و خويشان نزديك با نهايت نفرت ذكر می‏كنند ، چنين نسبتی را " هرودوت‏
به كمبوجيه ، و پلوتارك به اردشير دوم هخامنشی داده‏اند ولكن بعضی از
نويسندگان پارسی زردشتی اين نسبت را رد كرده می‏گويند . كلمه خواهر را در
مورد اشكانيان نبايد به معنی حقيقی فهميد ، كليه شاهزاده خانمها را شاهان‏
پارتی خواهر می‏خواندند زيرا از يك دودمان و خانواده بودند و دختر عمو و
نوه عمو و غيرها نيز در تحت اين عنوان در می‏آمدند .
آنگاه خود مشيرالدوله اضافه می‏كند و می‏گويد :
ولی چون در تاريخ نويسی بايد حقيقت را جستجو كرد و نوشت ، حاق مسئله‏
اين است كه ازدواج با اقربای خيلی نزديك در ايران قديم موسوم به "
خوتك دس " پسنديده بوده و ظاهرا جهت آن را حفظ خانواده و پاكی نژاد
قرار می‏دادند ( 1 ) .
يعقوبی - مورخ معتبر قرن سوم هجری ، كه خود ايرانی است نيز می‏گويد :
ايرانيان با مادران و خواهران و دختران خود ازدواج می‏كردند و اين كار
را نوعی صله رحم و عبادت می‏دانستند ( 2 ) .
كريستن سن درباره عيسويان ايران می‏گويد :
آنها نيز به تقليد زردشتيان بر خلاف قوانين مذهبی خود به مزاوجت با
اقارب عادت كرده بودند " ماربها " كه در سال 540 ( ميلادی ) جاثليق‏
عيسويان شده بود بر ضد اين امر كه خلاف شرع نصاری بود كوششی فوق العاده‏
كرد ( 3 ) .
در صدر اسلام ، ازدواج با محارم ميان زردشتيان امر رائجی بوده است ،
لهذا اين مسئله پيش آمده است كه گاهی بعضی از مسلمين بعضی از زردشتيان‏
را به علت اين

پاورقی :
( 1 ) جلد نهم چاپ جيبی ، صفحه . 2693
( 2 ) تاريخ يعقوبی ، جلد اول ، صفحه . 152
( 3 ) ايران در زمان ساسانيان ، صفحه . 448