فصل سوم - قسمت اول تناهی علل غائی و صوری
مقدمه
بحث در ادامه همان علت فاعلی است . بحثی كه ما درباره تناهی علل میكنيم ، [ اگر چه درباره علل چهارگانه است ] ، ولی آن علل هم به علت فاعلی منتهی میشوند . درباره علت غائی قبلا هم بحث كرديم . آيا هر معلولی كه در طبيعت وجود دارد يك علت غائی هم دارد يا ندارد ؟ آيا هر فاعلی ، حتی فاعل طبيعی ، غايتی را جستجو میكند يا نه ؟ ما در بحث غايات بطور مفصل خوانديم و رد شديم . اما مسأله علت مادی و علت صوری يك نظريه خاص ارسطوئی شمرده میشود . اين نظريه قبل از ارسطو مطرح نبوده است و ابداع خود ارسطو است . بعدها در دوره جديد شبههها و شكهائی درباره آن طرح شده است ، كه اكنون ما در مقام بيان آنها نيستيم . البته اين بحث در جواهر مطرح است نه در اعراض . اين