پاورقی : . 1 غرر الحكم و درر الكلم ، فصل 77 حديث . 301
بستگی داشته باشد كه طرف هميشه با دلهره فكر كند آيا میبرم يا خير ،
بيرون آورد . در حدودی كه ممكن است بايد پايه معاملات بر تشخيص و علم و
عمد باشد . و به همين دليل هر كاری كه با شانس و بخت و تصادف وابستگی
داشته باشد از نظر اسلام نمیتواند مشروع باشد . اسلام فقط معامله و كاری را
مشروع میداند كه در روشنی بصيرت صورت گرفته باشد و تا حدود ممكن حساب
شده باشد ، سرنوشت آن كار به دست تصادف و قرعه كشی و غيره نباشد .
اينهاست كه معامله را نزديك به قمار میكند .
يكی از جهاتی كه قمار حرام است اينست كه امری است كه به تصادف بسته
است ، به مجهول بسته است ، تير به تاريكی انداختن است .
در معارف اسلامی ، پيغمبر اكرم جملههائی فرموده است كه اين جملهها با
اينكه كوچك است ، برای عارف يك مفهوم عرفانی بسيار بسيار عالی دارد ،
برای فيلسوف مفهوم فلسفی عالی دارد ، برای يك نفر عامی مفهوم واضح و
روشن دارد ، هر طبقهای جمله را كه میشنود خيال میكند مخاطب فقط هموبوده
است ، فقط برای او مفيد است . مثلا فرموده : « من عرف نفسه فقد عرف
ربه » ( 1 ) . آنكه خود را بشناسد خدای خود را میشناسد . اين جمله برای
عارف ، برای كسی كه مدعی معرفت شهودی است معنی خاصی دارد . اهل عرفان
و معرفت ، معرفتی را قائل هستند كه نام آن را معرفت شهودی گذاشتهاند .
راه معرفت شهودی حق ، معرفت نفس است ، چون تنها موجودی كه انسان
معرفت حضوری به آن دارد نفس خودش است و اگر انسان بتواند نفس خود را
آن طوری كه هست درك بكند و بشناسد اين درك و اين شهود از شهود خدا
منفك نيست ، درست مثل اينكه آئينه كه در درجه اول آن را
پاورقی : . 1 غرر الحكم و درر الكلم ، فصل 77 حديث . 301 |