نهج البلاغه و تقدم آن بر زمان خودش
حتی نهج البلاغه كه يكی از بچههای قرآن است [ همين طور است ] . نهج البلاغه كتابی است كه از زمانی كه جمع آوری شده است بيش از هزار سال ، و از زمانی كه خطبههای آن انشاء شده است در حدود هزار و سيصد و پنجاه سال میگذرد . اول نگاهی بكنيم به خطبا و وعاظی كه در طول اين مدت از نهج البلاغه استفاده میكردهاند ، بعد نگاهی به محتويات خود اين كتاب میكنيم . اگر نگاه بكنيد به منطق خطبا ، وعاظ و شارحين ، از همان هزار سال پيش به اين طرف ، تا میرسيم به همين سی سال پيش خودمان ، خواهيد ديد كه فقط قسمتی از تعليمات نهج البلاغه بوده كه توجه آنها را جلب میكرده كرده و با روحيه آنها هماهنگی داشته است ، قسمتهای ديگر مسكوت عنه بوده است . در سی سال پيش انسان پای خطابه هر خطيبی كه زبردستتر از او نبوده مینشست و او میخواست از نهج البلاغه صحبت بكند ، جز خطبههای زهدی نهج البلاغه چيزی نمیشنيد كأنه مجموع خطبههای نهج البلاغه محدود است به همان خطبه های زهدی : « دار بالبلاء محفوفة و بالغدر معروفه » ( 1 ) « انما الدنيا دار مجاز و الاخرش دار قرار ، فخذوا من »پاورقی : . 1 نهج البلاغه ، خطبه . 224