همكاری يكديگر و با اجتماع و اتحاد و فعاليتهای اجتماعی به حقوق خود
برسند ، می‏فرمايد : هيچ كس هر اندازه دارای مقام شامخی باشد نبايد اين‏
خيال را در دماغ خود قرار بدهد كه من بالاتر از اين هستم كه احتياج به‏
همكاری ديگری داشته باشم ، و درباره هيچ كس هم هر اندازه در نظرها كوچك‏
بيايد و به چشم نيايد نبايد فكر كرد كه او كوچك تر از اين است كه دعوت‏
به همكاری بشود و يا به خود او كمك بشود ، نه كسی بالاتر از مقام‏
همكاريهای اجتماعی است و نه كسی پايين تر ، همه محتاج اند و به همه‏
احتياج هست .
قرآن كريم می‏فرمايد : " « و تعاونوا علی البر و التقوی و لا تعاونوا
علی الاثم و العدوان »" ( 1 ) در كارهای خوب ، در احسانها و منشأ خير
شدن‏ها و بر اقامه تقوا و طهارت ، يكديگر را اعانت كنيد و به كمك‏
يكديگر بشتابيد ، و اما در شر و فساد و كينه توزی‏ها يكديگر را اعانت‏
نكنيد . اميرالمؤمنين راجع به اتفاق و اتحاد بيانات زيادی دارد ، در
اينجا با اين فكر مبارزه می‏كند كه بعضی از مردم را غرور می‏گيرد و خودشان‏
را ما فوق هم فكری و همكاری ، ما فوق عقل و فكر و عمل ديگران فرض می‏كنند
، فكر نمی‏كنند كه عقل فرد هر اندازه صائب باشد و عمل فرد هر اندازه مؤثر
باشد مثل عقل اجتماعی و عمل اجتماعی نيست . در دستورات دين مقدس اسلام‏
به مشورت توصيه اكيدی شده خصوصا در كارهای اجتماعی . اولا خود قرآن‏
می‏فرمايد : " « و الذين استجابوا لربهم و اقاموا الصلوه و امرهم شوری‏
بينهم و مما رزقناهم ينفقون »" ( 2 ) آنها كه دعوت الهی را پذيرفته و
نماز را

پاورقی :
. 1 مائده / . 2
. 2 شوری / . 38