علاقه فاعلی ميان حق و ذی حق
نوع ديگر از علاقه ، علاقه فاعلی است ، يعنی اينكه ذی حق ، مورد حق را خودش برای خودش به وجود آورده باشد ، فاعل او و به وجود آورنده او باشد . مثلا كسی درختی به زمين میكارد و آن درخت را مراقبت میكند و آبياری میكند تا آن درخت ميوه میدهد . رابطهای كه بين اين شخص و آن ميوه هست رابطه فعل و فاعل است . يعنی فعاليت او سبب شده است كه اين ميوه به وجود آيد . اگر او فعاليت نمیكرد آن ميوه به وجود نمیآمد . خود اين رابطه ، ايجاد حق میكند .رابطه غائی موجب حق بالقوه است
رابطه اول ، يعنی رابطه غائی ميان انسان و مواهب عالم خلقت ، يك رابطه كلی و عمومی است . از آن نظر كسی بالفعل حق