را نخوانده بودند ، اظهار بدبينی كامل كردند حال اگر عده ای از متفكرين
جنبه های سياه و تاريك زندگی بشر را ببينند و اين طور اظهار نظر بكنند
خيلی عجيب به نظر نمیآيد .
نظريه ديگری كه عكس نظريه قبل است میگويد : طبيعت و سرشت بشر بر
خير است ، بر حق است ، بر درستی و راستی است انسان موجودی اخلاقی و صلح
جو و خيرخواه است اصل در طبيعت بشر ، نور و عدالت و امانت و تقواست
پس چه چيز انسان را فاسد میكند ؟ میگويند انحراف بشر علت خارجی دارد ،
از بيرون به بشر تحميل میشود ، جامعه انسان را فاسد میكند ژان ژاك روسو
چنين عقيده ای دارد و در كتاب معروف خود " اميل " میخواهد نشان دهد
كه انسان طبيعی ، انسان خارج از جامعه ، انسان در طبيعت ، موجودی است
سالم و درست و پاك ، و همه نادرستیها ، فسادها و ناپاكيها از جامعه به
او تحميل میشود لذا روسو به اجتماع و زندگی اجتماعی بدبين است و تز
اصلاحی او اين است كه بشر بايد تا حد ممكن به طبيعت برگردد روسو به تمدن
جديد خوش بين نيست چون معتقد است كه تمدن جديد انسان را از طبيعت دور
میكند .
هر چه انسان از طبيعت دورتر شود فاسدتر میشود و هر چه به طبيعت اوليه
نزديكتر باشد ، به انسانيت و درستی و پاكی نزديكتر است نظريه روسو كه
فردی مذهبی است از يك نظر شبيه نظريه فطرت است كه در اسلام مطرح شده ،
و شبيه است به جمله معروف پيامبر اكرم صلی الله عليه وآله وسلم كه
فرمود : « كل مولود يولد علی الفطرش حتی يكون »
|