پاورقی : . 1 خبر متواتر خبری است كه در هر طبقه هزاران نفر آن را نقل كردهاند . chamberlain . 2 [ سياستمدار انگليسی ] .
حدود هزار و چهار صد سال پيش وجود داشته است ، چون خبرش متواتر ( 1 )
است . میگوئيم آيا در خبر يك نفر احتمال دروغ داده میشود يا نه ؟
میگويند بله . در خبر دو نفر هم احتمال دروغ داده میشود ؟ بله . سومی و
پنجمی چطور ؟ آن همه بله . پس اگر صد هزار نفر هم خبری را نقل كنند ما
هرگز به [ يقين ] نخواهيم رسيد زيرا از ضم صفر به صفر عدد پيدا نمیشود و
ما بايد احتمال دهيم كه آن خبر دروغ است ، حال آنكه [ چنين چيزی ] محال
است [ زيرا ] میدانيم خبر متواتر از هر راستی راستتر است .
بنابراين ، مسأله ، مسأله كسر شدن احتمالات نيست ، به قول بوعلی سينا
مسأله يك برهان عقلی ضمنی مخفی است كه ذهن انسان در درون خودش ، آن را
تشكيل میدهد . همانطور كه انسان در يك مسأله رياضی نمیتواند در ميان
ميلياردها احتمال ، حتی يك احتمال خلاف بدهد ، در اينجا هم در ميان
ميلياردها احتمال نمیتواند احتمال خلاف بدهد . يك فيلسوف واقعا در اين
مسأله گير میكند ، راسل در اينجا درمانده است ، میگويد : همانطوری كه به
وجود چمبرلن ( 2 ) در زمان خودم يقين دارم - چون او را ديدهام - در وجود
ناپلئون هم شك ندارم كه چنين آدمی بوده است .
اينجاست كه مسأله قرائن و نشانهها پيش میآيد كه ما میخواهيم بگوئيم
بزرگترين عمل شناختی ذهن بشر ، همين است كه قرآن اسمش را " آيه و ذی
الايه " ؟ گذاشته است . مسأله " آيه و ذی الايه "
پاورقی : . 1 خبر متواتر خبری است كه در هر طبقه هزاران نفر آن را نقل كردهاند . chamberlain . 2 [ سياستمدار انگليسی ] . |