توحيد در عبادت ، يعنی جز ذات پروردگار ، هيچ موجودی شايسته عبادت و
پرستش نيست ، پرستش غير خداوند مساوی است با شرك و خروج از دائره
توحيد اسلامی .
توحيد در عبادت از نظری با ساير اقسام توحيد فرق دارد ، زيرا آن سه
قسم ديگر مربوط است به خدا و اين قسم مربوط است به بندگان . به عبارت
ديگر ، يگانگی ذات و منزه بودنش از مثل و مانند ، و يگانگی او در صفات
، و يگانگی او در فاعليت از شؤون و صفات او است ، اما توحيد در عبادت
يعنی لزوم يگانه پرستی . پس توحيد در عبادت از شؤون بندگان است نه از
شؤون خداوند . ولی حقيقت اين است كه توحيد در عبادت نيز از شؤون
خداوند است زيرا توحيد در عبادت يعنی يگانگی خداوند در شايستگی برای
معبوديت ، پس او يگانه معبود به حق است . كلمه لا اله الا الله همه
مراتب توحيد را شامل است ، والبته مفهوم ابتدائی آن توحيد در عبادت
است .
توحيد ذاتی و توحيد در عبادت جزء اصول اوليه اعتقادی اسلامی است ،
يعنی اگر كسی در اعتقادش به يكی از اين دو اصل خللی باشد جزء مسلمين
محسوب نمیگردد . احدی از مسلمين با اين دو اصل مخالف نيست .
اخيرا فرقه وهابيه - كه پيرو محمد بن عبدالوهاباند و او تابع ابن
تيميه حنبلی شامی است - مدعی شدهاند كه پارهای از اعتقادات مسلمين مثل
اعتقاد به شفاعت ، و پارهای از اعمال مسلمين مانند توسلات و استمدادات
از انبياء و اولياء بر ضد اصل توحيد در عبادت است ، ولی ساير مسلمين
اينها را منافی با توحيد در عبادت نمیدانند . پس اختلاف وهابيه با ساير
مسلمين در اين نيست كه آيا يگانه موجود
|