امتيازات جبرى عامل گسيختگى و جنگ و امتيازات تكاملى عامل پيوستگى و صلح

با نظر به دلايل حسى و عقلى و همچنين با نظر به تجربه‏هاى طولانى در سرگذشت انسان‏ها ، امتيازات جبرى همواره عامل گسيختگى و جنگ بوده و امتيازات تكاملى عامل پيوستگى و صلح ميباشد .

نخست دليل حسى و عقلى اين مسئله را در نظر ميگيريم : امتياز جبرى جلوه يا پديده و موجى از ماده ناخودآگاه است كه مانند موادّ آتش فشانى از كوه بر مى‏جهد و هر چه را كه در راه خود ببيند ، به آتش ميكشد و خاكسترش ميكند .

اگر جريان دستگاه طبيعت و وضع انسان‏ها چنان بود كه هر فرد و جامعه‏اى

[ 71 ]

از نوعى امتياز جبرى برخوردار بود ، براى ادامه همزيستى مجبور ميشدند كه امتيازات را تعديل نمايند ، چنانكه در زندگى اجتماعى ، همه افراد مجبورند كه از فعاليّت بينهايت ميخواهم‏هاى خود ، به سود زندگى اجتماعى دست بردارند و آن را تعديل نمايند . ولى چنين نيست كه همه افراد و همه جوامع از امتيازات جبرى برخوردار شوند ، لذا هر فرد و جامعه‏اى امتيازى را كه دارا است ، با تحريك عامل خودخواهى ، آن را وسيله پيروزى خود و شكست ديگران تلقى ميكند .

امّا دليل تاريخى اين مسئله ، چنان روشن است كه احتياجى بگفتگو ندارد .

تنها توجه به حق كشى‏ها و كشتارهاى نامحدود و بيشمارى كه تاريخ در دسترس ما گذاشته ، كافى است كه بهره‏بردارى بشر را از امتيازات جبرى در راه نابودى خويش اثبات نمايد .

بنابراين اگر يك اتحاد ايده‏آل ميان انسان‏ها برقرار نگردد ، هر امتيازى حدّاقل بصورت يك عامل جنگ و تزاحم دست به كار خواهد گشت . تنها چنان اتّحاديست كه ميتواند امتيازات بوجود آمده را مانند امتيازاتى كه هر يك از اعضاى پيكر يك انسان دارا ميباشد ، قرار بدهد .