شرايط امر به معروف

در امر به معروف شرايطی هست كه فقهای شيعه و فقهای سنی ذكر كرده‏اند ،
از اين رو فقها برای هر كسی جايز نمی‏دانند به عنوان امر به معروف و نهی‏
از منكر متعرض ديگران بشود ، خصوصا اگر آن تعرض شديد باشد و پای‏
مزاحمت و زد و خورد و خونريزی باشد كه آن وقت شرايط زيادی دارد . دو
شرط از شرايط امر به معروف و نهی از منكر ، از شرايط اوليه است كه در
همه موارد لازم است و خوارج فاقد هر دو شرط بودند ، بلكه منكر يكی از اين‏
دو شرط بودند . آن دو شرط يكی بصيرت در دين است و يكی بصيرت در عمل .
بصيرت در دين يعنی اطلاع كافی و صحيح در امور دينی داشته باشد ، حلال را
از حرام ، واجب را از غير واجب تشخيص بدهد ، و اينها نداشتند ، لهذا
يك آيه قرآن را كه می‏فرمايد : " « إن الحكم‏إلا لله يقص الحق و هو خير
الفاصلين »" ( 1 ) دست آويز قرار دادند و جمله " لا حكم‏إلا لله " را
شعار خود ساختند ، در صورتی كه اين آيه ربطی ندارد به موضوعاتی از قبيل‏
موضوع حكميت و امثال آن .
اما بصيرت در عمل . در باب امر به معروف و نهی از منكر شرطی ذكر
می‏كنند تحت عنوان احتمال اثر ، و شرطی ذكر می‏كنند تحت عنوان عدم ترتب‏
مفسده ، يعنی امر به معروف و نهی از منكر برای اين است كه معروف رواج‏
بگيرد و منكر محو شود ، پس در جايی بايد امر به معروف و نهی از منكر
كرد كه احتمالا اين كار اثر

پاورقی :
. 1 انعام ، . 57