معده و لب و زبان و كام همه آب می‏گويند . اگر هم در آن حال بخوابد آن‏
را به خواب می‏بيند ، چون واقعا بدن محتاج به آب است . احتياج روحی و
معنوی انسان كه جزئی از عالم خلقت است نسبت به كل جهان همين طور است‏
. روح انسان جزئی است از عالم وجود . اگر واقعا خواهش و احتياجی در
وجودش پيدا شود ، دستگاه عظيم خلقت او را مهمل نمی گذارد .
فرق است بين خواندن دعا و دعای واقعی . تا دل انسان با زبان هماهنگی‏
نداشته باشد دعای واقعی نيست . بايد در دل انسان جدا و واقعا خواست و
طلب پيدا شود ، حقيقتا در وجود انسان احتياج پديد آيد كه :
هر چه روييد از پی محتاج رست
تا بيابد طالبی چيزی كه جست
هر كه جويا شد بيابد عاقبت
مايه‏اش درد است و اصل مرحمت
هر كجا دردی دوا آنجا رود
هر كجا فقری نوا آنجا رود
هر كجا مشكل جواب آنجا رود
هر كجا پستی است آب آنجا رود
آب كم جو تشنگی آور به دست
تا بجوشد آبت از بالا و پست
" « امن يجيب المضطرإذا دعاه و يكشف السوء »" ( 1 ) .

ايمان و اعتماد به استجابت

شرط ديگر دعا ايمان و يقين است ، ايمان به رحمت بی منتهای ذات‏
احديت ، ايمان به اينكه از ناحيه او هيچ منعی از

پاورقی :
. 1 آيا كيست كه مضطر را هنگام نياز اجابت كند و بدی را از وی دور
سازد ( او بهتر است يا اين بتهای ناتوان ؟ ) ( نمل ، 62 ) .