" چگونه بودن " انسان از نظر صفات روحی و خصلتهای معنوی است . از
قبيل : عدالت ، تقوا ، شجاعت ، عفت ، حكمت ، استقامت ، وفا ، صداقت
، امانت وغيره .
ج - بخش احكام ، يعنی مسائل مربوط به كار و عمل كه چه كارهايی و چگونه
بايد انجام شود ، از قبيل نماز ، روزه ، حج ، جهاد ، امر به معروف و نهی
از منكر ، ربيع ، اجاره ، نكاح ، طلاق ، تقسيم ارث و غيره .
علمی كه متصدی بخش اول است علم كلام است ، و علمی كه عهده دار بخش
دوم است علم اخلاق ناميده میشود ، و علمی كه بخش سوم را بر ذمه دارد علم
فقه نام گرفته است .
در اين تقسيم آنچه مقسم واقع شده است " تعليمات اسلامی " است يعنی
چيزهايی كه جزو متن اسلامی است ، نه علوم اسلامی كه اموری را هم كه
مقدمهای است بر تحقيق درباره تعليمات اسلامی شامل میگردد مانند ادبيات
، منطق و احيانا فلسفه .
ثانيا در اين تقسيم جهت ارتباط تعليمات اسلامی با " انسان " مورد
توجه قرار گرفته است ، چيزهايی كه مربوط است به عقل و انديشه انسان ة
عقايد " خوانده شده است و چيزهايی كه مربوط است به خلق و خوی انسان ة
اخلاق " خوانده شده است و چيزهايی كه مربوط است به عمل و كار انسان ة
فقه " نام گرفته است .
همچنانكه در درسهای كليات علم فقه خواهيم گفت ، علم فقه هر چند از آن
وجهه نظر كه فقها بحث میكنند يك علم است ، از وجهه ديگر مشتمل بر علوم
متعدد است .
به هر حال علم كلام ، علم عقائد اسلامی است . در گذشته به
|