خودش نظر می‏افكند عينك خوش بينی به چشم می‏زند ، و آنگاه كه به ديگران‏
و اعمال ديگران نظر می‏كند عينك بدبينی و بدگمانی ، و نتيجه اين است كه‏
هيچ كس شخص خود را تقصير كار نمی داند و چنين می‏پندارد كه تقصير متعلق‏
به ديگران است . همه چشم به عدالت اجتماع دارند و هيچ كس فكر نمی كند
كه عدالت اجتماع وقتی حاصل می‏شود كه افراد عادل باشند .
" « يا أيها الذين آمنوا كونوا قوامين بالقسط شهداء لله و لو علی‏
انفسكم أو الوالدين و اعقربين‏إن يكن غنيا أو فقيرا فالله أولی بهما فلا
تتبعوا الهوی أن تعدلوا »" ( 1 ) .
يعنی ای مردم ! در كار به پاداشتن عدالت زياد بكوشيد ، گواهی را فقط
به خاطر خدا بدهيد هر چند عليه خود شما يا پدر و مادر يا نزديكان شما
باشد ، غصه اينكه فلان خويشاوند غنی يا فقير است نخوريد ، خداوند كه خالق‏
آنهاست از شما كه فقط رابطه خويشاوندی داريد اولی است به اينكه حال‏
آنها را رعايت كند ، مبادا به پيروی از هوای نفس ، از حق انحراف پيدا
كنيد .
يكی از فوايد اينكه تربيت مردم تربيت دينی باشد همين است كه مردم را
در باطن روح و ضميرشان عادل و منصف می‏كند . البته فرق است بين كسی كه‏
از ايمان بهره‏ای داشته باشد و خدا را ناظر و شاهد اعمال و نيات خود
بداند و آن كس كه محض مصلحت اجتماع كاری را بكند .

پاورقی :
. 1 نساء ، . 135