يكی از علل پديد آمدن اينگونه افكار و عقايد ، تمايل بشر برای وصول به
حقيقت است . اين تمايل در بعضی افراد فوق العاده شديد است ، و اگر با
اين عقيده ضميمه گردد كه كشف حقيقت از برای روح آنگاه حاصل میشود كه
بدن و تمايلات بدنی و جسمانی مقهور گردد ، قهرا منجر به رياضت و
رهبانيت میگردد . به عبارت ديگر ، اين انديشه كه وصول به حق جزا از راه
فنا و نيستی و مخالفت با هوای نفس ميسر نيست ، علت اصلی پديد آمدن
رياضت و رهبانيت است .
علت ديگر پديده رياضت آميخته بودن لذات مادی به پارهای از رنجهای
معنوی است . بشر ديده است كه همواره در كنار لذتهای مادی يك عده
رنجهای روحی وجود دارد . مثلا ديده است كه هر چند داشتن ثروت موجب يك
سلسله خوشيها و كامرانيها است اما هزاران ناراحتيها و اضطرابها و تحمل
ذلتها در تحصيل و در نگهداری آن وجود دارد . بشر ديده است كه آزادی و
استغناء و علو طبع خود را به واسطه اين لذات مادی از دست میدهد . از
اينرو از
پاورقی :
> كلبيون میگفتند كه گفتگوهای " انتيس طينس " در محلی از شهر آتن
واقع میشد كه به مناسباتی آنجا را " سگ سفيد " میخواندند . و نيز به
سبب اينكه پيروان او در شيوه انصراف از دنيا و اعراض از علائق دنيوی
چنانكه مبالغه كردند كه از آداب و رسوم معاشرت و لوازم زندگانی متمدن
نيز دست برداشته حالت دام و دد اختيار نمودند ، با لباس كهنه و پاره و
سر و پای برهنه و موی ژوليده ( مانند هيپیهای عصر ما ) ميان مردم میرفتند
و در گفتگو هر چه بر زبان میگذشت بی ملاحظه میگفتند ، بلكه در زخم زبان
اصرار داشتند و به فقر و تحمل رنج و درد ، سرفرازی میكردند و همه قيود و
حدودی كه مردم در زندگانی اجتماعی بدان مقيد شدهاند ترك كرده حالت
طبيعی را پيشه خود ساخته بودند " . ( سير حكمت در اروپا ، جلد اول صفحه
70 ) .