پاورقی :
. 1 آمن الرسول بما انزل اليه من ربه و المؤمنون كل آمن بالله وملائكته و كتبه و رسله »بقره . 285
معمولا گفته میشود كه اين پنج اصل از اصول دينند و باقی همه از فروع دين
. قهرا اينجا اين پرسش پيش میآيد كه اگر مقصود از اصول دين ، اصولی
است كه ايمان و اعتقاد به آنها شرط مسلمان بودن است پس دو اصل بيشتر
نيست يعنی توحيد و نبوت . مفاد شهادتين همين دوتا است و بس . تازه
شهادت دوم مربوط است به نبوت خاصه ، يعنی نبوت حضرت خاتم النبيين .
نبوت عامه يعنی نبوت ساير انبياء ، از محتوای شهادتين خارج است . و
حال آنكه آنچه جزء اصول دين است و ايمان به آن لازم است ، نبوت همه
انبياء است .
اگر مقصود از اصول دين اصولی است كه از نظر اسلام جزء امور ايمانی و
اعتقادی است نه امور عملی ، برخی امور ديگر نيز در خود امور ايمانی است
مانند ملائكه كه در قرآن تصريح شده كه به وجود ملائكه بايد ايمان داشت ( 1
) . به علاوه صفت عدل چه خصوصيتی دارد كه تنها اين صفت حق در حوزه امور
ايمانی قرار گرفته است و ساير صفات حق از قبيل علم ، حيات ، قدرت ،
سميعيت ، بصيريت ، در خارج از حوزه ايمان قرار گرفته است ؟ اگر ايمان
به صفات خدا لازم است ، به همه صفات بايد ايمان آورد ، و اگر لازم نيست
به هيچ صفت نبايد ايمان داشت .
حقيقت اين است كه اصول پنجگانه فوق از آن جهت به اين صورت انتخاب
شده كه از طرفی معين اصولی باشد كه از نظر اسلام بايد به آنها ايمان و
اعتقاد داشت ، و از طرف ديگر معرف و مشخص مكتب باشد . اصل توحيد و
اصل نبوت و اصل معاد سه اصلی است
پاورقی : . 1 آمن الرسول بما انزل اليه من ربه و المؤمنون كل آمن بالله وملائكته و كتبه و رسله »بقره . 285 |