« قل للمؤمنين يغضوا من ابصارهم . . . و قل للمؤمنات يغضضن من ابصارهن
(1) . " مناظر مهيج و محرك را تماشا نكنيد " . مثلا اگر دنيا با حلب‏
كار بكند يا با آهن يا با اتم فرق می‏كند در اين جهت ؟ در ملموسات همين‏
طور ، لمس بدن اجنبی بدون حائل حرام است . در روابط ميان انسانها آيا
واقعا شما می‏توانيد در آنچه كه اسلام وضع كرده است مواردی پيدا كنيد كه‏
بتوان گفت تغييرات و تحولات زمان آن را نسخ كرده است ؟

مسئله بردگی

ممكن است كسی به عنوان نقض ، قانون بردگی را مثال بياورد و بگويد
اسلام قانون بردگی را امضاء كرد و در دنيای امروز اين قانون منسوخ است ،
پس در دنيای امروز اصلا نبايد بردگی باشد پس قسمتی از قانون اسلام ،
منسوخ است .
جواب می‏دهيم كه زهی تصور باطل . اسلام در باب بردگی اولا قانونی‏
نياورده است كه بردگی را برای اجتماع لازم بداند ، آنچنانچه عقيده بعضی‏
از حكماء قديم اين بوده كه بردگی را برای اجتماع لازم می‏شمرده‏اند .
برنامه‏ای كه اسلام در مورد بردگان آورده است برنامه بردگی نيست بلكه‏
برنامه آزادی است . اين قسمت را برخی از آقايان توجه كرده‏اند و خوب‏
توجهی هم هست ، می‏گويند ما در فقه اسلامی [ ( كتاب الرق ) ] نداريم بلكه‏
[ ( كتاب العتق ) ] داريم ، اسلام نگفته است كه حتما بايد برده وجود
داشته باشد تا چنين و چنان باشد ، تمام برنامه‏های خود را تنظيم كرده است‏
كه برده را چگونه آزاد بكند .

پاورقی :
. 1 سوره نور ، آيه 30 و . 31