خواهد شد . نمی‏گويد بس است ديگر سير شده‏ام . حالت جهنم را دارد كه هر
چه به آن داده شود باز هم به دنبال زيادتر است . خدا در قرآن می‏فرمايد :
« يوم نقول لجهنم هل امتعت و تقول هل من مزيد »به جهنم می‏گوئيم پر شدی‏
؟ سير شدی ؟ می‏گويد آيا بازهم هست ؟ چشم هرگز از ديدن زيبا رويان سير
نمی‏شود و دل هم به دنبال چشم می‏رود . به قول شاعر :
دل برود ، چشم چو مايل بود
دست نظر رشته كش دل بود
در اينگونه حالات سير كردن و ارضاء از راه فراوانی ، امكان ندارد و اگر
كسی بخواهد از اين راه وارد شود درست مثل آن است كه بخواهد آتش را با
هيزم سير كند .
به طور كلی در طبيعت انسانی از نظر خواسته‏های روحی ، محدوديت در كار
نيست . انسان روحا طالب بی نهايت آفريده شده است . وقتی هم كه‏
خواسته‏های روحی در مسير ماديات قرار گرفت به هيچ حدی متوقف نمی‏شود ،
رسيدن به هر مرحله‏ای ميل و طلب مرحله ديگر را در او به وجود می‏آورد .
اشتباه كرده‏اند كسانی كه طغيان نفس اماره و احساسات شهوانی را تنها
معلول محروميتها و عقده‏های ناشی از محروميتها دانسته‏اند . همانطور كه‏
محروميتها سبب طغيان و شعله‏ور شدن شهوات می‏گردد ، پيروی و اطاعت و
تسليم مطلق نيز سبب طغيان و شعله‏ور شدن آتش شهوات می‏گردد . امثال‏
فرويد آن طرف سكه را خوانده‏اند و از اين طرف سكه غافل مانده‏اند .
ناصحان و عارفان ما كاملا بدين نكته پی برده بودند . در ادبيات فارسی و
عربی زياد بدين نكته اشاره شده است .