پاورقی : ( 1 ) تمدن ايرانی ، به قلم جمعی از خاورشناسان ، ترجمه دكتر عيسی بهنام ، صفحه . . 247
قبول صاحب نظران است و با اتكاء و نقل از اهل نظر ، بحث خود را ادامه
میدهيم بنابراين آنچه میگوييم همه منقولات از اين و آن است . دو مطلب
قطعی است يكی اينكه ايران قبل از اسلام از خود دارای تمدنی درخشان و
باسابقه بوده و اين تمدن سابقه طولانی داشته است ، ديگر اينكه اين تمدن
در دوره اسلامی مورد استفاده واقع شده و به قول پ . ژ مناشه :
ايرانيان بقايای تمدن تلطيف شده و پروردهای به اسلام تحويل دادند كه بر
اثر حياتی كه اين مذهب در آن دميد جان تازه گرفت ( 1 ) .
اما قسمت اول : يعنی اينكه ايران از يك تمدن كهن برخوردار بوده است
اگر چه نيازی به بيان و توضيح ندارد ، اما شرح مختصر آن بيفايده نخواهد
بود .
در كتاب ايران از نظر خاورشناسان ، ترجمه آقای دكتر رضازاده شفق نقل
از كتاب " روزگار باستان " تأليف " بر مستد " ، درباره نظم اداری
ايران هخامنشی میگويد :
اداره كشور شاهنشاهی ايران كه از بحر الجزاير تا رود سند و از اقيانوس
هند تا خزر امتداد میيافت كار آسانی نبود و در گذشته هيچگاه حكمداری در
مقابل چنان وظيفه سنگين واقع نشده بود كه كورش آن را شروع كرد و داريوش
بزرگ ( 585 521ق . م ) ادامه داد اينگونه سازمان كشور داری را كه در
خاور زمين بلكه در تمام جهان متمدن اولينبار به وجود آمد : يكی از مراحل
قابل توجه تاريخ بشر توان شمرد . . .
ايضا در همان كتاب درباره نيروی دريايی ايران هخامنشی مینويسد :
پاورقی : ( 1 ) تمدن ايرانی ، به قلم جمعی از خاورشناسان ، ترجمه دكتر عيسی بهنام ، صفحه . . 247 |