next page

fehrest page

back page

تشويق و تنبيه, ضامن إجرا

اسلام مجموعة كاملي از احكام و قوانين فراگيري است كه جامعة انساني را از فرد گرفته تا اجتماع, از قبل از تولّد و بلكه پيش از انعقاد نطفه و حتّي پس از مرگ در بر مي‏ گيرد. امّا براي اِجراي اين قوانين فراگير, بايد ضمانت اجرايي نيرومندي وجود داشته باشد. لذا, اسلام تشويق و تنبيه را به عنوان انگيزه‏اي براي تنفيذ و ضمانتي براي اِجرا قرار داده است. از اين رو فرمان بُرداران را, به پاداش دنيوي و اخروي وعده داده است و نافرمانان را به كيفر دنيا و عذابِ آخرت تهديد نموده و هشدار داده است. به عنوان مثال حدود, قصاص و ديات از جملة قوانين جزايي و احكام كيفري, اسلام است كه كاربرد تنبيهي و تهديدي دارند. البته علاوه بر شروطي كه اسلام براي اِجراي اين قوانين جزايي مقرر كرده است, لازم است براي تنفيذ اين قوانين دو شرطِ عمومي ديگر نيز لحاظ گردد:

1.اجراي تمام احكام  اسلام و فراهم آوردن همة آزادي‏هاي  انساني.

2. قطع ريشه‏هاي فقر و بيماري, جهل و فرو مايگي, و گسترش آگاهي و فرهنگ و نيز تندرستي و فضيلت در جامعه. هم‏چنان‏ كه لازم است موارد استثنا كه مانع اِجراي آن قوانين مي‏شود نيز در نظر گرفته شود, كه فقيهان به تفصيل آنها را در كتاب‏هاي خود مانند مسالك الافهام و جواهر الكلام و غيره ذكر كرده ‏اند و ما نيز پاره‏اي از آن موارد را در كتابِ الفقه, آورده‏ايم. قوانيني كه در نظر گرفتن آنها باعث مي‏ شود تا اِجراي آنها از افراط و تفريط در امان بماند و برخي از مهمترين آن موارد عبارتند از

next page

fehrest page

back page