پاورقی : ( 1 ) لذات فلسفه ، صفحه . 117
فداكاری " دانته " و خلسات " پترارك " و وفاداری " هلوئيز ، به
ابلارد " ( 1 ) .
ما در صفحات قبل گفتيم آنچه مجموعا از گفتههای علمای قديم و جديد
درباره ريشه و هدف عشق و يگانگی يا دو گانگی آن با ميل جنسی استنباط
میشود سه نظريه است ، و گفتيم عشق هم در غرب و هم در شرق از شهوت
تفكيك شده و امر قابل ستايش و تقديسی شناخته شده است ، ولی اين ستايش
و تقديس آنطور كه ما استنباط كردهايم از دو جنبه مختلف بوده است كه
قبلا توضيح داده شد .
مطلب عمده در اينجا رابطه عشق و عفت است ، بايد ببينيم اين استعداد
عالی و طبيعی در چه زمينه و شرائطی بهتر شكوفان میگردد ؟ آيا آنجا كه يك
سلسله مقررات اخلاقی به نام عفت و تقوی بر روح مرد و زن حكومت میكند و
زن به عنوان چيزی گرانبها دور از دسترس مرد است اين استعداد بهتر به
فعليت میرسد يا آنجا كه احساس منعی به نام عفت و تقوی در روح آنها
حكومت نمی كند و اساسا چنين مقرراتی وجود ندارد و زن در نهايت ابتذال
در اختيار
پاورقی : ( 1 ) لذات فلسفه ، صفحه . 117 |