نظريه الهيون نيست ، می‏گويد :
" يكی از جدی ترين مشكلاتی كه در عصر حاضر با علم روبرو است ، از اين‏
حقيقت ناشی می‏شود كه جهان ظاهرا رو به تحليل می‏رود . به عنوان نمونه‏
می‏توان از عناصر راديواكتيويته نام برد . اين گونه عناصر به طور مداوم به‏
عناصر ساده تری تجزيه می‏شوند و هنوز فعل و انفعالی كه در جهت عكس آن‏
برای از نوبه وجود آوردن عنصر مركب صورت بگيرد ، شناخته نشده است .
البته اين نكته مهمترين و مشكلترين جنبه تحليل رفتن جهان نيست ، زيرا
اگر چه ما فعل و انفعال ديگری در طبيعت سراغ نداريم كه جريان عكس اين‏
فعل و انفعال را نشان دهد ، با اين حال ، می‏توانيم وجود چنان فعل و
انفعالاتی را تصور بكنيم و ممكن نيز هست كه در نقطه ديگری از جهان همچون‏
عملی صورت بگيرد . ولی هنگامی كه به قانون دوم ترموديناميك می‏رسيم ، با
مشكل اساسی تری روبرو می‏شويم . در حالت كلی ، قانون دوم ترموديناميك‏
می‏گويد كه اگر اشياء جهان به حال خود گذاشته شوند ، به بی نظمی می‏گرايد و
هيچ وقت سامان نخستين خود را باز نمی يابند . از اينجا چنين به نظر
می‏رسد كه روزی همه جهان وضع كاملا مرتبی داشته و هر چيز آن در محل مناسب‏
خود بوده . از آن وقت تاكنون بی نظمی هرچه بيشتر شده تا جايی كه امروز
هيچ عملی مگر يك تكان بسيار قوی نمی تواند نظم نخستين را باز گرداند "
( 1 ) .
راسل پس از توضيحاتی در اين زمينه چنين به سخن خود ادامه می‏دهد :
" . . . هر اندازه كه در زمان هستی عالم به عقب سفر كنيم ، پس‏

پاورقی :
. 1 همان كتاب ، ص 92 و . 93