فصل 30 ( 2 ) براهين وجود زمان
بحث درباره براهينی بود كه درباره اثبات وجود زمان در خارج اقامه شده است . عرض كرديم كه مطالب متعددی در باب زمان داريم . از همه مهمتر دو مطلب است : يكی اثبات حقيقت زمان در خارج و اينكه امر عينی است و ديگر بيان حقيقت و تعريف آن . در اثبات وجود زمان دو برهان وجود دارد كه در جلسه گذشته هر دو را بيان كرديم . در جلسه قبل يك برهان را به نحوی تقرير كرديم كه اين تقرير از خود ما بود . و ممكن است با تقرير حكما متفاوت باشد و ما در اينجا راجع به همان برهان اول توضيح بيشتری میدهيم ، بدليل حاشيهای كه آقای طباطبائی در اينجا دارند .تقرير استاد از برهان برطريقه طبيعيين
تقريری كه در گذشته كرديم به اين صورت بود كه : ما میبينيم حركات علاوه بر مقداری كه به حسب مسافت دارند ، يعنی علاوه بر نوعی قابليت تقسيم كه بر حسب مسافت دارند ، نوعی قابليت تقسيم هم از يك نظر ديگر دارند . از اينجا كشف میكنيم كه حركات دارای دو نوع مقدارند ، و به تعبير ديگر هر حركتی از