نجمالدين كبرا بوده است . و هم چنين صحبت قطبالدين حيدر را كه او نيز
از مشايخ اين عصر است و در تربت حيدريه مدفون است و انتساب آن شهر به
او است ، نيز درك كرده است .
عطار مقارن فتنه مغول ، درگذشت و به قولی به دست مغولان در حدود
سالهای 626 - 628 كشته شد .
ج - شيخ شهاب الدين سهروردی زنجانی ، صاحب كتاب معروف ( عوارف
المعارف ) كه از متون خوب عرفان و تصوف است . نسب به ابوبكر میرساند
. گويند هر سال به زيارت مكه و مدينه میرفت ، با عبدالقادر گيلانی
ملاقات و مصاحبت داشته است .
شيخ سعدی شيرازی و كمالالدين اسماعيل اصفهانی شاعر معروف از مريدان او
بودهاند . سعدی در مورد او میگويد :
مرا شيخ دانای مرشد شهاب
|
دو اندرز فرمود بر روی آب
|
يكی اينكه در نفس خودبين مباش
|
دگر آنكه در جمع بدبين مباش
|
اين سهروردی ، غير از شيخ شهابالدين سهروردی فيلسوف مقتول معروف به
شيخ اشراق است كه در حدود سالهای 590 581 در حلب به قتل رسيد ، سهروردی
عارف در حدود سال 632 درگذشته است .
د - ابنالفارض مصری ، از عرفای طراز اول محسوب است ، اشعار عربی
عرفانی در نهايت اوج و كمال ظرافت دارد . ديوانش مكرر چاپ شده و فضلا
به شرحش پرداختهاند ، يكی از كسانی كه ديوان او را شرح كرده عبدالرحمن
جامی ، عارف معروف قرن نهم است . اشعار عرفانی او در عربی با اشعار
عرفانی حافظ در زبان فارسی قابل مقايسه است . محیالدين عربی به او گفت
خودت شرحی بر اشعارت بنويس او گفت كتاب فتوحات مكيه شما شرح اين
اشعار است . ابن فارض از افرادی است كه احوالی غير عادی داشته ، غالبا
در حال جذبه بوده است .