پاورقی : ( 1 ) صفحه . 247
واقع شده كه ايران استقلال سياسی داشته و نفوذ عرب قطع شده بود و افرادی
ايرانی و آريا نژاد بر ايران حكومت میكردند .
در كتاب تمدن ايرانی ، تاليف جمعی از خاورشناسان ، مقاله " مقاومت
و ادامه حيات دين زرتشت " ( 1 ) به قلم پ . ژ . مناشه مینويسد :
شكست و انقراض دولت ساسانی به دست اعراب مسلمان نتوانست مايه
خفقان روح ايرانی شود و آيين زردشتی را نيز به صورت قطعی و كامل نابود
نكرد . ايرانيان بقايای تمدن تلطيف شده و پروردهای به اسلام تحويل دادند
كه بر اثر حياتی كه اين مذهب در آن دميد جان تازه گرفت .
. . . ايران به يكبار مسلمان نشد و مردم تمام نواحی آن در يك موقع دين
اسلام را نپذيرفتند و مقاومتی را كه مذهب زردشتی در مقابل آن به خرج داد
نمیتوان ناديده گرفت .
پ . ژ مناشه پس از بحثی درباره اينكه مسلمين ، مجوس را در زمره اهل
كتاب میشمردند ، میگويد :
مورخين و جغرافی نويسان عرب كه در اين مورد ماخذ اساسی ما هستند
شهرهای متعددی را كه هنوز در قرن سوم و چهارم هجری در آنها آتشكدههايی
وجود داشته است نام میبرند . پس اگر چنين آتشكدههايی وجود داشته قطعا
روحانيونی هم برای اعمال و مراسم مذهبی در آن بودهاند كه لزوما به اندازه
كافی از رسوم مذهبی اطلاع داشته اند ضمنا طرز زندگی زردشتيان ايجاب
مینمود كه افرادی برای تعليم قوانين و اصول مذهب با مقام نيم مذهبی وجود
داشته باشد . بنابراين ، تقسيمات طبقاتی دين زردشت حفظ شد و ما خواهيم
ديد كه اين تقسيمات طبقاتی نزد اقليت زردشتی و كسانی كه مردد بودند تا
كداميك از آن دو مذهب را بپذيرند فعاليت قابل توجهی به خرج داد . در
قرن سوم هجری مذهب
پاورقی : ( 1 ) صفحه . 247 |