عكسالعملها
برای اينكه درجه خلوص و صميميت ايرانيان را نسبت به اسلام كشف كنيم يك وسيله خوب در دست داريم و آن اين است كه ببينيم در جريانهای مخالفی كه از اوايل قرن دوم هجری در زمينه اصول و مسائل اسلامی رخ داد ، ايرانيان چه نوع عكس العملی نشان دادند ؟ آيا آنها را تأييد و تقويت كردند ، يا به مبارزه عليه آنها برخاستند ؟ سه جريان مخالف در آن عصر به چشم میخورد : يكی جريان زندقه و زنادقه است . زنادقه طبقهای بودند كه اوايل قرن دوم ظهور كردند و از ريشه با توحيد و ساير اصول اسلامی مخالفت میورزيدند و در تخريب مبانی اعتقادی اسلامی سخت میكوشيدند . ديگر جريان عنصر پرستی عربی است كه امويان سلسله جنبان آن بودند و مهمترين اصل اجتماعی اسلامی را عملا زير پا گذاشتند . سوم شيوع لهو و غنا و عياشی است كه آن نيز به وسيله امويان رائج شدپاورقی : ( 1 ) پايان نوشته آقای عزيزالله عطاردی .
منابع و مصادر ،
1 - سنی ملوك الارض و الانبياء - حمزه اصفهانی . 2 - كامل التواريخ - ابن اثير جزری . 3 - تاريخ فرشته - محمد قاسم فرشته استرآبادی . 4 - النجوم الزاهره - ابن تغری بردی . 5 - ولاه مصر - كندی . 6 - شاهيه نيشابوريه - قاسم علی همدانی . مخطوط . 7 - طبقات شاهجهانی - محمد صادق - مخطوط .