و حال پيدا می‏شود ، نقشه و تدبير پيدا می‏شود ، چيزهايی پيدا می‏شود كه در
ماده بی روح نمونه آنها به هيچ نحو وجود ندارد . همه عالم مرآت جمال و
كمال باری تعالی است . همان ماده بی روح هم به اندازه حظ وجودی خود
آينه‏ای است از قدرت لايزال حق .
جهان مرآت حسن شاهد ماست
فشاهد وجهه فی كل مرآت
ولی به همان درجه كه حيات و زندگی از ماده كامل تر است ، شهادت و
حكايت حيات هم از خالق عليم حكيم بيشتر و رساتر از ماده است .

نظام و سنت موجود

نكته‏ای كه باز بايد متذكر شويم اين است كه همان طوری كه می‏بينيم در
قرآن كريم به همين نظام ثابت و جاری حيات و ممات استدلال شده و همين‏
نظام جاری به شهادت خوانده شده ، نه اينكه مثلا اين نظام جاری و ثابت را
به كنار بگذارد و بعد به موارد غريب و نادر الوقوع استدلال كند . همين‏
نظام جاری ، همين زنده شدن زمين در هر سال ، همين پيدايش جنين از نطفه و
متكامل شدن آن ، همينها هر لحظه خلق جديدی است ، همينها امدادها و
افاضاتی است كه دم به دم و آنا فانا از غيب می رسد . جای دوری نمی‏
خواهد برويد ، بايد در حقيقت و كنه همين عمل . دقيق شويد تا خداوند را
در جلوه خلاقيت مستمر و ايجاد هميشگی و تكميل دائم ببينيد .
در سوره مؤمنون می‏فرمايد : .
" « و لقد خلقنا الانسان من سلالة من طين 0 ثم جعلناه نطفة »