پس بدان اين اصل را ای اصل جو |
هر كه را درد است او برده است بو |
هر كه او بيدارتر پردردتر |
هر كه او آگاه تر رخ زردتر |
پاورقی : . 1 نهجالبلاغه ، خطبه . 27
مسلمان و يا زنان كافری كه در پناه مسلمانان بودهاند از آنها گرفتهاند .
علی وقتی كه اين مطلب را با اصحاب در ميان میگذارد و آنها را تحريض
میكند و بر ايستادگی در برابر اين گونه تجاوزها ، میفرمايد : " « فلو ان
امرء مسلما مات من بعد هذا اسفا ما كان به مسلوما بل كان به عندی جديرا»
" ( 1 ) .
حالا حساب بكنيم ببنيم خوب است انسان اين امور را حس نكند و درك
نكند تا در خوشی و آسايش باشد و يا آنكه خوب است حس كند و درك نمايد
و رنج ببرد . اين درد و اين رنج هزار بار بر آن آسايش ترجيح دارد . بعضی
آرزوها هست كه آرزوی مقدس است ، بعضی از دردها و رنجها هم هست كه
محبوب و مقدس و قابل احترام است و انسانيت انسان وابسته به آنهاست .
آن ، رنجی است كه برای خلق خدا و به خاطر آنها باشد ، رنجی است كه از
حساس بودن و دراك بودن باشد . درست است كه خود آدم احمق آن منظره
زشت جهالت و لختی و بی حسی را درك نمیكند ، ولی آنكه از نعمت ضمير
دراك و حساس برخوردار است خوب میفهمد كه سوختن در آتش فهميدن هزار
بار بر آسايش لختی و جهالت ترجيح دارد .
آدمی در خواب همه دردها و رنجها را فراموش میكند ، آيا اين دليل است
كه خواب از بيداری بهتر است ؟ بيداری خود مستلزم توجه و آگاهی است ،
توجه و آگاهی خود بخود يك رنج و غمی همراه دارد :
پاورقی : . 1 نهجالبلاغه ، خطبه . 27 |