تكامل تاريخ ( 2 )

اين بحث " تكامل و پيشرفت " نشان می‏دهد كه خود مؤلف هم در يك بن‏
بستی گرفتار است كه ما پيشرفت را چه تعريف كنيم و در چه جهتی بدانيم و
قهرا تا مفهوم پيشرفت روشن نشود مفهوم انحطاط روشن نمی‏شود به علاوه اين‏
نظريه ای كه بعضی می‏گويند " تمدن غرب رو به انحطاط است " منظورشان‏
چيست ؟ در چه جهت در انحطاط است ؟ اين بحث در اينجا بحث خيلی سر در
گمی هست .
در زبان عربی دو لغت نزديك به يكديگر داريم ، يكی لغت " تمام " و
ديگر لغت " كمال " و در مقابل هر دو هم كلمه " نقص " به كار برده‏
می‏شود می‏گوييم تام و ناقص ، يا می‏گوييم كامل و ناقص آيا اين دو لغت‏
يك مفهوم و يك معنا دارد ؟ تام يعنی كامل و كامل يعنی تام ؟ يا ايندو
با همديگر فرق دارند ؟ می‏گويند كه ايندو با همديگر فرق دارند و اين نكته‏
ای بوده كه از قديم به آن توجه داشته اند از جمله بوعلی در " شفا " به‏
مناسبت