روش تزيينی بيزانتی گرايد . و به هنر مسيحيت لاتين معاضدت نمود تا از
سقفهای چوبی به طارمها و گنبدهای آجری يا سنگی و ديوارهای دعامه‏ای عطف‏
توجه كند هنر ساختن دروازه‏ها و گنبدهای بزرگ كه خاص معماری ساسانی بود
به مسجدهای اسلامی و قصرها و معابد منتقل شد . هيچ چيز در تاريخ گم نمی‏شود
، دير يا زود هر فكر خلاق فرصت و تحول می‏يابد و رنگ و شراره خود را به‏
زندگی می‏افزايد ( 1 ) .
در كتاب " ايران از نظر خاورشناسان " ، فصل سوم تحت عنوان " منابع‏
هنر اسلامی " از كتاب " دستی در هنر اسلامی " تأليف ديمند ، رئيس‏
قسمت هنر خاور نزديك در موزه متروپل ، چنين نقل می‏كند :
در زمان حضرت محمد صلی الله عليه وآله وسلم عرب از خودش صنعتی‏
نداشت ، يا اگر داشت ناچيز بود ، بعد از فتح سوريه و بين‏النهرين و مصر
و ايران بود كه هنرهای اين ممالك را اقتباس كردند از منابع صحف چينی‏
به دست می‏آيد كه خلفای اموی از تمام ولايات مفتوحه مصالح و استادانی را
جلب می‏كردند و در بنای شهرها و قصرها و مساجد جديد مورد استفاده قرار
می‏دادند ، معرق سازهای بيزانسی و سوريه‏ای برای تزيينات مساجد دمشق‏
استخدام می‏شدند و تحت رياست يك استاد ايرانی به كار می‏پرداختند .
همچنين برای ابنيه در مكه صنعتگرانی از مصر و قدس و دمشق آورده شدند و
اين استفاده از مصالح و عمله تا عصر عباسيان ادامه يافت . طبری نيز در
تاريخ خود گويد كه برای بنای بغداد استادانی از سوريه و ايران و موصل و
كوفه استخدام گشتند . با اين ترتيب به تدريج يك اسلوب اسلامی كه از دو
منبع يعنی عيسوی شرقی و ساسانی

پاورقی :
( 1 ) همان مدرك صفحه . 256