كه اين فكر را در ميان افراد به وجود آورده است كه در مقابل هر چيزی زود
به حربه جبر تاريخ دست میزنند و میگويند جبر تاريخ همه چيز را عوض
میكند .
خير آقا ، جبر تاريخ درست است و همانطور كه جبر تاريخ ايجاب میكند
يك سلسله مسائل در زندگی بشر تغيير بكند ، خود همين جبر تاريخ ايجاب
میكند كه يك سلسله حقايق در زندگی بشر ثابت بماند . چرا ؟ چون
احتياجات بشر دو جور است ، يك سلسله احتياجات ثابت و يك سلسله
احتياجات متغير . احتياجات ثابت عاملی است برای ثابت ماندن يك
سلسله حقايق در زندگی بشر ، احتياجات متغير عاملی است برای تغيير كردن
. پس اين موضوعی كه آن را بهانه كردهاند كه تا گفته میشود دين يا فلان
حقيقت ديگر جاويد است زود میگويند اين با جبر تاريخ سازگار نيست ،
صحيح نيست ، و جبر تاريخ را درك نكردهاند .
اولا جبر را تفسير كن و بعد عوامل گرداننده تاريخ را به ما نشان بده كه
چيست ؟ و بعد نشان بده كه در ميان اين عوامل چه عوامل ثابت و چه عواملی
متغير است . اگر معلوم شد كه عوامل گرداننده تاريخ بسيار است و در ميان
آنها بسياری ثابت و لا يتغير است ، پس خود جبر تاريخ ايجاب میكند كه
بايد يك سلسله حقايق در زندگی بشر ثابت و لا يتغير بمانند .
|