پاورقی : ( 1 ) دكتر محقق مقدمه ترجمه سيره فلسفية صفحه . 56 ( 2 ) عيون الانباءج 2 صفحه . 352 ( 3 ) عيون الانباءج 3 صفحه . 352 ( 4 ) عيون الانباءج 2 صفحه . 359 ( 5 ) عيون الانباءج 3 صفحه . 358
اسماعيلی در منزل يكی از بزرگان ری در حضور اكابر و بزرگان شهر و علی
رؤس الاشهاد محال است كه در زمينه ابطال نبوات باشد و رازی صريحا و
علنا همه نبوات را تكذيب كند و همه مذاهب را باطل بداند و در نهايت
احترام هم زيست نمايد . اينكه برخی ادعا میكنند كه ابوريحان بيرونی
كتابی بنام " نقض الاديان " و كتابی بنام " مخاريق الانبياء " به رازی
نسبت داده است ( 1 ) بهيچ وجه صحيح نيست . ابوريحان يكی از آن كتابها
را " فی النبوات " ديگری را " فی حيل المتنبئين " میخواند و بدنبال
نام هر كدام كلمه " يدعی " را اضافه ميكند و میرساند كه اين نام را
ديگران داده اند . ابن ابی اصيبعه ضمن اينكه نسبت چنين كتابی را به رازی
انكار میكند احتمال میدهد كه برخی " اشرار " اين كتاب را ساخته و از
روی دشمنی به رازی نسبت داده باشند و تصريح میكند كه نام " مخاريق
الانبياء " را دشمنان رازی نظير علی بن رضوان مصری به اين كتاب دادهاند
نه خود رازی . از سخن ابن ابی اصيبعه پيدا است كه كتاب نبوات و كتاب
حيل المتنبئين غير اين كتابی است كه اين نام به او داده شده است ، و آن
دو كتاب وضع روشنی دارد .
به علاوه رازی سخت پابند به توحيد و معاد و اصالت و بقاء روح است
كتابی دارد " فی ان للانسان خالقا متقنا حكيما " ( 2 ) و كتابی دارد در
ردسيسن ثنوی ( 3 ) ( رد بر مانويت ) و رسالهای " الی علی بن شهيد
البلخی فی تثبيت المعاد " ( 4 ) و نظرش در آن كتاب همچنانكه ابن ابی
اصيبعه میگويد نقد نظريه منكران معاد است ، و كتابی " فی ان النفس
ليس بجسم " ( 5 ) چگونه ممكن است كسی همه اصول
پاورقی : ( 1 ) دكتر محقق مقدمه ترجمه سيره فلسفية صفحه . 56 ( 2 ) عيون الانباءج 2 صفحه . 352 ( 3 ) عيون الانباءج 3 صفحه . 352 ( 4 ) عيون الانباءج 2 صفحه . 359 ( 5 ) عيون الانباءج 3 صفحه . 358 |