فصل 31 ( 2 ) غايت در حركات مختلف

در فصل گذشته تحت عنوان " فی اثبات حقيقه الزمان " درباره اثبات‏
وجود زمان و نيز تا حدی درباره ماهيت زمان بحث شد كه زمان چيست ؟ در
آخر فصل ، مطلبی را طرح كردند و آن اين بود كه چه چيزی و چگونه چيزی‏
می‏تواند فاعل و بوجود آورنده زمان باشد ؟ و همچنين آن كه قبول كننده و
قابل زمان است چه چيزی می‏تواند باشد ؟ به هر حال زمان يك حقيقتی است‏
موجود كه نياز دارد به فاعل و قابل . بعد اين بحث را طرح كردند كه زمان‏
از يك جهت وجودش وجود دائم و مستمر است ، و از جهت ديگر وجودش وجود
حادث فانی زايل است . و باز از يك طرف زمان وحدت دارد و از طرف‏
ديگر كثرت . بعد بحث شد كه از آن جهت كه وجودش دائم است قهرا فاعلش‏
بايد حقيقتی دائم الوجود باشد . و اما از آن جهت كه حادث است نياز
دارد به يك فاعلی كه مانند خودش متصرم و متجدد باشد . اينها در گذشته‏
بحث شد . و نيز در آخر فصل گذشته گفتند كه همانطور كه فاعل زمان يك امر
متجدد است غايت زمان هم چنين چيزی است و وعده دادند كه در اين فصل اين‏
را بحث كنند .
بحث غايت در حركت بعد خواهد آمد ، كما اينكه بيشتر مباحث غايات در