تاريخ

سيّد رضىّ در نهج البلاغه در بالاى خطبه مى‏نويسد : امير المؤمنين اين سخن

[ 705 ]

را پس از جنگ جمل گفته است ، سبط ابن الجوزى نيز مى‏گويد امير المؤمنين اين سخن را پس از جنگ جمل گفته است ، علاوه بر اين تصريح جملاتى ديگر از سخنان آن امام در سرزنش مردم بصره را هم پس از اين سخن مى‏آورد ، در اين صورت ، تاريخ بيان اين سخن در جمادى الثانيه سال 36 مى‏باشد . ليكن ديگر منابع كه اين خطبه را بخشى از آن نامه مفصّل ذكر كرده‏اند ، تصريح مى‏كنند كه امير المؤمنين نامه را پس از افتادن مصر در دست عمرو بن عاص و شهادت محمد بن أبى بكر نوشته است ، در اين صورت ، تاريخ بيان آن بعد از ماه صفر سال 38 مى‏باشد .