درس سوم

معتزله 1

بحث خود را - به علتی كه بعدا توضيح خواهيم داد - از معتزله آغاز
می‏كنيم .
پيدايش فرقه معتزله در اواخر قرن اول هجری و يا اوايل قرن دوم هجری‏
صورت گرفت . بديهی است كه علم كلام مانند همه علوم ديگر تدريجا توسعه‏
يافت و تكامل پيدا كرد .
ما نخست فهرست وار اصول عقائد معتزله و به عبارت بهتر مشخصات اصلی‏
مكتب معتزله را ذكر می‏كنيم و سپس شخصيتهای معروف آنها را با اشاره به‏
سرگذشت تاريخی اين قوم ياد می‏كنيم و آنگاه سير تحولی عقائد آنها را بيان‏
می‏نمائيم .
مسائل معتزله زياد است ، منحصر به امور دينی محض كه از نظر معتزله‏
بايد به آنها معتقد و مؤمن بود نيست ، شامل يك سلسله مسائل طبيعی ،
اجتماعی ، انسانی ، فلسفی نيز كه مستقيما در حوزه