استفاده می‏كند ، دريا و كشتی و غرق نشدن كشتی و منافعی كه بشر از راه‏
كشتيرانی می برد همه روی اندازه و حساب و قانون و نظمی است كه انسان‏
فقط از نزديك و از روی مطالعه و تحقيق می‏تواند به آنها آشنا شود . "
« و ما أنزل الله من السماء من ماء فأحيی به اعرض بعد موتها ». . . "
اين آب بارانی كه از بالا به پايين می‏ريزد و خداوند به اين وسيله زمين‏
مرده را زنده می‏كند ، هزارها راز و رمز در اين كار نهفته است كه فقط
افراد متفكر و مطالعه كن و محقق كه نيروی فكر خود را صرف اين كار می‏كنند
از اين رمزها و رازها مطلع می‏شوند ، جو و كائنات جوی را می‏شناسند ،
خواص باران را در می‏يابند ، گياهها را می‏شناسند . " « و تصريف الرياح‏
و السحاب المسخر بين السماء و اعرض »" وزش و گردش بادها ، ابرهايی‏
كه ميان آسمان و زمين مسخرند و در حركت ، در همه اينها آيتها و نشانه‏ها
از حكمت و صنع باری تعالی است ، اما برای كسانی كه تعقل و تدبر و تحقيق‏
كنند و خلقت را بشناسند .
اگر كسی كه شما خود او را نديده‏ايد كتابی تأليف كند و بعد نامه‏ای برای‏
شما بنويسد و در آن نامه يادآوری كند كه اگر می‏خواهيد مرا كاملا بشناسيد
كتاب مرا مطالعه كنيد ، و مخصوصا فصلهايی از آن كتاب را در آن نامه‏
معين كند و بگويد آن فصلها را كاملا مطالعه كنيد ، واضح است كه بايد فصول‏
آن كتاب را از روی تحقيق و دقت كامل با رجوع به معلم و استاد ، با رجوع‏
به كتاب لغت ، با ياد گرفتن حروف و الفبايی كه آن كتاب با آن حروف و
آن الفبا نوشته شده ، با ياد گرفتن زبان آن كتاب ، آن كتاب را بخوانيم‏
و مؤلف را كه نديده‏ايم از اين راه بشناسيم . بديهی است كه به صرف نگاه‏
كردن به پشت كتاب و جلد كتاب نمی‏توان مؤلف را شناخت .