پاورقی : ( 1 ) الفهرست ابن النديم ، مقالهء هفتم ( مقالةالفلاسفة ) صفحهء 352 - . 353
كه اين تصميم را عملی كند .
اين جريان باعث ناراحتی فارسی زبانان ، مخصوصا آنانكه از اين امتياز
بهرهمند میشدند ، گرديد . روزی مردانشاه پسر زادانفرخ از صالح چند اصطلاح
مربوط به حساب را پرسيد و گفت با اين اصطلاحات چه میكنی ؟ صالح معادل
آنها را از زبان عربی بيان كرد . مردانشاه ناراحت شد و گفت خدا ريشهات
را قطع كند كه ريشه زبان فارسی را قطع كردی . گروهی از فارسی زبانان حاضر
شدند صدهزار درهم به صالح بدهند كه به بهانه عدم امكان از تصميم خويش
منصرف شود ، اما او منصرف نشد .
ابنالنديم میگويد :
ولی دواوين دولتی شام را به زبان رومی مینوشتند نه زبان فارسی و در
زمان هشام بن عبدالملك آن را نيز به زبان عربی برگرداندند ( 1 ) ؟
اين جريان به دربار خلفا و حكام آنها مربوط بوده است . سلاطين ايرانی
پس از استقلال دفاتر و دواوين را به زبان فارسی مینوشتهاند ، بار ديگر در
زمان غزنويان به زبان عربی برگردانده شد كه آن نيز تاريخچهای دارد .
همچنانكه قبلا گفتيم ما نه در صدد تشريح خدمات تمدن كهن ايرانی به تمدن
جوان اسلام هستيم و نه اين كار در صلاحيت ماست . هدف ما از نقل مطالب
گذشته كه از مسلمات تاريخ است اين است كه دو نكته را تأكيد كنيم :
يكی اينكه ايران قبل از اسلام از تمدنی برخوردار بوده است و اين تمدن
يكی از مايههای تمدن اسلامی است .
ديگر اينكه اسلام به ايران حياتی تازه بخشيد و تمدن در حال انحطاط ايران
به واسطه اسلام جانی تازه گرفت و شكلی تازه يافت . اين دو نكته قابل
انكار
پاورقی : ( 1 ) الفهرست ابن النديم ، مقالهء هفتم ( مقالةالفلاسفة ) صفحهء 352 - . 353 |