مباحثه و تدريس ، و بعد از بيست سال كتاب را می‏بينيد كه پاكيزه مانده‏
است . تنها در زمان ظهور خاتم الانبياء بود كه بشر رسيد به اين مرحله كه‏
می‏توانست ارث دوره گذشته خودش را برای دوره آينده حفظ كند . كتاب‏
آسمانی خودش را حفظ كرد . قرآن همان قرآنی است كه بر پيغمبر نازل شده .
دوره به دوره علماء پيدا شدند و به انحاء مختلف در حفظ ظاهر و معنی آن‏
كوشيدند . اين نمونه رشد بشريت است . برای هيچ كتاب آسمانی ديگری اين‏
كار نشده است .

بلوغ يا نشانه ختم نبوت

قرآن كه نازل شد ، جزء اولين كارهايی كه صورت گرفت اين بود كه گفتند
بايد يك علمی برای دستور زبان عربی به وجود بياوريم ، برای اينكه اين‏
كتاب آسمانی ما به زبان عربی است و مردمی كه می‏خواهند اين كتاب را
تلاوت بكنند بايد قاعده زبان عربی را بدانند . در همان قرن اول اسلامی علم‏
دستور زبان عرب درست شد ، علم لغت تأسيس شد و چه كتابهای نفيس در
لغت نوشته شد ، علم معانی و بيان و بديع ابتكار و اختراع شد ، همه برای‏
اين بود كه بشر می‏خواست كتاب آسمانی خود را در آغوش بگيرد و نگهداری‏
نمايد . مخصوصا اين نكته جالب است كه اكثريت كوشندگان و فداكاران در
راه احياء زبان قرآن از مردم غير عرب بودند . اينها است كه نمونه رشد و
بلوغ بشريت در دوره ختميه اسلاميه است و نشانه ختم نبوت است . برای‏
هيچ شريعت و هيچ كتاب آسمانی چنين اقداماتی از طرف بشر صورت نگرفته‏
است . از همان قرن اول علم تفسير به وجود آمد ، از همان قرن اول علم‏
حديث به وجود آمد . پيغمبر مردم را تشويق كرد : « نصر الله عبدا سمع‏
مقالتی فوعاها » خدا خرم كند آن