الفصل الرابع فی كيفيه دخول المعانی الخارجه عن الجنس علی طبيعه
الجنس
در واقع در اينجا میخواهيم دو مطلب را كه به يكديگر وابسته است بيان كنيم : 1- نسبت فصل به جنس چه نسبتی است ؟ 2- چه قانون و مقياسی برای شناختن فصول يك جنس از غير فصول آن داريم. گفتيم كه نوع ماهيتی است كه تمام ذات شیء است . اما اگر چيزی جزء ذات باشد يا جزء مختص است يا جزء مشترك . اگر مختص به يك نوع باشد فصل است و اگر مشترك بين چند نوع باشد جنس است . و اگر هم چيزی خارج از ذات باشد يا عرضی عام است يا عرضی خاص . اكنون سؤال اول را بررسی میكنيم و آن اينكه خود جنس و فصل چه نسبتی با يكديگر دارند ؟ آيا جنس ، ذاتی فصل است يا بالعكس ؟ جواب اين است كه خود اين دو جزء نسبت بيكديگر نه جزء يكديگرند نه عين يكديگر . پس نسبت فصل با جنس نسبت عرضی خاص است و نسبت جنس با فصل نسبت عرضی عام است . سؤال دوم از اينجا مطرح میشود كه گاهی اوقات به جنس چيزی ملحق میشود كه مجموعا يك ذات را تشكيل میدهند و گاهی اوقات به جنس چيزی ملحق میشود ولی مجموعا يك ذات را تشكيل نمیدهند . مثلا به حيوان ،