قوله عليه السلام : « احمده » الى قوله « نعمه »

اين فراز از سخن امام ( ع ) شنوندگان را متوجّه دليل شايسته بودن خداوند براى حمد و سپاس كه همانا كرم و بخشندگى اوست مى‏كند . بعضى از دانشمندان گفته‏اند : كريم كسى است كه با قدرت عفو و به وعده‏اى كه داده است وفا مى‏كند و هرگاه چيزى را ببخشد ، تا آخرين مرحله بخشش پيش مى‏رود . برايش مهم نيست كه چه مقدار و يا به چه كسى مى‏بخشد . اگر نيازمند به ديگرى متوسّل شود ، خوشحال نيست ، دوست مى‏دارد كه همگان عرض حاجت پيش او بياورند . اگر بر كسى سخت‏گيرى كند ،

زود صرف‏نظر مى‏كند . كسانى را كه به او پناه آورده ، متوسّل شوند ، ضايع نمى‏گذارد و آنها را از وسائل نيازمندى و واسطه بى‏نياز مى‏كند . هر كس صفات فوق را ، بدون تطاهر و فى الحقيقه دارا باشد كريم مطلق است . البتّه جز خداوند متعال هيچ

[ 1 ] سوره نحل ( 16 ) كه ( 53 و 54 ) : هيچ نعمتى به شما داده نمى‏شود جز اين كه از جانب خداست و اگر بديى به شما روى آورد به او پناه مى‏بريد ، ضرر و زيان را او از شما برطرف مى‏كند .

[ 2 ] سوره نمل ( 27 ) آيه ( 62 ) : چه كسى درمانده را به هنگام تضرع و دعا اجابت مى‏كند ؟ و بدى را از او برطرف مى‏كند ؟ و شما را جانشينان زمين قرار مى‏دهد .

[ 499 ]

كس داراى اين خصوصيات نيست .

توضيح بيشتر درباره كريم بودن خدا به اين حقيقت باز مى‏گردد كه بخشش خير از جانب حق ، بى هيچ بخل و منعى بر موجودات پذيراى فيض به اندازه استعدادشان جريان دارد . كرم خداوند ، عبارت از نعمتها و آثار خيرى است كه متواليّا بر بندگان نزول مى‏يابد ، و بخششهاى بى‏انتهايش ، مدام و بى‏كم و كاست به سوى قبول كنندگان فيض سرازير است .