وحدت دين

چند جمله فوق بخوبى اثبات مى‏كند كه آنچه كه خدا براى جوامع انسانى فرستاده است ، يك دين است و مكتب‏هاى متنوع ساخته شده ذهنى و خواسته‏هاى سوداگران بوده است . سه موضوع كه در جملات فوق ديده مى‏شود ، دليل وحدت دين مى‏باشد :

1 طناب دين از هم گسيخته بود . ترديدى نيست كه اگر واقعا دين متعدد و متنوع بود چنانكه در آن روز مشاهده مى‏شد ، گسيخته شدن معنايى نداشت ، زيرا فرض اينست كه هر يك از اديان ، از اصل از يكديگر جدا بوده است .

معلوم مى‏شود كه اساسى‏ترين مختص دين حق ، وحدت انسان‏ها در هدف‏ها و وسايل زندگى مادى و معنوى در مسير تكامل است كه از هم گسيختنش موجب نكبت‏ها و تيره روزى‏هاى جاهليت بوده است .

2 اصول بنيادين مورد اختلاف گشته بود . اگر وحدتى در اصول بنيادين وجود نداشت و هر يك از اصولى كه مكتب‏هاى آن دوران ادعا مى‏كردند ، بجاى خود صحيح بود ، اختلاف در آنها اشكالى نداشته و موجب بدبختى آن دوران نمى‏گشت .

3 واقعيت امر پراكنده بود ، مسلم است كه اگر امر الهى كه دين اصلى است ذاتا متنوع و متعدد بود ، اختلاف و پراكندگى ، يك پديده اصلى و حقيقى بوده موجب تشويش و تيره بختى مردم آن دوران نبود .