درس پنجم
معتزله 3
افكار و آراء معتزله
آنچه در دو درس گذشته گفتيم به اصول مكتب معتزله مربوط بود . ولی همچنانكه اشاره كرديم معتزله مسائل زيادی طرح كردند و از آنها دفاع نمودند . برخی از اين مسائل به الهيات مربوط میشود و برخی به طبيعيات و برخی به اجتماعيات و برخی به انسان . مسائل الهيات بعضی مربوط است به امور عامه و بعضی به الهيات بالمعنی الاخص . البته مقصد و مقصود اصلی معتزله مانند ساير متكلمين مسائل الهيات بالمعنی الاخص است كه در حوزه عقايد دينی قرار دارد . مسائل امور عامه از باب مقدمه است . همچنانكه بحث در طبيعيات نيز برای متكلمين جنبه مقدمی دارد . يعنی متكلمين از اين جهت بحث در طبيعيات بحث میكنند كه راهی برای اثبات يك اصل دينی باز نمايند و يا راه حلی برای يك اشكال پيدا