داده‏اند و در هر قاره‏ای از قاره‏ها اثر نفوذ آنها را می‏بينيم ، و هم بعد
زمان را فرا گرفته يعنی مخصوص يك زمان و يك عصر نبوده ، قرنهای متمادی‏
در كمال اقتدار حكومت كرده‏اند ، و هم تا اعماق روح بشر ريشه دوانده و سر
ضمير افراد را در اختيار قرار داده و بر عمق قلبها حكومت كرده و زمام‏
احساسها را در دست گرفته‏اند . اينگونه دعوتهای سه بعدی مخصوص سلسله‏
پيامبران است .
كدام مكتب فكری و فلسفی را می‏توان پيدا كرد كه مانند اديان بزرگ جهان‏
، بر صدها ميليون نفر ، در مدت سی قرن و بيست قرن و حداقل چهارده قرن‏
حكومت كند و به سر ضمائر افراد چنگ بيندازد ؟ !
جاذبه‏ها نيز اينچنين‏اند ، گاهی يك بعدی و گاهی دو بعدی و گاهی سه بعدی‏
هستند .
جاذبه علی از قسم اخير است . هم سطح وسيعی از جمعيت را مجذوب خويش‏
ساخته و هم به يك قرن و دو قرن پيوسته نيست بلكه در طول زمان ادامه‏
يافته و گسترش پيدا كرده است . حقيقتی است كه بر گونه قرون و اعصار
می‏درخشد و تا عمق و ژرفای دلها و باطنها پيش رفته است ، آنچنانكه بعد
از قرنها كه به يادش می‏افتند و سجايای اخلاقيش را می‏شنوند اشك شوق‏
می‏ريزند و به ياد مصائبش می‏گريند تا جائی كه دشمن را نيز تحت نفوذ قرار
داده است و اشكش را جاری ساخته است . و اين قدرتمندترين جاذبه‏هاست .
از اينجا می‏توان دريافت كه پيوند انسان با دين از سبك