بدين وسيله علاقه خود را بدين مقدس اسلام ابراز می‏نمايد . بنای اين مسجد
واقعه مهمی در تاريخ اسلام به شمار می‏رود كه هنوز هم پس از قرنها تعمير و
تجديد بنا ، به صورت آبرومندی در " سيان جديد " باقی می‏ماند " ( 1 )
.
اگر اين جريان واقعيت داشته باشد آغاز نفوذ اسلام در چين به وسيله خود
اعراب مسلمان بوده است .
از اين جريان كه بگذريم ، اسلام به وسيله سوداگران مسلمان كه بسياری از
آنها ايرانی بوده‏اند ، در چين نفوذ يافت . در كتاب نامبرده می‏نويسد :
در عصر خلافت بنی‏اميه و بنی‏عباس مسافرت سوداگران و مبلغين مسلمان به‏
چين افزايش يافت و عربهايی كه در خلافت بنی‏اميه به چين وارد شده بودند
به " تازيان سفيدپوش " معروف بودند . در دوره خلافت عباسيان كه روابط
دوستانه بين امپراطورهای اسلام و چين توسعه بيشتری يافت ، دسته‏های‏
فراوانی از تازيان بدان ديار رفته و اين عربها را " تازيان سياه پوش "
می‏گفتند .
. . . در يك قرن و نيم ، يعنی در فاصله سال 31 تا 184 هجری ، عده قابل‏
توجهی از بازرگانان عرب و ايرانی از راه دريا به چين وارد می‏شوند و در
بندر " كوانگ چو " اقامت می‏گزينند و از آن تاريخ به بعد . رفته رفته‏
در راسته ساحل به پيشروی خود ادامه می‏دهند و به شهرهای مهم آنجا نفوذ
می‏كنند و بالاخره به اقصی نقاط شمالی چين و تا شهر " هانگ چو " نيز
می‏رسند . . . در اين عصر تعداد سوداگران عرب و ايرانی در نواحی جنوبی رو
به افزايش می‏گذاشت و رفته رفته با زنان چينی وصلت اختيار كرده و در
آنجا ساكن می‏شدند . اين مسلمين دارای جوامع مخصوصی

پاورقی :
( 1 ) اسلام صراط مستقيم ، صفحه 423 - . 420