تمرين و رياضت
ثم انه ليحتاج الی الرياضة ، و الرياضة متوجة الی ثلثة اغراض : الاول تنحية مادون الحق عن مستن الايثار ، و الثانی تطويع النفس الامارش للنفس المطمئنة . . . و الثالث تلطيف السر للتنبه . پس از اين ، نوبت عمل و تمرين و رياضت میرسد . رياضت متوجه سه هدف است : اول دور كردن ما سوی از سر راه ، دوم رام ساختن نفس اماره برای نفس مطمئنة ، سوم نرم و لطيف ساختن باطن برای آگاهی . پس از مرحله اراده كه آغاز پرواز است ، مرحله تمرين و آمادگی میرسد . از اين آمادگی با لغت " رياضت " تعبير شده است . در عرف امروز ما كلمه " رياضت " مفهوم زجر دادن نفس را دارد . در بعضی مكتبها اساسا زجر دادن نفس و تعذيب آن اصالت دارد و لهذا قائل به زجر و تعذيب نفس هستند . نمونهاش را در جوكيهای هند میبينيم . ولی در اصطلاح بوعلی كلمه " رياضت " مفهوم اصلی خود را دارد . " رياضت " در اصل لغت عرب به معنی تمرين و تعليم كره اسب جوان نوسواری است كه راه و رسم خوشراهی به آن ياد داده میشود . سپس در مورد ورزشهای بدنی انسانها به كار رفته است . در حال حاضر نيز در زبان عربی به ورزش ، رياضه میگويند ، و در اصطلاح عرفا به تمرين و آماده ساختن روح برای اشراق نور معرفت اطلاق میشود . به هر حال " رياضت " در اينجا تمرين و آماده ساختن روح است و متوجه سه هدف است . يكی از آن سه هدف مربوط به امور