و لمسی خود در آورده است مددهای غيبی يعنی چه ؟ در اين عصر كه عصر نور و
روشنائی است بحث در اطراف غيب و نهان و پشت پرده و بالاخره ماوراء
الطبيعه معنی ندارد .
آری به اين نكته توجه داشته و داريم ، شايد هم تعمدی در كار بوده كه
چنين عنوانی انتخاب شود كه احيانا همچو سؤالاتی و ترديد و انكارهائی به
وجود آيد و قهرا آمادگی بيشتری برای تأمل در آنچه گفته میشود پيدا شود .
بايد عرض كنم كه مطلب درست عكس اين است ، يعنی اين انكارها و
اعراضها و اين ادعاها : كه در عصر علم و دانش سخن از مسائلی از قبيل
مددهای غيبی بی معنی است ، ضد علم است و با روح علمی ناسازگار است ،
نوعی جهالت است بلكه بدتر از جهالت است .
آيا از جهل بدتر هم چيزی هست ! بلی از جهل بدتر هم هست و آن جمود
است . هم چنانكه از نظر مال و ثروت و اقتصاد ، از فقر بدتر هم هست و
آن غرور و اتكاء به دارائی خويش است ، يعنی اينكه انسان فكر كند آنچه
دارد او را از همه چيز حتی از فعاليت و كار و فكر بی نياز میكند . اين
از فقر بدتر است . آينده اين حالت از آينده فقر خطرناكتر است .
جهل بد است از آن جهت كه صرفا نيستی و فقدان علم است ، اما چه بسا
جاهلها و نادانها و فاقد العملها كه با عشق و شور و شوق زائد الوصفی در
پی تحصيل علم و دانش میروند و آينده روشنی در انتظار آنها است . و ای
بسا عالمی كه به آنچه دارد مغرور است و خيال میكند
|