مخالف نبودن با سنن تكوين و تشريع

شرط ديگر دعا اين است كه بر خلاف نظام تكوين يا نظام تشريع نباشد .
دعا استمداد و استعانت است برای اينكه انسان به هدفهايی كه خلقت و
آفرينش و تكوين برای او قرار داده و يا تشريع و قانون آسمانی الهی كه‏
بدرقه تكوين است معين كرده ، برسد . دعا اگر به اين صورت باشد شكل يك‏
حاجت طبيعی به خود می‏گيرد و دستگاه خلقت به حكم تعادل و توازنی كه دارد
و هر جا احتياجی هست فيض و مدد می‏رسد ، او را ياری و كمك می‏كند . و
اما خواستن و طلب چيزی كه بر خلاف هدف تكوين يا تشريع است ، مانند
خواستن خلود در دنيا يعنی عمر جاويدان كه مرگ هرگز به سراغش نيايد يا
خواستن قطع رحم ، قابل استجابت نيست ، يعنی اين گونه دعاها مصداق واقعی‏
دعا نمی باشند .

هماهنگی ساير شؤون دعا كننده

شرط ديگر اينكه ساير شؤون زندگی انسان با دعا هماهنگی داشته باشد .
يعنی آنها با هدف تكوين و تشريع هماهنگی داشته باشند ، دل ، پاك و صاف‏
باشد ، كسب و روزی ، حلال باشد ، مظالم مردم بر گردن نداشته باشد . در
حديث است از امام صادق ( ع ) :
" « إذا أراد أحدكم أن يستجاب له فليطيب كسبه ، و ليخرج من مظالم‏
الناس . وإن الله لا يرفع‏إليه دعاء عبد و فی بطنه حرام ، »