دسته سوم افرادى هستند كه در به دست آوردن دنيا قدرت ندارند ، با اين كه تمام درها را زده

و خود را براى به دست آوردن ثروت و مال ، سواى جاه‏طلبى و رياست و پادشاهى آماده كرده‏اند . منظور از فرمايش حضرت كه بعضى از مردم آخرت را به دنيا سودا كرده و حاضر نيستند دنيا را ، به آخرت معامله كنند همين دسته سوم مى‏باشند .

گفتار حضرت ، درباره اينان كه « دنيا را با كار آخرت طلب مى‏كنند » اشاره است به اين كه براى به دست آوردن دنيا فريبكارى مى‏كنند و با رياكارى و ظاهرسازى در طلب دنيا هستند .

امّا فرمايش آن حضرت كه اين گروه « آخرت را با كار دنيايى مى‏خواهند » اشاره دارد به اين كه آنها فقط براى دنيا كار مى‏كنند ، هر چند در شكل آخرت باشد .

منظور حضرت از جمله قد طأمن من شخصه ، توضيح نوع حيله و فريبكارى دسته سوّم است . همچون خضوع و تواضع دروغين ، و خود را با وقار نشان دادن ،

مثل اين كه به هنگام راه رفتن قدمها را كوتاه بر مى‏دارند ، و لباسهايشان را بالا مى‏گيرند و ظاهر خود را آراسته مى‏سازند . چنان كه اين طريقه ، روش بندگان نيكوكار خداوند مى‏باشد و ستر و پوششى است ، كه پروردگار جهان پرهيزكاران را بدان از ورود به هلاكت و تباهى حفظ فرموده است .

[ 146 ]

اين كارهاى فريبكارانه از بعضى مردمان به منظور جلب عواطف و به دست آوردن دنيا انجام مى‏پذيرد . اينان خود را در نظر مردم دنيا و ظاهر بينان مى‏آرايند ، تا جامعه به آنها اعتماد كند و مردم امانتها و رازها را بدانها بسپارند .

فريبكاران ظاهرساز اين نوع رفتار را وسيله‏اى براى نيل به آرزوها و مقاصد از بين رونده دنياى خود ساخته‏اند . اينان چنان هستند ، كه ستّار بودن خداوند و ظاهر دين را ، ابزار معصيت و گناهكارى خويش قرار داده‏اند .