ماترياليسم در دوره اسلامی
كلمه " دهر " يعنی روزگار . به مناسبت همين آيه و همين كلمه كه در اين آيه آمده است ، در دوره اسلامی افرادی را كه منكر خدا بودند ، " دهری " میگفتند . در دوره اسلامی به افرادی برخورد میكنيم كه دهری و مادی بودهاند ، خصوصا در دوران عباسيان كه فرهنگها و روشهای مختلف فلسفی وارد جهان اسلام شد . به واسطه آزادی فكری كه در آن دوره برای افكار علمی و فلسفی و دينی ( البته تا حدودی كه با سياست عباسيين تضاد نداشت ) وجود داشت ، رسما عدهای به عنوان مادی مسلك و منكر خدا شناخته میشدند . اين عده با مسلمانان و ساير پيروان اديان و معتقدين به خدا مباحثه و مجادله میكردند و دلايل خود را بازگو مینمودند و به دلايل اهل توحيد ايراد میگرفتند و بالاخره میگفتند و میشنيدند و آزادانه عقايد خود را ابراز میداشتند . تاريخچه اينها در متن كتب اسلامی ثبت شده است . افرادی در زمان امام صادق ( عليه السلام ) در مسجد پيغمبر ( ص ) جلسه میكردند و از اين نوع سخنان میگفتند . كتاب توحيد مفضل زاييده يكی از اين جريانهاست . يكی از اصحاب امام صادق ( ع ) به نام مفضل بن عمر میگويد : در مسجد پيغمبر نماز خواندم و سپس در انديشه فرو رفتم و درباره پيغمبر ( صلی الله عليه و آله ) و عظمت آن حضرت فكر میكردم . در همان حال عبدالكريم بن ابی العوجاء كه به اصطلاح آن وقت زنديق بوده است آمد و به فاصله دورتری نشست . سپس يكی ديگر از هم مسلكان وی آمد . دو نفری شروع كردند به كفر