عرفای قرن سوم :
الف . بايزيد بسطامی ( طيفور بن عيسی ) از اكابر عرفا و اصلا اهل بسطام است . میگويند اول كسی است كه صريحا از فناء فی الله و بقاء با الله سخن گفته است . بايزيد گفته است : " از بايزيدی خارج شدم مانند مار از پوست " . بايزيد به اصطلاح شطحياتی دارد كه موجب تكفيرش شده است . خود عرفا او را از اصحاب " سكر " مینامند ، يعنی در حال جذبه و بی خودی آن سخنان را میگفته است . بايزيد در سال 261 درگذشته است . بعضی ادعا كردهاند كه سقای خانه امام صادق عليهالسلام ب وده است ولی اين ادعا با تاريخ جور نمیآيد ، يعنی بايزيد عصر امام صادق را درك نكرده است . ب . بشر حافی . اهل بغداد است و پدرانش اهل مرو بودهاند . از مشاهير عرفا است . او نيز در ابتدا اهل فسق و فجور بوده و بعد توبه كرده است . علامه حلی در " منهاج الكرامه " داستانی نقل كرده است مبنی بر اينكه توبه او به دست حضرت موسی بن جعفر عليهالسلام