پس از اين جريان بود كه توانستند مسلمانان را بيدرنگ از دم تيغ‏
بگذرانند .
استعمار غرب نيز اين برنامه را در قرون اخير بصورت دقيقی در كشورهای‏
اسلامی اجرا كرد . بهر حال غرق شدن در شهوات حيوانی عامل ديگری است برای‏
اينكه تعالی دينی در وجود بشر ضعيف و احيانا منفور گردد .
در زبان دين اين مطلب اينطور بيان شده كه وقتی دلها را كدورت و تيرگی‏
و قساوت می‏گيرد . نور ايمان در دلها راه نمی‏يابد .
" « ان الله لا يهدی القوم الفاسقين »" .
يكی ديگر از موجبات اعراض و روگرداندن از دين جنگ و ستيزی است كه‏
برخی از داعيان و مبلغان دينی بيخرد ميان دين و ساير غرائز فطری و طبيعی‏
بشر ايجاد می‏كنند و دين را بجای اينكه مصلح و تعديل كننده غرايز ديگر
معرفی كنند آنرا ضد و منافی و دشمن ساير فطريات بشر معرفی می‏كنند .
اين مطلب احتياج بتوضيح دارد . بشر فطريات زيادی دارد . در سرشت بشر
تمايل به بسيار چيزها نهاده شده است . همه اين تمايلات مربوط باموری‏
است كه بشر در سير تكاملی خود به آنها احتياج دارد . يعنی هيچ تمايل‏
بيهوده و لغوی كه احتياج به كشتن و ميراندن داشته باشد در وجود بشر نهاده‏
نشده است . همچنانكه هيچ عضو لغو و بيهوده‏ای در بدن بشر خلق نشده است .
در سرشت انسان تمايلات زيادی هست از آن جمله است تمايل به ثروت ،
تمايل به محبوبيت اجتماعی ، تمايل بعلم و