اگر مربيان و پيشتازان جوامع نشانى حيات ما را بدست ما بدهند . هيچ انسانى احساس شكست در زندگى نخواهد كرد

[ 101 ]

امّا طرق انتخاب هدف در جهان برون ذاتى ، مى‏توان گفت : به شماره افراد انسان‏ها ، راه‏هاى انتخاب هدف متعدد و متنوع است .

وسايل اساسى انتخاب راه ، تعقل و انديشه و اراده و تصميم‏هاى صحيح است كه با استفاده از تجربه‏ها و دانسته‏هاى خود و ديگران و تحمل و بردبارى در مقابل امواج تيز خواسته‏ها بكار مى‏افتند و هدف را نشان مى‏دهند :

تو پاى به راه در نه و هيچ مگوى
خود راه بگويدت كه چون بايد رفت

در اين زندگانى ممكن است انواعى از موضوعات مادى ، ما را وارد جاذبيّت خود نمايد ، اگر ملاك هدف‏گيرى در درون ما مختل نشده باشد ، آن موضوعات نمى‏توانند جاذبيت هدفى پيدا كرده ، حيات ما را در خود بخشكانند . بلكه با اين اعتقاد كه موضوع بدست آمده امانتى است كه براى صلاح حال ما و اجتماع ، به ما سپرده شده است . بجاى آنكه چنگال كشنده آن موضوعات مادّى حيات ما را در ميان خود بفشارد ، آنرا وسيله‏اى براى برداشتن چنگال نيازمندى از گريبان افراد جامعه تلقى مى‏كنيم . ممكن است انواعى از محبوبيّت‏هاى اجتماعى بسراغ ما بيايند و اگر ملاك هدف‏گيرى درون ما مختل نشده باشد ، آن محبوبيّت‏ها نمى‏توانند جاذبيّت هدفى پيدا كرده ما را با عشق به محبوبيت در نزد ديگران ، به خصومت با خويشتن وادار نمايند . بلكه اين محبوبيت وسيله‏اى براى آگاهى از دردهاى ديگران و راهنمائى به درمان آنها قرار مى‏گيرد .

اگر فهم و استعداد و قدرت انديشه‏هاى منتج نصيب ما گردند ، بدون اينكه ما را در جاذبيّت هدفى خود ميخكوب كنند ، وسايلى تلقى مى‏شوند كه در راه حلّ مشكلات و پرده برداشتن از روى مجهولات بكار مى‏افتند و راه را براى هدف‏هاى عالى باز مى‏كنند . بطور كلّى هر امتيازى را كه تحت سلطه ما قرار بگيرد ، از آن جهت كه با موقعيت ما فاصله داشته و ما با انتخاب وسايل كار و كوشش به آن رسيده‏ايم ، هدف منطقى محسوب مى‏كنيم و وسيله حياتى . براى توضيح اين دو جنبه‏اى هدف‏ها مبحث زير را مطرح مى‏كنيم :

[ 102 ]