پاورقی : . 1 مائده / . 3
خاصی كه فلاسفه تقسيمی میكنند در موجودات ، میگويند موجودات بر چند
قسمند يا تامند يا ناقص يا مستكفی و يا فوق التمام اين بحث را مطرح
میكند كه فرق ميان تام و كامل چيست ؟ و همين بحث به مناسبتی در تفسير
آمده يعنی بحث قرآنی شده است ، چون در آيه كريمه آمده است : « اليوم
اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتی و رضيت لكم الاسلام دينا »( 1 ) .
دين شما را كامل كردم و نعمت را تمام كردم در مورد كلمه " دين " لفظ
" اكمال " آمده است و در مورد " نعمت " كلمه " اتمام " تفسير
الميزان نيز در ذيل همين آيه اين بحث تمام و كمال را مطرح كرده كه فرق
اين دو با يكديگر چيست ؟ من الان دقيقا يادم نيست كه در تفسير الميزان
چه مطلبی هست ولی علیالظاهر همين چيزی است كه اكنون عرض میكنم .
يك شیء اگر مركب باشد از يك سلسله اجزاء ، چنانچه فاقد يك يا چند
جزء از اجزاء لازم باشد میگوييم ناقص است ، و اگر همه اجزاء را داشته
باشد میگوييم تمام است مثلا يك خانه برای اينكه خانه بشود به اجزائی
نياز دارد از پايه و ديوار و سقف گرفته تا لوازم اولی مثل لوله كشی و
سيم كشی تا وقتی كه يك يا چند تا از اينها نباشد ، میگوييم هنوز ساختمان
ناقص است ، وقتی كه همه اجزاء به آخر رسيد میگوييم آلان اين ساختمان
تمام است پس " تمام " را در جايی میگوييم كه يك " كل " موجود باشد
مركب از اجزاء ، وقتی كه جامعه همه اجزاء باشد به آن میگوييم " تما "
، اگرفاقد باشد میگوييم ناقص ( در مقابل تمام ) بنابراين اگر بچه ای
متولد بشود در حالی كه يك انگشت نداشته باشد يا كور مادرزاد متولد بشود
، میگوييم ناقص متولد شده ولی اگر اينجور نباشد بلكه نقطه مقابلش باشد
و همه اركان و عناصرش وجود داشته باشد میگوييم تمام خلقت متولد شده
است .
و اما كامل در مقابل ناقص ، معنی ديگری دارد . يك شیء كه از نظر
پاورقی : . 1 مائده / . 3 |