معيشت و لوازم زندگی چيزهايی است كه اصول ثابت و تغيير ناپذير به شمار
می‏رود و چيزهايی است كه اين طور نيست .
يك اصل ثابت و تغيير ناپذير اين است كه يك نفر مسلمان بايد زندگی‏
خود را از زندگی عمومی جدا نداند ، بايد زندگی خود را با زندگی عموم‏
تطبيق دهد . معنی ندارد در حالی كه عموم مردم در بدبختی زندگی می‏كنند عده‏
ديگر با مستمسك قرار دادن " « قل من حرم زينة الله التی أخرج لعباده و
الطيبات من الرزق »" ( 1 ) در دريای نعمت غوطه‏ور بشوند هر چند فرض‏
كنيم كه از راه حلال به چنگ آورده باشند .
خود امام صادق سلام الله عليه كه به اقتضای زمان ، زندگی را بر خاندان‏
خود توسعه داده بود ، يك وقت اتفاق افتاد كه نرخ خواربار ترقی كرد و
قحط و غلا پديد آمد . به خادم خود فرمود : چقدر آذوقه و گندم ذخيره موجود
داريم ؟ عرض كرد : زياد داريم ، تا چند ماه ما را بس است . فرمود :
همه آنها را ببر و در بازار به مردم بفروش . گفت : اگر بفروشم ديگر
نخواهم توانست گندمی تهيه كنم . فرمود : لازم نيست ، بعد مثل ساير مردم‏
روز به روز از نانوايی تهيه خواهيم كرد . و دستور داد از آن به بعد خادم‏
نانی كه تهيه می‏كند ، نصف جو و نصف گندم باشد ، يعنی از همان نانی باشد
كه اكثر مردم استفاده می‏كردند . فرمود : من تمكن دارم به فرزندان خودم در
اين سختی و تنگدستی نان گندم بدهم ، اما دوست دارم خداوند ببيند من با
مردم مواسات می‏كنم .
اصل ثابت و تغيير ناپذير ديگری كه در همه حال و همه

پاورقی :
. 1 اعراف ، . 32