يادداشت ماهيت قيام حسينی
1 - بحث در اينست كه حادثه عاشورا چه نوع حادثهای است و از چه مقوله است ؟ آيا از نظر اجتماعی يك انفجار بدون هدف بود مانند بسياری از انفجارها كه در اثر فشار ظلم و تشديد سختگيريها رخ میدهد و احيانا به وضع موجود كمك میكند ، و يا يك تصميم آگاهانه و هوشيارانه نسبت به اوضاع و احوال موجود و نسبت به آثار و نتايج اين حركت بود ؟ و در صورت دوم آيا يك قيام و نهضت و انقلاب مقدس بود يا يك دفاع شرافتمندانه مقدس ؟ يعنی آيا هجوم بود يا دفاع ؟ آيا كاری بود كه از طرف امام شروع شد و حكومت وقت میخواست آنرا سركوب كند ، و يا او از طرف حكومت وقت مورد تجاوز قرار گرفت و او بجای سكوت و تسليم ، شرافتمندانه از خود دفاع كرد ؟ به عبارت ديگر آيا چيزی از سنخ تقوا در جامعه بود و مظهر يك تقوای بزرگ در حد دادن جان بود ، يا مظهر يك احسان و عصيان و قيام مقدس ؟ آيا از نوع حفظ و اثبات خود بود يا از نوع نفی و انكار جبهه مخالف ؟ ( 1 )پاورقی : 1 - بلكه میتوان گفت سه نوع ماهيت میتوان فرض كرد : ماهيت تقوائی ، ماهيت هجومی و قيامی ، و ماهيت پاسخگوئی به يك ندای مقدس ، كه ماهيت تعاونی دارد . >