آفتاب آمد دليل آفتاب |
گر دليلت بايد از وی رخ متاب |
سايه گر از وی نشانی میدهد |
شمس هر دم نور جانی میدهد |
توضيح جهان با دليل و نه علت
هگل معتقد شد كه توضيح جهان از راه علت نخستين ، خواهپاورقی : . 1 آل عمران / . 18
اين است معنی اينكه میگويند صديقين چون به حقيقت وجود مینگرند و هستی
را قطع نظر از هر قيد و اضافهای تحت مطالعه قرار میدهند ، اولين چيزی كه
كشف میكنند ذات واجب الوجود و علت نخستين است ، سپس از ذات واجب
الوجود به آثار و معلولاتش كه هستی محض نيستند و هستيهای محدود و توأم
با عدماند ، استدلال میكنند . و اين است معنی اينكه در اين منطق هيچ چيزی
واسطه اثبات ذات حق نيست ، ذات خدا خود گواه بر وجود خويش است : "
« شهد الله انه لا اله الا هو و الملائكة و اولوا العلم » " ( 1 ) .
توضيح جهان با دليل و نه علت هگل معتقد شد كه توضيح جهان از راه علت نخستين ، خواهپاورقی : . 1 آل عمران / . 18 |