فرق ميان غايت و خير
پس از حل اشكالات و شبهاتی در مورد علت غائی اكنون مسأله ديگری را مطرح میكنيم كه آيا غايت و خير يك چيزند يا دو چيز ؟ . میدانيم كه اين دو لفظ گاهی در موارد متقارب استعمال میشوند ، گاه يك چيز را نسبت به چيزی ، هم غايت میگوئيم و هم خير . حال آيا اين دو لفظ مترادفند و دارای يك معنی هستند و يا هر يك تعريف جداگانهای دارند ؟ و بعد ، آيا هر چه را كه غايت بناميم خير هم میتوانيم بناميم و يا فقط در بعضی جاها اينطور است ؟ شيخ میگويد : ان الغايه التی تحصل فی فعل الفاعل تنقسم الی قسمين : غايه تكون . . . يعنی غايت يا در فاعل است يا در منفعل و يا حتی در تعبير میكند كه يك وقت فعلی كه در موضوعی انجام میشود غايت در همان موضوع است و يك وقت در نفس فاعل است و يك وقت هم در هيچكدام نيست ، بلكه در شیء ثالث