مقام عالی داشته باشيم . در ما غضب و خشم هست ، آن را هم درك می‏كنيم ،
و [ به طور كلی ] غرايز خود را ادراك می‏كنيم .
اما روان ناخودآگاه يعنی چيزهائی كه از جنس و سنخ روان هست ، ولی با
وجود اين ، ما به آنها آگاه نيستيم و آنها را در خودمان درك نمی‏كنيم .

دو خصوصيت حوزه روان ناخودآگاه

حوزه روان ناخودآگاه دو خصوصيت دارد : يك خصوصيت آن اين است كه‏
حاكم بر روان ناخودآگاه فرمان می‏دهد ، روان خودآگاه فرمان می‏پذيرد . از
اين جهت گفته‏اند [ مثل اين دو ] مثل يك كارخانه عظيمی است كه دستگاه‏
موتور و دستگاه انتقال نيروی اين كارخانه در زير زمين نهاده شده است و
قسمتهای روئين آن كه عمليات نهائی را انجام می‏دهد در قسمت بالا قرار
دارد . آن كس كه نگاه می‏كند ، قسمت بالا را می‏بيند و خيال می‏كند كه‏
كارخانه همين قسمت بالا است ، نمی‏داند كه قسمت بالا تابع و مسخر قسمت‏
پائين است و اساس ، آن قسمت پائينی است ، اگر بالا حركتی هست به دليل‏
حركتهای طبقه زيرين و به دليل نيروهائی است كه در طبقه زيرين وجود دارد
.
خصوصيت دوم اين است كه علاوه بر اينكه طبقه زيرين روح ما [ يعنی ]
روان ناخودآگاه ، فرمانده است و روان خودآگاه فرمانبر ، بخش روان‏
ناخودآگاه بسی عظيم‏تر و وسيعتر و گسترده‏تر است . قسمت خودآگاه ما نسبت‏
به بخش ناخودآگاه ، قسمت كم و