عرفای قرن هفتم
اين قرن عرفای بسيار بلند قدری پرورانده است . ما عدهای از آنها را به ترتيب تاريخ و فاتشان نام میبريم . الف . شيخ نجم الدين كبرای خوارزمی . از مشاهير و اكابر عرفاست . بسياری از سلاسل به او منتهی میشود . وی شاگرد و مريد و داماد شيخ روزبهان بقلی شيرازی بوده است . شاگردان و دست پروردگان زيادی داشته است . از آن جمله است " بهاءالدين ولد " پدر مولانا مولوی رومی . در خوارزم میزيست . زمانش مقارن است با حمله مغول . هنگامی كه مغول میخواست حمله كند ، برای نجم الدين كبرا پيام فرستادند كه شما و كسانتان میتوانيد از شهر خارج شويد و خود را نجات دهيد . نجمالدين پاسخ داد : من در روز راحت در كنار اين مردم بودهام ، امروز كه روز سختی آنها است از آنها جدا نمیشوم . خود مردانه سلاح پوشيده و همراه مردم جنگيد تا شهيد شد . اين حادثه در سال 616 واقع شده است . ب . شيخ فريدالدين عطار . از اكابر درجه اول عرفا است . در نثر و نظم تأليف دارد . " تذكرش الاولياء " او كه در شرح حال عرفا و متصوفه است و از امام صادق عليهالسلام آغاز میكند و به امام باقر عليهالسلام ختم مینمايد از جمله ماخذ و مدارك محسوب میشود و شرقشناسان اهميت فراوان به آن میدهند . همچنين كتاب