8 - می‏گويند نوابغ هميشه شوهران بدی هستند . دليلش هم واضح است : افق‏
روح آنها از افق آرزوها و افكار و تمنيات و آمال يك زن بالاتر است .
جسمش با زن هست ولی روحش با زن نيست . اما اگر كسی در عين نبوغ‏
بتواند خود را آنقدر در موقع خودش تنزل دهد كه با زن عادی در افق عادی‏
هم معاشرت كند ، او واقعا فوق نبوغ است ، معلوم می‏شود قدرت تنزل دادن‏
خود را دارد و قدرت تنزل دادن خود ، خيلی فوق‏العاده است .
برای من پيش آمده است كه با اشخاصی در افق پائين مجبور بوده‏ام ساعتی‏
زندگی كنم . در عذاب اليم بوده‏ام . می‏ديده‏ام يك كلمه حرف ندارم با
آنها بزنم ، گوئی همه معلوماتم را فراموش كرده‏ام .

بزرگی و بزرگواری روح

9 - بزرگی روح در مقابل كوچكی و حقارت است ، جنبه كمی دارد . روح‏
بزرگ يك آرزوی بزرگ است ، يك انديشه بزرگ و وسيع است ، يك خواهش‏
و اراده بزرگ است ، يك هميت بزرگ است . آنكه آرزو دارد در ثروت‏
شخص اول شود - البته نه آرزوی خالی بلكه آرزوی توأم با حركت - يك روح‏
بزرگ دارد . به قول نظامی عروضی " احمد بن عبدالله الخجستانی را
پرسيدند تو مردی خر بنده بودی ، به اميری خراسان چون افتادی ؟ گفت : به‏
بادغيس درخجستان روزی ديوان حنظله بادغيسی همی خواندم ، بدين دو بيت‏
رسيدم :
مهتری گر به كام شير در است
شو خطر كن زكام شير بجوی
يا بزرگی و عز و نعمت و جاه
يا چو مردانت مرگ روياروی