صميميت و اخلاص
اكنون وارد اصل مطلب میشويم ، و آن اينكه ايرانيان خدمات بسيار شايانی به اسلام كردهاند و آن خدمات از روی صميميت و اخلاص و ايمان بوده است ما اول درباره صميميت و اخلاص ايرانيان بحث میكنيم . سپس به شرح خدمات آنان میپردازيم . درباره صميميت ايرانيان نمیخواهيم مبالغه كنيم ، ما مدعی نيستيم كه همه ايرانيان نسبت به اسلام مخلص و صميمی بودهاند و همه خدماتی كه صورت گرفته است از روی كمال صفا و صميميت نسبت به اسلام بوده است . آنچه ما مدعی هستيم اين است كه اكثريت قريب به اتفاق ايرانيان نسبت به اسلام صميمی بودهاند و انگيزهای جز خدمت به اسلام نداشتهاند و در اين جهت هيچيك از ملل اسلامی اعم از عرب و غير عرب ، به ايرانيان نمیرسد و شايد ايرانيان در دنيا نظير نداشته باشند ، يعنی هيچ ملتی نسبت به هيچ دينی و آيينی اين اندازه خدمت نكرده و صميميت به خرج نداده است . يك ملت را میتوان بازورمطيع كرد ، اما نمیتوان بازور ، جهش و جنبش و عشق و ايمان در او به وجود آورد ، قلمرو زور و زر محدود است ، شاهكارهای بشری تنها و تنها معلول عشق و ايمان است . برخی چنين وانمود میكنند كه انگيزه و محرك ايرانيان در جوشش و جنبش فوقالعاد ه فرهنگی اسلامی ، جبران شكستی بود كه از جنبه نظامی در ميدانهای قادسيه و جلولا و حلوان و نهاوند از عرب خورده بودند . ايرانيان دانستند كه شكست نظامی شكست نهايی نيست ، شكست نهايی شكست ملی و فرهنگی است . ايرانيان تحت تاثير احساسات ملی برای اينكه در مقابل اقوام ديگر ،