در اين سير عارف با مردم و در ميان مردم است و به تمشيت امور آنها
می‏پردازد برای آنكه آنها را به سوی حق سوق دهد .
آنچه از " اشارات " بوعلی تلخيص كرديم مربوط به سفر اول از اين‏
چهار سفر بود . بوعلی راجع به سفر دوم هم اندكی بحث كرده است و ما
لزومی نمی‏بينيم آنها را دنبال كنيم .
همچنانكه خواجه نصيرالدين طوسی در شرح اشارات گفته است بوعلی سفر اول‏
عرفانی را در نه مرحله بيان كرده است . سه مرحله مربوط است به مبدأ سفر
، و سه مرحله مربوط است به عبور از مبدأ به منتهی ، و سه مرحله ديگر
مربوط است به مرحله وصول به مقصد . با تأمل در كلام شيخ اين نكته روشن‏
می‏شود .
مقصود بوعلی از " رياضت " كه ترجمه‏اش ( ورزش ) است همان تمرينها
و مجاهدتهای است كه عارف انجام می‏دهد . اين مجاهدتها زياد است و عارف‏
بايد منازلی را در اين خلال طی كند . بوعلی اينجا به اجمال گذراند ، ولی‏
عرفا به تفصيل در اين باره بحث می‏كنند . از كتب عرفانی ، آن تفصيلات را
بايد جستجو كرد .