فصل چهارم - قسمت دوم ترتيب بحث در الهيات بالمعنی‏الاخص

چنانكه گفته شد در الهيات بالمعنی‏الاخص اجمالا در سه قسمت بحث می‏شود
:
يكی بحث پيرامون اثبات واجب‏الوجود است كه در فصول گذشته بيان شد .
اين بحث در واقع اثبات علت اولی است . مبنا و اصل اين طرز فكر چنين‏
است كه همه موجودات در اين نظام علت و معلول منتهی می‏شود به ذاتی كه‏
آن ذات علت همه اشياء است ، ولی خود او معلول هيچ علتی نيست . از اين‏
علت اولی احيانا به علت نخستين هم تعبير می‏كنند . بحث وحدت واجب هم‏
داخل در همين قسمت است . اثبات منتهی شدن معلولات و ممكنات به‏
واجب‏الوجود يك مطلب است و اثبات اينكه همه معلولها يك واجب‏الوجود
دارند و طبيعت واجب‏الوجود از تكثر ابا دارد مطلب ديگری است . يعنی‏
حسب فرض ابتدائی عقل مانعی ندارد كه چنين فرض كنيم كه هر ممكن‏الوجودی‏
و هر شيئی را كه ما در او آثار امكان می‏بينيم