چگونه به روزی خود عشق می‏ورزد و دانه‏ها را به لانه خود منتقل می‏كند و در
آنجا با كمال مهارت و استادی نگهداری می‏كند ، در اوقات گرما برای هنگام‏
سرما ، و در زمان ورود برای زمان خروج ، آذوقه ذخيره می‏كند . " « و لو
فكرت فی مجاری أكلها فی علوها و سفلها ، و ما فی الجوف من شراسيف‏
بطنها ، و ما فی الرأس من عينها و اذنها ، لقضيت من خلقها عجبا » " (
1 ) اگر در مجاری غذايی او از بالا تا پايين بينديشی كه چگونه او آن ماده‏
غذايی را با آن اندام كوچك فرو می‏برد و هضم می‏كند و كسب نيرو می‏كند و
اگر در آنچه در اطراف شكم به منزله استخوان بندی دنده‏هاست فكر كنی و
اگر در چشمش كه در سرش قرار داده شده دقيق شوی و اگر دستگاه شنوايی او
را بفهمی ، غرق شگفتی و حيرت خواهی شد .
اين نمونه‏ای از حيوانات از لحاظ تحصيل روزی .

انسان و روزی او

اما انسان ، انسان كه موجودی عالی‏تر و راقی‏تر است و آنچه برای زندگی‏
حيوانها كافی است برای او كافی نيست ، مسأله تحصيل روزی او شكل و وضع‏
ديگری دارد . فاصله بين روزی و روزی خود در اينجا زيادتر است ، لهذا
وسايل زيادتری در اختيار او قرار داده ، دستگاه هدايت در وجود انسان‏
تقويت شده ، به او عقل و علم و فكر داده شده ، وحی و نبوت به كمك او
آمده و برايش وظيفه و تكليف مقرر كرده . همه اينها از شؤون رزاقيت‏
خداوند است .

پاورقی :
. 1 نهج البلاغة ، خطبه . 227