خصوصيات حق از نظر علی ( ع )

بسم الله الرحمن الرحيم
اميرالمؤمنين علی عليه السلام می‏فرمايد : " از خصوصيات حق اين است كه‏
به نفع احدی جاری نمی‏شود مگر آن كه عليه او نيز جاری می‏شود و عليه كسی‏
جاری نمی‏شود مگر آنكه به نفع او نيز جاری می‏شود " يعنی حقوقی كه در ميان‏
مردم جريان دارد متبادل است ، يكطرفی نيست ، دو طرفی است ، چنين نيست‏
كه مثلا بعضی صرفا به عهده ديگران حقوقی داشته باشند ولی خودشان از ديگران‏
حقی بر عهده نداشته باشند . مثلا پدران و مادران بر فرزندان حقوقی دارند
كه واجب الرعاية است ولی نبايد چنين تصور كرد كه اين حقوق يكطرفی است‏
و تنها پدران و مادران هستند كه بر اولاد حقوقی دارند ، اولاد نيز حقوقی بر
پدران و مادران دارند ، بلكه در مرحله اول حقوق فرزندان تعلق می‏گيرد و در
مرحله دوم حقوق پدر و مادر ، زيرا طفل هنوز كه كودك است صرفا يك‏
مسؤوليتی است بر دوش پدر و مادر و خودش هنوز توانايی مسؤوليتی را
ندارد . و همچنين معلم و متعلم ، استاد و شاگرد . به موازات حقوقی كه‏
استاد بر شاگرد دارد از حق شناسی و احترام و ادب و دوست داشتن و