چرا چنين كرد ؟ من نمی‏دانم ، به احتمال فراوان عكس العمل نفرتی است‏
كه ايرانيان از مجوس داشتند . به هر حال اين كار را عبدالله بن طاهر
ايرانی كرد نه عرب . آيا ميتوان كار عبدالله را به حساب همه ايرانيان‏
گذاشت كه اساسا چنين تفكری داشتند كه هر كتابی غير از قرآن به دستشان‏
می‏افتاد ميسوختند ؟ باز هم نه .
كار عبدالله كار ناپسندی بوده است ، اما دليل مدعای ما است كه گفتيم‏
هرگاه فرهنگی مورد هجوم فرهنگ ديگر قرار ميگيرد ، پيروان و علاقه‏مندان به‏
فرهنگ جديد به نحو افراط و زيانباری آثار فرهنگ كهن را مورد بی اعتنائی‏
قرار ميدهند ايرانيان كه از فرهنگ جديد اسلامی سخت به وجد آمده بودند
علاقه‏ای نسبت به فرهنگ كهن نشان ندادند بلكه در فراموشانيدن آن عمد به‏
كار بردند .
از ايرانيان رفتارهائی نظير رفتار عبدالله بن طاهر كه در عين تنفر از
تعصب عربی كه ميخواهد خود را بعنوان يك نژاد و يك خون بر مردم تحميل‏
كند ، نسبت به اسلام تعصب ورزيده‏اند و اين تعصب را عليه آثار مجوسيت‏
به كار برده‏اند فراوان ديده ميشود .
و اگر مقصود از استدلال به كتابسوزی عبدالله بن طاهر اينست كه چنين‏
كارهائی در جهان سابقه دارد ، احتياجی به چنين استدلالی نيست . جهان شاهد
كتابسوزيها بوده و هست . در عصر ما احمد كسروی جشن كتابسوزان داشت .
مسيحيان در فاجعه اندلس و قتل عام مسلمانان هشتاد هزار كتاب را به آتش‏
كشيدند ( 2 ) جرجی زيدان مسيحی اعتراف دارد كه صليبيان مسيحی در حمله به‏
شام

پاورقی :
( 1 ) تاريخ اندلس تاليف مرحوم دكتر محمد ابراهيم آيتی و تاريخ تمدن‏
اسلام جرجی زيدان ترجمه فارسی جلد 3 صفحه . 65