ششم محمد عبده

بزرگترين روحانى و دانشمند عالم تسنن معاصر سيد جمال الدين اسدآبادى : « در هنگام مطالعه نهج البلاغه گاهى يك عقل نورانى را مى‏ديدم كه شباهتى به مخلوق جسمانى نداشت اين عقل نورانى از گروه ارواح و مجردات الهى ( ملكوتيان ) جدا شده و بروح انسانى پيوسته و آن روح انسانى را از پوشاك‏هاى طبيعت تجريد نموده تا ملكوت اعلا بالا برده و به عالم شهود و ديدار روشن‏ترين انوار نايل ساخته است و با اين وصف شگفت‏انگيز ، پس از رهايى از عوارض طبيعت در عالم قدس آرميده است . و لحظات ديگرى صداى گوينده حكمت را مى‏شنيدم كه واقعيات صحيح را به پيشتازان و زمامداران گوشزد مى‏كرد و موقعيت‏هاى ترديد آميز را براى آنان نشان مى‏داد و از لغزش‏هاى اضطراب‏آور بر حذرشان مى‏داشت و آنان را به دقايق سياست و طرق كياست راهنمائى مى‏كرد و آنان را با مقام واقعى رياست آشنا مى‏ساخت و به عظمت تدبير و سرنوشت شايسته بالا مى‏برد . » 1