است كه معنی حق و عدالت را بفهميم . و اگر منافات می‏داشت ، خود قرآن‏
كريم كه خداوند را به رزاقيت وصف كرده سعی و عمل و كوشش را واجب‏
نمی‏كرد ، اوليای حق كه شاگردان و تربيت يافتگان قرآنند برای احقاق حقوق‏
جانبازی و فداكاری نمی‏كرد ند ، اگر منافات می‏داشت ، در قوانين و
مقررات دينی مقرراتی برای حقوق مردم و تكاليفی برای تحصيل آن حقوق وضع‏
نمی‏شد ، اگر منافات می‏داشت ، دستور انفاق نمی‏رسيد . مگر انفاق و صدقات‏
جز اين است كه به رزق و روزی مردم كمك شود ؟ آيا اين كار ، شركت در
رزاقيت خداوند و اعانت خداوند است در كاری كه خودش به عهده گرفته‏
است ؟ !

قياس خدا به انسان

بشر طبعا اين حالت را دارد كه قياس به نفس می‏كند و صفات و حالات‏
خود را به همان كيفيتی كه در خودش هست در غير خودش فرض می‏كند . اطفال‏
در سنين اول عمر گمان می‏كنند تمام احساساتی كه در خودشان هست در
موجودات ديگر هم هست چه آنهايی كه پائين‏تر از حد آنهاست و چه آنهايی‏
كه بالاتر است . طفل خيال می‏كند اسباب بازيهای او احساساتی مثل خود او
دارند و از زدن مثلا متألم می‏شوند ، لذا گاهی كه عصبانی می‏گردد آنها را
می‏زند . نسبت به بالاتر هم همين طور است ، حد خود را ، هم به موجود
پايين‏تر می‏دهد و هم به بالاتر .