فرموده است : قوله لشدّ ما تشطّرا ضرعيها

لام ( شدّ ) براى تأكيد به كار رفته ، ( ما ) با فعل بعد از آن « تشطّر » در تاويل مصدر و فاعل شدّ مى‏باشد و جمله براى تأكيد و تمام كردن تعجّب به كار رفته است .

امام ( ع ) كلمه « ضرع » را در اين جا براى خلافت استعاره آورده است و لازمه استعاره اين است كه خلافت را به ناقه تشبيه كرده باشد ، چه ميان ناقه و خلافت مشاركتى در سود بردن وجود دارد . مقصود امام ( ع ) از اين تشبيه ، توصيف

[ 514 ]

عمل ابو بكر و عمر است كه خلافت را ميان خود تقسيم كردند چنان كه دوشنده شير پستانها را از هم جدا مى‏كند .

امام ( ع ) معتقد است كه از آن دو به خلافت سزاوارتر است و يا براى سرپرستى مسلمين كه به منزله اولاد اسلام به حساب مى‏آيند ، اولويّت دارد .

مقصود امام ( ع ) از اين كه فرمود ابو بكر خلافت را در « حوزه خشناء » قرار داد كنايه از طبيعت عمر است ، زيرا او به تندخويى و درشتى كلام و سرعت در خشمناكى مشهور و معروف بود و معناى خشونت عمر همين است .