سلط ( 1 ) علی فعله هو استحسان النظارش و رغبتهم فی النظر اليه . و فی
مواعظ عيسی ( ع ) : اياكم و مجالسه الخطائين " ( 2 ) .
پس آيه اول فقط اجتناب از قول زور را میگويد كه هم شامل گفتن است و
هم استماع ، و البته گفتن ، اظهر مصداقين است ، ولی آيه دوم رسما حضور
در مجالس باطل را منع میكند خواه حضور برای شنيدن باطل باشد و يا برای
ديدن باطل .
اين آيه در واقع نوعی اعانت به اثم را نهی میكند .
آيه ديگر : « و قد نزل عليكم فی الكتاب ان اذا سمعتم آيات الله يكفر
بها و يستهزء بها فلا تقعدوا معهم حتی يخوضوا فی حديث غيره »( 3 ) . (
سوره نساء آيه 140 )
تفسير صافی : " عن الصادق ( ع ) : « و فرض الله علی السمع ان يتنزه
عن الاستماع الی ما حرم الله ، و ان يعرض عما لا يحل له مما نهی الله عنه
و الاصغاء الی ما اسخط الله ، فقال فی ذلك : و قد نزل عليكم . . ."»
( 4 ) .
پاورقی :
1 - كذا .
2 - [ ممكن است معنی آيه اين باشد كه آنان از مجالس دروغگويان و
خطاكاران دوری میكنند و در آنها شركت نكرده و بدان نزديك نمی شوند تا
از آميختن با بدی و بدان منزه باشند ، و دينشان را از رخنه محفوظ دارند ،
زيرا حضور در باطل به منزله شركت در آنست ، و به همين دليل به كسانی كه
به آنچه شريعت جايز ندانسته مینگرند ، گويند : اينان با كنندههای همان
كارها در گناه شريكند . زيرا حضور و نظرشان در آنجا دليل رضايت دادن به
آن كار و سبب وجود آنست ، زيرا آنچه انگيزه عمل فاعل آن میشود همان
تشويق بينندگان و رغبتشان در ديدن اوست . و در پندهای عيسی ( ع ) آمده :
از همنشينی با خطاكاران بپرهيزيد ] .
3 - [ ترجمه در ص 275 گذشت ] .
4 - [ امام صادق عليه السلام فرمود : خداوند بر گوش واجب نموده كه از
شنيدن آنچه >