باز گروه انبوهی زرتشتی در فارس می‏زيستند . شرح جالبی از پيكار ميان‏
مسلمانان و زرتشتيان در شهر كازرون در زمان ابواسحاق ابراهيم بن شهريار
الكازرونی كه بنيان گذار يكی از فرقه های متصوفان است و در سال 1034
ميلادی در گذشته است در دست داريم .
بسياری از زرتشتيان به راهنمايی اين شيخ به اسلام گرويدند ولی از اين‏
كتاب ( كتاب معجم البلدان ياقوت ) و نيز از كتابهای ديگر اسلامی چنين‏
بر می‏آيد كه موقعيت زرتشتيان همچنان استوار بوده است .
عامل كازرون در روزگار آل بويه كه از آنجا بر سراسر فارس فرمان می‏راند
زرتشتی بود و خورشيد نام داشت . وی در ديده فرمانروايی بويهی شيراز چنان‏
پايگاه بلندی داشت كه اين شاهزاده بويهی فرمان داد تا شيخ كازرونی نزد
او برود و سرزنشهای او را به سبب آشوبی كه برای مسلمان كردن مردم بر پا
كرده بود بشنود ( ص 117 - 121 ) مسلمانان و زرتشتيان دو گروه عمده فارسی‏
بودند و مسيحيان و يهود بسيار اندك بودند .
در صفحه 399 می‏نويسد :
هر چه بر دامنه انديشه‏های اسلامی افزوده می‏شد جنبشهای گوناگون مانند
صوفيگری و شيعيگری رونق می‏يافت و در نتيجه پناهگاهی برای ايرانيان كه‏
نمی توانستند از انديشه های كوتاه و توسعه نيافته زرتشتی پيروی كنند پديد
می‏آمد . هنگامی كه فرمانروايان ديلمی ايران ، به تشيع گرويدند و بخشهای‏
غربی ايران را از دست خليفه به در بردند و سرانجام در سال 945 ميلادی (
334 هجری ) بر بغداد دست يافتند ، آيين زرتشت رو به زوال نهاد . ديگر
آل بويه اسلام و زبان عربی را برگزيدند ، زيرا كه اين هر دو جنبه بين‏
المللی گرفته