فصل 25 ( 5 ) رابطه نفس و طبيعت
نحوه تسخير نفس در طبيعت
در جلسه پيش مقداری در مورد مطالب " بحث و تحصيل " فصل 25 بحث كرديم . مرحوم آخوند در اين بحث اشكالی را مطرح كرده است و بعد به جواب آن پرداخته است . اشكال از شيخ است ، شيخ به اينكه طبيعت تحت تسخير نفس قرار میگيرد قائل هست . يعنی او هم معتقد است كه با پيدايش نفس طبيعت مادی يعنی قوای مادی جسم ( 1 ) مقهور نفس است ، يعنی كارهای خودش را تحت تدبير نفس انجام میدهد ، مثل يك عده افرادی كه در يك تشكيلاتی قرار دارند و يك قدرت قاهرهای اين تشكيلات را اداره میكند و هر فردی در عين اينكه استقلال دارد ، برنامهای را كه از آن قدرت ما فوق به او محول شده است اجرا میكند . يعنی او عمل میكند ، ولی طوری عمل میكند كه اگر تحت آن قدرت قاهره نبود آنطور عمل نمیكرد . اين مقدار را شيخ هم قبول دارد ، ولی بحث در نحوه مقهوريت است . آيا اينپاورقی : 1 - وقتی كه بدن از يك سلسله عناصر تركيب شده باشد و يك مركب خاص باشد ، قهرا يك سلسله قوای مادی و طبيعی در بدن وجود دارد كه آنها را اصطلاحا طبيعت میناميم .