مطلب يكم

اينكه آن بى‏ظرفيتى كه آدميان در تحمل « حيات معقول » از خود بروز ميدهند ، پستى و حقارت موجوديت انسانى نيست ، بلكه با نظر به گسترش استعدادهاى متنوع و تحمل مشقّت‏ها و گذشت‏هائى كه همين اكثريت در راه وصول به خواسته‏هاى مورد عشق و علاقه خود اثبات كرده‏اند ، نسبت بى‏ظرفيتى و حقارت باين انسانها اتهام نابجائى است كه بآن انسانها زده شده است مگر همين مردم نيستند كه براى بدست آوردن مقام يا ثروت يا شهرت اجتماعى ، خواسته‏هاى فراوانى را زير پا ميگذارند و به ناگواريها و اهانت‏ها

[ 224 ]

و حتى محبوس شدن در زندانها تن ميدهند و به اميد وصول به يكى از آرمانهاى مزبور از هيچ تلاشى فروگذارى نمينمايند ؟