، بلكه مستلزم اين است كه
عواملی كه آن افراد و قوا را وادار به فتنه كرده است از بين برده شود .
بعدا خواهيم گفت كه اين نوع ميراندن گاهی به اشباع و ارضاء نفس حاصل
میشود و گاهی به مخالفت با آن .
اين نكته بايد اضافه شود كه در تعبيرات دينی ، ما هرگز كلمهای كه به
معنی " نفس كشتن " باشد ، پيدا نمی كنيم ، تعبيراتی كه هست كه البته
از دو سه مورد تجاوز نمی كند بصورت ميراندن نفس است .
|