ادبی است و يا در يك سند تاريخی اجتماعی است مثل جعل كتابسوزی‏
اسكندريه ، و يا در يك سند اخلاقی و تربيتی و اجتماعی است .
2 - مرحوم آيتی در سخنرانی پنجم " بررسی تاريخ عاشورا " می‏گويد
اسارت اهل بيت عامل بزرگی بود برای اينكه حقيقت وقايع عاشورا به مردم‏
گفته شود و حقيقت قلب نشود .
در سخنرانی ششم صفحه 151 می‏گويد : " بايد توجه داشت كه تاريخ نهضت‏
اباعبدالله الحسين عليه السلام نسبت به بسياری از فصول تاريخ از تحريف‏
مصون و محفوظ مانده است " . و مخصوصا فجيع بودن اين فصل تاريخ از نظر
كسانی كه قضيه را از جنبه فجيع بودن آن مطالعه كرده‏اند ، و عظيم بودن آن‏
و قابل تكريم و احترام بودن آن از نظر كسانی كه اين قضيه را از آن جهت‏
مورد مطالعه قرار داده‏اند خود سبب شده است كه اهتمام عظيمی به ثبت‏
جزئيات واقعه بشود . پس جزئيات واقعه بازگوئی شده است و ثبت شده‏
است . از اين جهت امثال طبری ، ابن واضح ( يعقوبی ) ، شيخ مفيد ،
ابوالفرج اصفهانی ، كه در قرون دوم و سوم و چهارم می‏زيسته‏اند ، جزئيات‏
وقايع را با نقل از روات موثق نقل كرده‏اند .
مرحوم آيتی اصرار دارد ( ص 168 ) كه اهتمام زنان اهل بيت به خطبه و
خطابه در فرصتهای مختلف ، با بودن امام علی بن الحسين ، همه برای اين‏
بوده كه مانع تحريف حادثه كربلا بشوند ( چه تحريف لفظی و چه تحريف‏
معنوی ) و خواستند نگذاريد اين حادثه قلب و تحريف بشود . متن آنچه واقع‏
شده بود ، به صورت