پاورقی : ( 1 ) تاريخ جامع اديان صفحه . 315 ( 2 ) تمدن ايران ، ترجمه دكتر بهنام ، صفحه . 188 ( 3 ) تاريخ تمدن ايرانی ، به قلم جمعی از خاورشناسان ، ترجمهء جواد محيی ، صفحهء 269 - 270 ايضا همان كتاب ، ترجمهء دكتر عيسی بهنام ، صفحهء . 249
را همشان و همطراز خدای اهورامزدا میشناسد ( 1 ) .
و كسانی كه زردشت را ثنوی میدانند میگويند ثنويت بعد از زردشت
استوارتر گشت . پ ، ژ ، دومناشه میگويد :
دو گانه پرستی گاتهای زردشت به دو گانه پرستی استوارتری مبدل شد كه
تمام موجودات عالم را ميان خير و شر تقسيم میكرد ( 2 ) . . .
كتاب ونديداد كه جزئی از اوستای فعلی است و چاپ شده است صريحا "
انگرامئينو " را آفريننده نواحی بد زمين ، سرمای يخبندان زمستان ،
حرارت سوزان تابستان ، مارها و افعيها . . . معرفی میكند .
در دوره اسلامی زردشتيان عقائد ثنوی خويش را آزادانه اظهار میكرده و از
آن دفاع میكردهاند و با ائمه اطهار عليهم السلام و همچنين با علما و
متكلمين اسلامی صريحا در اين باره بحث و جدال میكردهاند . در كتب حديثی
شيعه از قبيل توحيد صدوق ، احتجاج طبرسی ، عيون اخبار الرضا و بحار
الانوار اين بحث و جدالها نقل شده است . و اين خود میرساند كه زردشتيان
در دوره ساسانی ثنوی بودهاند و همان عقيده را در دوره اسلامی حفظ كرده و
از آن دفاع میكردهاند .
يكی از كتب معروف زردشتيان كه در دوره اسلامی ( قرن سوم هجری ) تاليف
يافته كتاب " دينكرد " است ، میگويند بيش از نيمی از اين كتاب در
دفاع از ثنويت در مقابل اديان كليمی و مسيحيت است ( 3 ) .
كريستن سن معتقد است كه در دوره ساسانی معتقدات " زروانی " كه قبلا
پاورقی : ( 1 ) تاريخ جامع اديان صفحه . 315 ( 2 ) تمدن ايران ، ترجمه دكتر بهنام ، صفحه . 188 ( 3 ) تاريخ تمدن ايرانی ، به قلم جمعی از خاورشناسان ، ترجمهء جواد محيی ، صفحهء 269 - 270 ايضا همان كتاب ، ترجمهء دكتر عيسی بهنام ، صفحهء . 249 |