دوروئى و ستم

قسمتى از خطبه‏اى را در ضمن جملات زير ميخوانيد :

از شكستن و دگرگون ساختن اخلاق بر حذر باشيد [ 1 ] . همانا زبان مؤمن پشت قلب او است ، و قلب منافق در پشت زبان او قرار دارد [ 2 ] .

زيرا مؤمن هرگاه بخواهد سخنى بگويد در آن انديشه مى‏كند : اگر نيكو بود آن را آشكار مى‏كند و اگر بد بود آن را مى‏پوشاند ، و منافق آنچه بزبانش بيايد مى‏گويد و نمى‏داند كدام سخن به سود و كدام به زيان او است اما ستمى كه قابل اغماض نيست ، ستم بندگان نسبت به يكديگر است . گرد آمدن بر حقى كه از آن كراهت داريد بهتر از جدائى در

[ 1 ] مثلا راستگو اگر دروغ گفت راستى او شكسته ، و بزرگوار اگر پست گرديد به شخصيت او خلل وارد شده است .

[ 2 ] يعنى زبان مؤمن پيرو عقيده او است . او تنها به آنچه معتقد است زبان مى‏گشايد . اما منافق بر طبق نيت ناپاكش سخن مى‏گويد ، اگر امروز مطلبى گفت فردا آن را باطل مى‏كند . بنابراين قلب او پيرو زبانش مى‏باشد .

[ 263 ]

باطلى است كه آن را دوست مى‏داريد [ 1 ] . خوشا بحال كسيكه عيب خودش را از عيب مردم باز دارد ، در نتيجه بكار خود مشغول گردد و مردم از ناحيه او در آسايش باشند