رابطه فصل و جنس
اين است كه میگويند . فصل تحقق دهنده جنس است . يعنی رابطه فصل با جنس اين است كه فصل محقق و جنس متحقق است ، فصل حقيقت بخش جنس است . البته بعد ملاصدرا و شاگردان او به اين مطلب رسيدهاند كه حتی فصول اخيره همان انحاء وجودات هستند ، كه اين مطلب خيلی دقيقتر و بالاتر میشود . پس رابطه فصل و جنس چنين رابطهای شد .رابطه فصل و نوع
اينجا يك چيز را بايد بگوئيم كه رابطه فصل با نوع يك رابطه است ، و رابطه فصل با جنس يك رابطه ديگر . رابطه عرض خاص با نوع و جنس يك رابطه است و رابطه فصل رابطه ديگر . گفتيم كه رابطه فصل با جنس اين است كه فصل تحقق بخش جنس است . و رابطه عرض خاص با نوع و جنس و فصل اين است كه بعد از تحقق آنها و در مرتبه بعد به آنها ملحق میشود . رابطه فصل با نوع اين است كه معنی آن را معنی میكند . معنی آن را معنی میكند يعنی چه ؟ يعنی فصل آن است كه نه فقط به نوع تحقق میبخشد ، بلكه ماهيت نوع را تشكيل میدهد ، جزء ماهيت نوع است . پس وقتی فصل با نوع مقايسه شود ، جزء ماهيت و معنی نوع است . و چون با جنس مقايسه شود ، تحقق بخش او است . ولی عرض خاص نه جزء ماهيت معروض خودش است ، و نه تحقق بخش آن . بلكه ماهيت معروضش بدون آن تشكيل میشود و وجود آن معروض هم