عبدالحميد ، كاتب معروف و كاتب مروان بن محمد آخرين خليفه اموی بود
و اصلا هم اهل شام است ، اين مرد ضرب المثل بلاغت و فصاحت و نويسندگی
است تا آنجا كه گفتهاند : " بدأت الكتابة بعبد الحميد و ختمت بابن
العميد " نويسندگی با عبدالحميد شروع شد و به ابن العميد ختم شد . وقتی
كه از عبدالحميد میپرسند : " ما الذی خرجك فی البلاغه ؟ " چه چيز تو را
به اين بلاغت رساند ؟ گفت : " حفظ كلام الاصلع " كلمات اصلع يعنی علی
را حفظ كردم . اين مرد همان طور كه عرض كردم از نزديكان امويهاست و اصلا
اهل شام است و در عين حال اقرار میكند كه استاد من در اين فن علی بن
ابيطالب است .
جاحظ در البيان و التبيين جلد اول ، اين جمله را از علی عليه السلام نقل
میكنند : " « قيمة كل امری ما يحسنه » " . بعد میگويد اگر در همه اين
كتاب جز اين كلمه نبود كافی بود ، بلكه فوق كفايت بود و بهترين سخن آن
است كه در عين اختصار معنايی عالی در برداشته باشد . میگويد : " و كان
الله عزوجل قد البسه من الجلالة و غشاه من نور الحكمة علی حسب نية صاحبه
و تقوی قائله " يعنی مثل اين است كه خداوند متعال اين جمله را با
جامهای از جلالت و نوری از حكمت پوشانيده است و روح و نيت و تقوای
گويندهاش در او ظاهر شده است . بعد میگويد : " و اگر سخن از لحاظ معنا
عالی و از لحاظ لفظ ، فصيح باشد و تكلف در او به كار نرفته باشد با قلب
آدمی آن طور میكند كه باران با زمين پاكيزه میكند " . اين شخص هم كه
اين تعبير را میكند از شيعيان و دوستان اميرالمؤمنين نيست ، بلكه
گفتهاند : " و كان مائلا الی النصب " او را
|