پاورقی : . 1 نهج البلاغه ، خطبه . 212
اين میتابد ، اين از جامی كه تهيه كرده است به او مینوشاند و او از جامی
كه تهيه كرده است به اين مینوشاند ، سيراب میكنند يكديگر را .
« و يصدرون برية » ، بيرون میآيند در حالی كه سيراب و اشباع شدهاند
« لا تشوبهم الريبة » ، ريبه و شك و ترديد در وجود آنها راه پيدا نمیكند،
« و لا تسرع فيهم الغيبة » ، در ميان آنها غيبت نفوذ پيدا نمیكند ، از
يكديگر غيبت و بدگوئی نمیكنند ، « علی ذلك عقد خلقهم و اخلاقهم » خداوند
خلقت و خوی آنها را اينچنين بسته است ، « فعليه يتحابون و به يتواصلون»
پس محبت الهی است كه اينها را گرد يكديگر جمع كرده است ، و اساس
كارشان خداست ، خداست كه اينها را به هم مربوط و متصل ساخته است .
« فكانوا كتفاضل البذر ينتقی فيؤخذ منه و يلقی ، قد ميزه التخليص و هذبه
التمحيص » . مثل اينها مثل بذر انتخاب شده است . كشاورز وقتی كه
میخواهد زراعت بكند هر دانهای را نمیپاشد ، بهترين دانهها را به عنوان
نمونه پيدا میكند و آنها را برای پاشيدن و كاشتن انتخاب میكند .
میفرمايد اينها از اين قبيل هستند . « قد ميزه التخليص و هذبه التمحيص»
( 1 ) . تلخيص و تمحيص شدهاند ، انتخاب اصلح در ميان آنها صورت گرفته
است . اين هم تتمه جملههای حضرت .
غرض اينست : قرآن چون كتاب خدا است حكم كتاب طبيعت را دارد ، هر
دورهای و هر زمانی بايد مسلمين و مؤمنين روی آن مطالعه كنند ، و لهذا
قرآن همانطور كه دستور تدبر و تفكر در طبيعت را به همه مسلمين میدهد و
تشويق میكند كه تدبر كنيد و تعقل كنيد ، درباره خودش نيز همين تأكيد و
تشويق را میكند و میگويد هر چه بيشتر در قرآن مطالعه كنيد بهتر به حقايق
آن پی میبريد . جملههايی از بزرگان دين در اين زمينه میخوانم تا
پاورقی : . 1 نهج البلاغه ، خطبه . 212 |