علی ، قربانی جمودها
داستان شهادت علی ( ع ) و اموری كه موجب شد آن حضرت شهيد شود از همين نظر كه امشب صحبت كردم ، يعنی از نظر انفكاك تعقل از تدين ، داستان عبرت انگيزی است . علی ( ع ) در مسجد ، در حالی كه مشغول نماز بود ، يا آماده نماز میشد ، ضربت خورد و در اثر همان ضربت شهيد شد . درست است كه " و قتل فی محرابه لشده عدله " آن تصلب و انعطاف ناپذيری در امر عدالت برايش دشمنها درست كرد ، جنگ جمل و جنگ صفين به پا كرد ، اما در نهايت ، دست جهالت و جمود و ركود فكری از آستين مردمی كه به نام " خوارج " ناميده میشدند بيرون آمد و علی ( ع ) را شهيد كرد .خوارج
در صفين داستان حكميت پيش آمد ، يك دسته از ياران و اصحاب علی ( ع ) از اطاعتش سرباز زدند و مذهب خارجی را به وجود آوردند . شمشيری كه بر فرق علی خورد به دست يك مرد خارجی مذهب بود . خوارج از فرق اسلامی هستند ، گو اينكه طبق عقيده ما آنها كافرند ، اما آنها خود را مسلمان میدانستند بلكه فقط خودشان را مسلمان میدانستند و ديگران را بی دين و خارج از دين به حساب میآوردند . هيچ كس ادعا نكرده كه خوارج به اسلام عقيده نداشتهاند ، بلكه همه اعتراف دارند كه آنها شديدا و با تعصب زيادی به اسلام معتقد بودند . خصلت بارز اينها دوريشان از فكر و تعقل است . خود علی ( ع ) كه از آنها نام میبرد آنها را مردمی معتقد ولی