نمی‏داند .
سؤال : شهود اين حرفها غير از علم حصولی نمی‏تواند باشد ؟
استاد : منظور از شهود چيست ؟
- : همان حالت خودمان كه امری را شهود می‏كنيم و غير از استدلال است .
استاد : نه ، شهود نمی‏شود . شهود در علم حضوری بيشتر [ پيش می‏آيد ] .
در حالی كه اين علم روی علم است . ببينيد : الان عرض كردم كه هر علم‏
حصولی خودش علم حضوری است ، به مقايسه علم حصولی می‏شود . در علم حصولی‏
هم اگر خوب دقت كنيد ، آن تصويری از شما كه پيش شما حاضر است ، آن‏
چيزی كه شما آن را شهود می‏كنيد ، خودتان نيستيد ، بلكه صورتی از خودتان‏
را شهود می‏كنيد ، كه آن صورت پيش شما به علم حضوری حاضر است . در تمام‏
شهودها ، آدم خيال می‏كند كه مشهودش يك وجود عينی است . بلكه مشهود
واقعی‏اش آن وجود [ ذهنی ] است كه به آن علم حضوری دارد ، ولی از آن‏
جهت كه آن علم حضوری به نحوی با شی‏ء خارجی تطابق دارد ، ما شی‏ء خارجی را
مشهود تلقی می‏كنيم . يعنی شما كه الان نشسته‏ايد و مرا می‏بينيد ، در واقع‏
شما مرا نمی‏بينيد . در همان حالی كه به من خيره شده‏ايد و مرا شهود می‏كنيد
، ولی در واقع مرا شهود نمی‏كنيد ، بلكه تصويری از من الان در چشم شما وجود
دارد كه شما آن را شهود می‏كنيد . ولی چون آن تصوير صد درصد با من مطابق‏
است ، [ می‏گوئيد مرا شهود می‏كنيد ] . چون آن تصوير خلاف وجود من نيست ،
و چنين نيست كه مثلا من كوچك باشم و او بزرگ نشان دهد ، يا من بزرگ‏
باشم و او كوچك نشان دهد ، من سياه باشم و آن سفيد نشان دهد ، بلكه چون‏
صد درصد مطابق است ، يا فرض می‏كنيم كه مطابق است ، با اينكه شما در
واقع آن تصوير را داريد شهود می‏كنيد ، ولی از روزنه آن - كه روزنه هم‏
تعبير ناقصی است - به تبع آن ، اين وجود عينی را شهود می‏كنيد .