1 اعتبار و بیاعتباری تاريخ نقلی
گروهی به تاريخ نقلی به شدت بدبيناند ، تمام را مجعولات ناقلان میدانند كه براساس اغراض و اهداف شخصی يا تعصبات ملی و مذهبی و قومی و يا وابستگيهای اجتماعی ، در نقل حوادث كم و زياد و جعل و قلب و تحريف كردهاند و تاريخ را آنچنانكه خود خواستهاند شكل دادهاند . حتی افرادی كه اخلاقا از جعل و قلب عمدی امتناع داشتهاند در نقل حوادث " انتخاب " به عمل آوردهاند ، يعنی همواره چيزهايی را نقل كردهاند كه با اهداف و عقايد خودشان ناسازگار نبوده است و از نقل حوادثی كه برخلاف عقايد و احساساتشان بوده خودداری نمودهاند . اينها هر چند در نقل حوادث تاريخی چيزی از خود نيفزودهاند و ماده جعلی اضافه نكردهاند ، اما با انتخابهای دلخواهانه خود ، تاريخ را آنچنانكه خود خواستهاند " صورت " بخشيدهاند . يك حادثه يا يك شخصيت آنگاه دقيقا قابل بررسی و تحليل است كه تمام آنچه مربوط به اوست در اختيار محقق قرار گيرد و اگر بعضی به او ارائه شود و بعضی كتمان گردد ، چهره واقعی پنهان میماند و چهرهای ديگر نمايان میگردد . اين بدبينان در مورد تاريخ نقلی همان نظر را دارند كه برخی بدبينان فقها و مجتهدين به نقل احاديث و روايات دارند كه از آن به " انسداد باب علم " تعبير میشود . اينان نيز در تاريخ " انسدادی " میباشند . برخی به طنز درباره تاريخ گفتهاند : " تاريخ عبارت است