دانلود کتاب: نهج البلاغه خطبه ها

دانلود کتاب: نهج البلاغه خطبه ها

نهج البلاغه _ خطبه ها

سيّد رضي رحمة الله عليه

ترجمه عبدالمحمد آيتي

بصورت فايل html

و من خطبة له ع فِى ذِكْر الْبَيْعة :
سخنى از آن حضرت (ع ) در ذكر بيعت :
كلام : 54
و من كلام له ع وَ قَدْ استبطاء اءَصْحابه إ ذنه لَهُمْ فِيالْقِتال بِصفّين :
سخنى از آن حضرت (ع )، ياران على (ع ) مى گفتند، كه چرا در نبرد صفين درنگ مى كند و بهآنان اجازت جنگ نمى دهد. و او در پاسخ چنين گفت :
كلام : 55
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام : 56
و من كلام له ع لاءصْحابه :
سخنى از آن حضرت (ع ) در خطاب به اصحاب خود:
كلام : 57
و من كلام له ع كلم بِه الْخَوارِج :
سخنى از آن حضرت (ع ) در باب خوارج :
كلام : 58
و قال ع لَما عَزْم عَلى حَرْبِ الخَوارج وَ قيلَ لَه : إ نَ القوَمَ عبروا جَسر النَهْرَوان :
آن حضرت فرمود: هنگامى كه آهنگ جنگ با خوارج داشت به او گفتند كه ايشان ازپل نهروان گذشته اند:
كلام : 59
و قال ع لِما قَتَل الخَوارج فَقيلَ لَه : يا اءميرالمؤ منين هلك القوم باءجمعهم :
و آن حضرت فرمود: هنگامى كه همه خوارج كشته شدند و او را گفتند، يا اميرالمؤ منين ، همه آنقوم طعمه تيغ هلاكت گرديدند، فرمود:
كلام : 60

و قال ع فِى الخوارج :
و آن حضرت فرمود در باب خوارج :
كلام : 61

و من كلام له ع لَما خَوف مِن الغَيْلَة :
سخنى از آن حضرت (ع ) هنگامى كه او را از ناگهان كشته شدن هشدار دادند:
خطبه : 62
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 63
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 64
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
كلام : 65
و من كلام له ع كانَ يَقُوُله لِاءَصحابه فِى بِعْضِ اءَيام صفِّينَ:
سخنى از آن حضرت (ع ) در يكى از روزهاى جنگ صفين به اصحاب خود چنين فرمود:
كلام : 66
اءَنصارِ، قَالُوا: لَمَّا انْتَهَتْ إِلَى اءَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع اءَنْبَاءُ السَّقِيفَةِ بَعْدَ وَفَاةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلّى اللّهُ عَلَيهِ وَ آلِه قَالَ: مَا قَالَتِ الْاءَنْصَارُ؟ قَالُوا: قَالَتْ: مِنَّا اءَمِيرٌ وَ مِنْكُمْ اءَمِيرٌ قَالَ ع
سخنى از آن حضرت (ع ) درباره انصار: پس از وفات رسول الله (صلى اللّه عليه و آله ) چون اخبار سقيفه به اميرالمؤ منين (ع ) رسيد، پرسيد انصار چه گفتند گفتند انصار گفته اند، كه اميرى از ما و اميرى از شما.على (ع ) فرمود:
كلام : 67
و من كلام له ع لَما قُلّد مُحَمّد بْنَ اءبي بَكْرِ مصر فملكت عَليه وَقتل :
سخنى از آن حضرت (ع ) هنگامى كه ، محمد بن ابى بكر را فرمانرواى مصر نمود و بر اوشوريدند و مصر را از كفش به درآوردند و خودش را كشتند، فرمود:
كلام : 68
و من كلام له ع فِى ذَمّ اءصحابه :
سخنى از آن حضرت (ع ) در نكوهش اصحابش :
كلام : 69
و قال ع فِي سِحرة اليَوم الْذي ضُرِبَ فِيه :
آن حضرت در سحرگاه روزى كه ضربتش زدند فرمود :
خطبه : 70
و من خطبة له ع فِي ذَم اءَهْل الْعَراق :
سخنى از آن حضرت (ع ) در نكوهش مردم عراق :
خطبه : 71
و من خطبة له ع عِلْمُ فِيها الناس الصَلاة عَلى النَبي ص :
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در آن به مردم آموخته است كه چگونه بر پيامبر (ص ) درودفرستند:
كلام : 72
ة ، قَالُوا: اءُخِذَ مَرْوَانُ بْنُ الْحَكَمِ اءَسِيرا يَوْمَ الْجَمَلِ فَاسْتَشْفَعَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ ع إ لَى اءَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع فَكَلَّمَاهُ فِيهِ، فَخَلَّى سَبِيلَهُ، فَقالا لَهُ: يُبَايِعُكَ يَا اءَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ؟ فَقالَ ع :

سخنى از آن حضرت (ع ) درباره مروان بن حكم در بصره ، مروان بن حكم در جنگجمل اسير شد. امام حسن و امام حسين (ع )، نزد اميرالمؤ منين شفاعتش كردند و على (ع ) از بنداسارت آزادش نمود. پدر را گفتند يا اميرالمؤ منين ، مروان با تو بيعت نمى كند على (ع ) درپاسخ آن دو چنين فرمود:
خطبه : 73
و من خطبة له ع لِما عَزَموا عَلى بَيْعَة عُثْمان :
سخنى از آن حضرت (ع ) چون ديگران آهنگ بيعت با عثمان نمودند:
كلام : 74
و من كلام له ع لَما بَلَغَه اتهام بَني اءميّة له بِالْمُشاركة فِي دَمِّ عُثْمان :
سخنى از آن حضرت (ع ) وقتى كه شنيد بنى اميه او را به شركت درقتل عثمان متهم مى كنند:
خطبه : 75
و من خطبة له ع في الحث على العمل الصالح
خطبه اى از آن حضرت (ع ) كه در آن مردم را بهعمل صالح ترغيب مى كند
كلام : 76
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام : 77
من كلمات كان ع يَدْعُو بها:
از سخنان آن حضرت (ع ) در دعا:
كلام : 78
و من كلام له ع قالَهُ لِبَعْضِ اءَصْحابه لِما عِزْمِ عَلَى الْمَسير إ لى الخَوارج ، وَ قَدْ قالَ له : يااءميرالمؤ منين إ ن سَرت فِي هَذا الْوَقت ، خَشيت اءَن لا تَظْفر بِمُرادك ، مِنْ طريق عِلم النُجوم .فَقَالَ ع :
سخنى از آن حضرت (ع ) آنگاه ، كه آهنگ خوارج كرد، يكى از اصحابش او را گفت اى اميرالمؤ منينبه شهادت علم نجوم ، اگر در اين ساعت حركت كنى مى ترسم كه به مراد خويش نرسى . على(ع ) در پاسخ او فرمود:
خطبه : 79
و من خطبة له ع بَعْدَ فَراغَه مِن حَرْب الجَمل
سخنى از آن حضرت (ع ) پس از فراغت از جنگ جمل
كلام : 80
و من كلام له ع في الزهد
سخنى از آن حضرت (ع ) در زهد
كلام : 81
و من كلام له ع فِي صِفة الدُنيا:
سخنى از آن حضرت (ع ) در نكوهش دنيا
خطبه : 82
و من خطبة له ع وَ تَسْمى الغراء وَ هِي الخُطْبَة العَجيبَة
خطبه اى از آن حضرت (ع ) آن را خطبه غرّاء ناميده اند كه از خطبه هاى شگفت انگيز آن حضرت(ع ) است
خطبه : 83
و من خطبة له ع فِي ذِكر عمرو بْن العاص
سخنى از آن حضرت (ع ) درباره عمرو بن عاص
خطبه : 84
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 85
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 86
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 87
وَ مِنْ خُطْبَةٍ لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 88
و من خطبة له عليه السلام
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 89
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 90
و من خطبة له ع تَعْرِف بِخطبة الا شباح وَ هِي مِن جَلائِل خُطْبَه وَ كانَسائِل سَاءَلَهُ اءَنْ يَصِفْ الله لَهُ حَتى كَانَّه يَراه عَيانا فَغَضَبُ لذلِك .
خطبه اى از آن حضرت (ع )، اين خطبه به خطبه اشباح معروف است . و از خطبه هاىجليل و گرانقدر اوست . كسى از اوخواست كه خدا را برايش ‍ توصيف كند، آنسان كه گويى اورا به چشم مى بيند. اميرالمؤ منين از اين سخن خشمگين شد.
كلام : 91
و من كلام له ع لَمَا اُرِيدَ عَلَى الْبَيْعَةِ بَعْدِ قَتِل عُثْمانَ
خطبه اى از آن حضرت (ع ) پس از كشته شدن عثمان كه خواستند با او بيعت كنند:
خطبه : 92
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 86
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 87
وَ مِنْ خُطْبَةٍ لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 88
و من خطبة له عليه السلام
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 89
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 90
و من خطبة له ع تَعْرِف بِخطبة الا شباح وَ هِي مِن جَلائِل خُطْبَه وَ كانَسائِل سَاءَلَهُ اءَنْ يَصِفْ الله لَهُ حَتى كَانَّه يَراه عَيانا فَغَضَبُ لذلِك .
خطبه اى از آن حضرت (ع )، اين خطبه به خطبه اشباح معروف است . و از خطبه هاىجليل و گرانقدر اوست . كسى از اوخواست كه خدا را برايش ‍ توصيف كند، آنسان كه گويى اورا به چشم مى بيند. اميرالمؤ منين از اين سخن خشمگين شد.
كلام : 91
و من كلام له ع لَمَا اُرِيدَ عَلَى الْبَيْعَةِ بَعْدِ قَتِل عُثْمانَ
خطبه اى از آن حضرت (ع ) پس از كشته شدن عثمان كه خواستند با او بيعت كنند:
خطبه : 92
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 93
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 94
و من خطبة له ع
از خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 95
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 96
و من خطبة له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام : 97
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
خطبه : 98
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 99
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 100
و من خطبة له ع تَشْتَمِلُ عَلى ذِكُرِ الْمَلاحِمِ
خطبه اى از آن حضرت (ع ) مشتمل بر پيشگوييهايى
خطبه : 101
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در همين باب :
خطبه : 102
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 103

و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع ) ،گزيده اى از آن را كه با اين روايت متفاوت است پيش از اين آورديم .
خطبه : 104
و من خطبة له ع
از خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 105
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
كلام :106
و من كلام له ع فِي بَعضِ اءَيَامِ صِفَينَ
سخنى از آن حضرت (ع ) در يكى از روزهاى صفين :
خطبه : 107
و من خطبة له ع وَ هِىٍَّ مِنْ خُطَبِ الْمَلاحِمِ
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در اين خطبه از وقوع پيشامدهاى بزرگ ياد مى كند
خطبه : 108
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 109
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 110
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 111
و من خطبة له ع ذَكَرَ فِيها مَلَكَ الْمَوْتِ ع وَ تَوَفِّيَةُ اءلاءنفُسَ:
از خطبه اى از آن حضرت (ع ) در آن از ملك الموت ياد كرده و گرفتن او جانها را:
خطبه : 112
و من خطبة له ع في ذم الدنيا
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در نكوهش دنيا
خطبه : 113
و من خطبة له ع و فيها مواعظ للناس
خطبه اى از آن حضرت (ع ) كه در آن پندهائى براى مردم است
خطبه : 114
و من خطبة له ع فِي الاْستِسقاءِ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در طلب باران
خطبه : 115
و من خطبة له ع و فيها ينصح اءصحابه
خطبه اى از آن حضرت (ع ) كه در آن يارانش را نصيحت مى كند
خطبه : 116
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام : 117
و من كلام له ع فى الصالحين من اءصحابه
سخنى از آن حضرت (ع ) در باره ياران خوبش
كلام : 118
و من كلام له ع وَ قَدْ جَمَعَ النَاسَ وَ حَضَّهُمْ عَلَى الْجِهادِ فَسَكَتُوا مَلِيا، فَقَالَ ع :
سخنى از آن حضرت (ع ) در حاليكه مردم را گرد آورده بود و به جهاد تحريض مى كرد. و آنان، همچنان ، مهر سكوت بر لب ، پاسخى نمى دادند. به آنها فرمود:
كلام : 119
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام :120
و من كلام له ع وَ قَدْ قامَ رَجُلٌ مِنْ اءَصْحابِهِ فَقالَ: نَهَيْتَنا عَنِ الْحُكُومَةِ ثُمَّ اءَمَرْتَنا بِها، فَلَمْنَدْرِ اءَيُّ الْاءَمْرَيْنِ اءَرْشَدُ؟ فَصَفَقَ ع إِحْدَى يَدَيْهِ عَلَى الْاءُخْرَى . ثُمَّ قَالَ:
سخنى از آن حضرت (ع ) يكى از اصحابش برخاست و گفت : ما را از حكميت منع مى كردى و سپسخود حكمى برگماشتى ندانيم كداميك از اين دو به صواب نزديكتر است ، على (ع ) دست بردست زد و فرمود:
كلام :121
و من كلام له ع قالَهُ لِلْخَوارِجِ، وَ قَدْ خَرَجَ إِلَى مُعَسْكَرِهِمْ وَ هُمْ مُقِيمُونَ عَلَى إِنْكَارِ الْحُكُومَةِ
سخنى از آن حضرت (ع ) اين سخن خطاب به خوارج است ، هنگامى كه به لشكرگاهشان رفتهبود و آنان ، همچنان ، در مورد حكميت خرده مى گرفتند.
كلام : 122
و من كلام له ع قالَهُ لا صْحابِهِ فِي ساعَةِ الْحَرْبِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) به اصحاب خود در عرصه پيكار فرمود:
كلام : 123

و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام : 124
و من كلام له ع فِي حَثِّ اءَصْحابِهِ عَلَى الْقِتالِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) در برانگيختن اصحابش به جهاد:
كلام :125
و من كلام له ع فِى مَعْنى الْخَوارِج لَمَا اءَنْكَرُوا تَحْكِيمَ الرَّجالِ، وَ يَذُمُّ فِيِه اءَصْحابَهُ فِىالتَّحْكِيمِ، فَقالَ عَلَيْهِالسَّلامُ:
سخنى از آن حضرت (ع ) درباره خوارج . هنگامى كه حكميت مردان را منكر شدند. اينك اصحابش رانكوهش مى كند.
كلام : 126
و من كلام له ع لَمَّا عُوتِبَ عَلى التَّسوِيَةَ في الْعَطاءِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) هنگامى كه او را مورد عتاب قرار دادند كه چرا عطايا را به تساوىتقسيم مى كند.
كلام : 127
و من كلام له ع لِلْخَوارِجِ اءَيْضا
سخنى از آن حضرت (ع ) خطاب به خوارج
كلام : 128
و من كلام له ع فِيما يَخْبِرُ بِهِ عَنِ الْمَلاحِمِ بِالْبَصْرَةِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) از حوادث شگرف بصره خبر مى دهد:
خطبه : 129
و من خطبة له ع فِي ذِكْرِ الْمَكايِيلِ وَالْمَوازِينِ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) درباره پيمانه ها و ترازوها:
كلام : 130
و من كلام له ع لا بِي ذَرٍ، رَحِمَهُ اللَهُ، لَمَا اءُخْرِجَ إ لَى الرَّبَذَةِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) در خطاب به ابوذر، رحمه الله ، هنگامى كه عثمان او را به ربذهتبعيد كرد:
كلام : 131
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
خطبه : 132
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 133
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
كلام : 134
و من كلام له ع وَ قَدْ شاوَرَهُ عُمَرُ بْنُ الْخَطَابِ في الْخُرُوج إ لى غَزْوِ الرَّومِ بِنَفْسِهِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) عمر براى اينكه خود به نبرد روميان رود با او مشورت كرد و على (ع) فرمود:
كلام : 135
و من كلام له ع وَ قَدْ وَقَعتْ مُشاجَرَةُ بَينَهُ وَ بَيْنَ عُثْمانَ، فَقالَالْمُغِيرَةُ بْنَ الاَْخْنَس لِعُثْمانَ:اءَنَااءَكْفِيكَهُ، فَقالَ عَلى عَلَيْهِ السَّلامُ لِلْمُغِيرَةِ:
سخنى از آن حضرت (ع ). روزى ميان او و عثمان مشاجره اى در گرفت . مغيرة بن اخنس ، كه درآنجا بود، به عثمان گفت من تو را در برابر او بسنده ام و اميرالمؤ منين مغيره را فرمود:
كلام : 136
و من كلام له ع في اءمر البيعة
سخنى از آن حضرت (ع ) در مورد بيعت
كلام : 137
و من كلام له ع فى مَعْنى طَلْحَةَ وَ الزُبَيْرِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) درباره طلحه و زبير:
خطبه : 138
و من خطبة له ع يُومِئُ فِيها إ لى ذِكْرِ الْمَلاحِمِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) در آن به حوادث بزرگ اشارت دارد:
كلام : 139
و من كلام له ع في وَقْتِ الشُّورى :
سخنى از آن حضرت (ع ) هنگام شورا:
كلام : 140
و من كلام له ع في النَهْي عَنْ غِيَبةِ النَّاسِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) در نهى از غيبت مردم :
كلام : 141
و من كلام له ع فى النهى عن سماع الغيبة و فى الفرق بين الحق والباطل
سخنى از آن حضرت (ع ) در نهى از شنيدن غيبت و فرق ميان حق وباطل
كلام : 142
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
خطبه : 143
و من خطبة له ع في الاْسْتِسْقاءِ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در طلب باران :
خطبه : 144
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 145
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 146
و من كلام له ع لِعُمَرَ بْنِ الْخَطَابِ وَ قَدِ اسْتَشارَهُ عمر بن الخطاب فِي الشُخُوصِ لِقِتالِالْفُرْسِ بِنَفْسِهِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) به عمر بن الخطاب گفت هنگامى ، كه با او مشورت كرد، كه خود بهجنگ ايرانيان برود:
خطبه : 147
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
كلام : 148
و من كلام له ع فِي ذِكْرِ اءَهْلِ الْبَصرَةِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) درباره مردم بصره :
كلام : 149
و من كلام له ع قَبْلَ مَوْتِهِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) پيش از وفاتش :
خطبه : 150
و من خطبة له ع يُومِىٌٍّ فِيها إ لَى اءلْمَلاحِمِ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) به حوادث بزرگ اشارت دارد:
خطبه : 151
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 152
و من خطبة له ع فى صفات اللّه جل جلاله و صفات اءئمة الدين
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در صفات خداوند و امامن دين
خطبه : 153
و من خطبة له ع يذكر فيها فضائلاءهل البيت
خطبه اى از آن حضرت (ع ) كه در آن از فضائلاهل بيت مى فرمايد
خطبه : 154
و من خطبة له ع يَذْكُرُ فِيها بَدِيعَ خِلْقَةِ الْخُفَاشِ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در آن آفرينش بديع خفاش را بيان مى كند:
كلام : 155
و من كلام له ع خاطَبَ بِهِ اءَهْلَ الْبَصرَةِ عَلى جَهَةِ اقْتِصاصِ الْملاحِمِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) خطاب به مردم بصره و در آن از پيش آمدهاى سخت حكايت كند:
خطبه : 156
و من خطبة له ع يحث الناس على التقوى
خطبه اى از آن حضرت (ع ) كه در آن مردم را به پرهيزگارى مى خواند
خطبه : 157
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 158
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 159
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 160
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
كلام : 161
و من كلام له ع لِبَعْضِ اءَصْحابِهِ وَ قَدْ سَاءَلَهُ كَيْفَ دَفَعكُمْ قَوْمُكُمْ عَنْ هذَا الْمَقامِ وَ اءَنْتُمْ اءَحَقُبِهِ؟ فَقالَ عَلَيْهِ السَّلامُ:
سخنى از آن حضرت (ع ) به يكى از اصحابش كه از او پرسيد: چگونه قومتان شما را از اينمقام (يعنى خلافت ) باز داشتند، در حالى كه ، از ديگران سزاوارتر بدان بوديد؟ چنين پاسخداد:
خطبه : 162
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
كلام : 163
و من كلام له ع لَمّا اجْتَمَعَ النّاسُ اِلَيْهِ وَ شَكَوْا ما نَقْمُوهُ عَلى عُثْمانَ، وَ سَاءَلُوهُ مُخاطَبَهُ عَنْهُمْوَاسْتَعتابَهُ لَهُمْ، فَدْخَلَ ع عَلى عُثْمانَ فَقالَ:
سخنى از آن حضرت (ع ) هنگامى كه مردم نزد او گرد آمدند و، در آنچه از عثمان ناپسندشانافتاده بود، به وى شكايت كردند و خواستند كه از سوى آنها با عثمان سخن گويد و بخواهدتا خشنودشان سازد، نزد عثمان شد و چنين گفت :
خطبه : 164
و من خطبة له ع يَذْكُرُ فِيها عَجِيبَ خِلْقَةِ الطاوُوسِ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در آن به ذكر آفرينش شگفت طاووس مى پردازد:
خطبه : 165
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 166
و من خطبة له ع في اءَوِّلِ خِلافَتِه :
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در آغاز خلافتش فرمود:
كلام : 167
و من كلام له ع بَعْدَ ما بُويِعَ بِالْخِلافَةِ، وَ قَدْ قالَ لَهُ قَومْ مِنَ الصَّحابَةِ لَوْ عاقَبْتَ قَوْمامِمَّناءَجْلَبَ عَلى عُثْمانِ؟ فَقَالِ عَلَيْهِالسَّلامُ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) پس از آنكه به خلافت با او بيعت كردند، جمعى از صحابه او راگفتند، چه شود اگر كسانى را كه بر عثمان شوريدند، كيفر دهى ؟ على (ع ) فرمود:
خطبه : 168
و من خطبة له ع عِندَ مَسِيرِ اءصْحابِ الْجَمَلِ إ لَى الْبَصْرَةِ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) هنگام رهسپار شدن اصحابجمل به بصره :
كلام : 169
َابِ الْجَمَلِ لِتَزُولَ الشُّبْهَةُ مِنْ نُفُوسِهِمْ، فَبَيَّنَ لَهُ، ع ، مِنْ اءَمْرِهِ مَعَهُمْ مَا عَلِمَ بِهِ اءَنَّهُ عَلَى الْحَقِّ، ثُمَّ قَالَ لَهُ: بَايِعْ، فَقَالَ: إِنِّي رَسُولُ قَوْمٍ وَ لاَ اءُحْدِثُ حَدَثا حَتَّى اءَرْجِعَ إِلَيْهِمْ، فَقَالَ ع
سخنى از آن حضرت (ع ) روى سخن با يكى از عربهاست ، هنگامى كه ، امام (ع ) به بصرهنزديك شد، مردم بصره ، عربى را نزد او فرستادند تا حقيقت حالش را با اصحابجمل معلوم دارد، مگر شبهه از دلشان برود. على (ع ) حقيقت كار خود را با آن مردم آنچنان بيانكرد كه آن مرد دريافت كه حق با اوست . پس ، على (ع ) او را گفت بيعت كن . آن مرد گفت كه منفرستاده قومى هستم ، كارى نخواهم كرد تا نزد آنان بازگردم . على (ع ) او را گفت :
كلام : 170
و من كلام له ع لَمَا عَزَمَ عَلى لِقاءِ اءلْقَوْم بِصِفِّينَ:
سخنى از آن حضرت (ع ) هنگامى كه عزم نبرد آن قوم را در صفين داشت :
خطبه : 171
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 172
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
كلام : 173
و من كلام له ع فِي مَعْنى طَلْحَةَ بْنِ عُبَيْدِ اللّ هِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) درباره طلحة بن عبيد الله :
خطبه : 174
من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 175
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
كلام : 176
و من كلام له ع فِى مَعْنَى الْحَكَمَيْنِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) در باب آن دو حكم :
خطبه : 177
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
كلام : 178
و من كلام له ع وَ قَدْ سَاءَلَهُ ذِعْلِبُ الْيَمَانِيُّ فَقَالَ: هَلْ رَاءَيْتَرَبَّكَ يَا اءَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ؟ فَقَالَع :
سخنى از آن حضرت (ع ) ذعلب يمانى از او پرسيد: ((يا اميرالمؤ منين آيا پروردگارت را ديدهاى ؟)) على (ع ) فرمود:
خطبه : 179
و من خطبة له ع فِي ذَمَّ اءَصْحابِهِ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در نكوهش يارانش :
كلام : 180
و من كلام له ع وَ قَدْ اءَرْسَلَ رَجُلاً مِنْ اءَصْحَابِهِ يَعْلَمُ لَهُ عِلْمَ اءَحْوَالِ قَوْمٍ مِنْ جُنْدِ الْكُوفَةِ قَدْ هَمُّوابِاللِّحَاقِ بِالْخَوَارِجِ، وَ كَانُوا عَلَى خَوْفٍ مِنْهُ ع ، فَلَمَّا عَادَ إِلَيْهِ الرَّجُلُ قَالَ لَهُ:
سخنى از آن حضرت (ع ) مردى از اصحاب خود را فرستاد تا بداند كه آياجماعتى از سپاهكوفه كه مى خواستند به خوارج بپيوندند ولى از آن حضرت بيم داشتند، اكنون چه مى كنند.چون آن مرد نزد او بازگشت ، پرسيد:
خطبه : 181
الْكُوفَةِ، وَ هُوَ قائِمٌ عَلَى حِجارَةٍ نَصَبَها لَهُ جَعْدَةُ بْنُ هُبَيْرَةَ الْمَخْزُومِيُّ، وَ عَلَيْهِ مِدْرَعَةٌ مِنْ صُوفٍ، وَ حَمائِلُ سَيْفِهِ لِيفٌ، وَ فِي رِجْلَيْهِ نَعْلانِ مِنْ لِيفٍ، وَ كَاءنَّ جَبِينَهُ ثَفِنَةُ بَعِيرٍ. فَقَالَ ع :

خطبه اى از آن حضرت (ع ) از نوف بكالى روايت شده است كه گفت : اميرالمؤ منين اين خطبه رابراى ما در كوفه ادا فرمود. و او كه بر سنگى كه جعدة بن هبيره المخزومى براى او نصبكرده بود، ايستاده بود. جبّه اى پشمين بر تن داشت و بند شمشيرش از ليف خرما بود و پاىافزارى از ليف خرما به پاى داشت و نشان سجده بر پيشانيش چون پينه هاى زانوى شتر پيدابود. و چنين فرمود:
خطبه : 182
من خطبة له ع
از خطبه اى از آن حضرت (ع )
كلام : 183
و من كلام له ع قالَهُ لِلْبُرْجِ بْنِ مُسْهِرٍ الطَائِىٍِّّ وَ قَدْ قالَ لَهُ بِحَيْثُ يَسْمَعُهُ: (لا حُكْمُ إِلالِلّهِ)،وَ كانَ مِنَ الْخَوارِج :
سخنى از آن حضرت (ع ) به برج بن مسهر طايى فرمود، هنگامى كه برج به گونه اى كهامام بشنود گفت : ((لا حكم الا للّه )) هيچ دارويى جز از آن خدا نيست . و برج از خوارج بود.
خطبه : 184
خطبة له ع رُوِيَ اءَنَّ صَاحِبا لِاءَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع يُقالُ لَهُ:هَمَّامٌ كانَ رَجُلاً عابِدا،فَقالَ لَهُ: يا اءَمِيرَالْمُؤْمِنِينَ صِفْلِيَالْمُتَّقِينَ حَتَّى كَاءَنِّي اءَنْظُرُ إِلَيْهِمْ،فَتَثَاقَلَ ع عَنْ جَوَابِهِ،ثُمَّ قَالَ:

خطبه اى از آن حضرت (ع ) گويند كه اميرالمؤ منين (ع ) را مصاحبى بود به نام همام كه مردىعبادت پيشه بود. روزى گفتش كه اى اميرالمؤ منين ، پرهيزگاران را برايم وصف كن . آنسان كهگويى در آنها مى نگرم . على (ع ) در پاسخش درنگ كرد، سپس گفت :
خطبه : 185
و من خطبة له ع يَصِفُ فِيهَا الْمُنافِقِينَ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در وصف منافقان :
خطبه : 186
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 187
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 188
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 189
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 190
و من كلام له ع كانَ يُوصِي بِهِ اءصْحابَهُ:
سخنى از آن حضرت (ع ) به ياران خود سفارش مى كند:
كلام : 191
و من كلام له ع في معاوية
سخنى از آن حضرت (ع ) در باره معاويه
كلام : 192
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام : 193
و من كلام له ع رُوِيَ عَنْهُ اءَنَّهُ قالَهُ عِنْدَ دَفْنِ سَيِّدَةِ النِّساءِ فَاطِمَةَع كَالْمُناجِي بِهِ رَسُولَ اللَّهِص عِنْدَ قَبْرِهِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) اين سخن از آن حضرت روايت شده كه هنگام به خاك سپردن سيده زنان، فاطمه (عليهما السلام ) بر سر قبر رسول اللّه (ص )، چنانكه گويى با او راز مى گويد،بيان داشته است :
كلام : 194
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام : 195
و من كلام له ع كانَ كَثِيرا ما يُنادِي بِهِ اءَصْحابَهُ:
سخنى از آن حضرت (ع ) همواره در ميان اصحاب خود چنين ندا مى داد:
كلام : 196
و من كلام له ع كَلَّمَ بِهِ طَلْحَةَ وَالزُّبَيْرَ بَعْدَ بَيْعَتِهِ بالخِلافَة ، وَ قَدْ عَتَبا عَلَيْهِ مِن تَرْكِمَشْوَرَتِهما، والاستِعانَةِ فِي الاءُمُوربهما:
سخنى از آن حضرت (ع ) خطاب به طلحه و زبير، پس از بيعت به خلافت . آن دو از اينكه امام(ع ) در كارها با آنها مشورت نكرده و از ايشان يارى نخواسته ، اظهار ناخشنودى كرده بودند.
كلام : 197
و من كلام له ع وَ قَدْ سَمِعَ قَوْما مِنْ اءَصحابِهِ يَسِبُّونَ اءَهْلَ الشامِ اءَيّامَ حَرْبِهِمْ بِصِفِّينَ:
سخنى از آن حضرت (ع ) هنگامى كه شنيد گروهى از اصحابش در جنگ صفين ، شاميان را دشناممى گويند چنين فرمود:
كلام : 198
و من كلام له ع فِي بَعْضِ اءيّامِ صِفَينِ وَ قَدْ رَاءى الْحَسَنَ ابْنَهُ ع يَتَسَرَّعُ إ لَى الْحَرْبِ:
سخنى از آن حضرت (ع ). در يكى از روزهاى جنگ صفين فرزندش حسن (ع ) را ديد كه به جنگمى شتابد و چنين فرمود:
كلام : 199

و من كلام له ع قالَهُ لَمَّا اضْطَرَبَ عَلَيْهِ اءصْحابُهُ فِي اءمْرِ الْحُكُومَةِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) هنگامى كه يارانش در باب حكميت با او راه مخالفت پيش گرفتند،فرمود:
كلام : 200
و من كلام له ع بِالبَصْرَةِ وَ قَدْ دَخَلَ عَلَى الْعَلاءِ بنِ زِيادٍالْحارِثِي وَ هُوَ مِن اءَصْحابِهِ يَعُودُهُ،فَلَما رَاءى سَعَةَ دارِهِ قالَ:
سخنى از آن حضرت (ع ) امام (ع ) در بصره به عيادت علاء بن زياد حارثى رفت و علاء ازاصحابش بود. چون فراخى خانه اش را ديد، چنين فرمود:
كلام : 201
و من كلام له ع وَ قَدْ سَاءَلَهُ سائِلُ عن اءَحادِيثِ الْبِدَعِ وَ عَمَا فِي اءَيْدِي النَاسِ مِنِ اخْتِلافِ الْخَبَرِ،فَقالَ ع :
سخنى از آن حضرت (ع ) كسى در باب حديثهاى مجعول و خبرهاى گوناگون كه در دست مردماست از او سؤ ال كرد و آن حضرت (ع ) چنين فرمود:
خطبه : 202
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 203
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 204
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 205
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
كلام : 206
و من دعاء له ع كان يدعو به كثيرا
از دعاهاى آن حضرت كه فراوان مى خواند:
خطبه : 207
و من خطبة له ع خَطَبَها بِصِفَّينَ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در صفين :
كلام : 208
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام : 209
و من كلام له ع لَمَا مَرَّ بِطَلْحَةَ وَ عَبْدِ الرَّحْمنِ بْنِ عَتابِ بْنِ اءسِيدٍ وَ هُما قَتِيلانِ يَوْمَ الْجَمَلِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) در جنگ جمل بر كشته طلحه و عبد الرحمان بن عتاب بن اسيد گذشت وچنين فرمود:
كلام : 210
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام : 211
و من كلام له ع يَحُثُ فِيهِ اءصْحابَهُ عَلَى الْجِهادِ
سخنى از آن حضرت (ع ) در برانگيختن اصحابش به جنگ :
كلام : 212
و من كلام له ع قالَهُ بَعْدَ تِلاوَتِهِ اءَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ حَتّى زُرْتُمُ الْمَقابِرَ:
سخنى از آن حضرت (ع ) پس از تلاوت الهيكم التكاثر حتى زُرتم المقابر((71)) فرمود:
كلام : 213
و من كلام له ع قالَهُ عِندَ تِلاوَتِهِ رِجالٌ لا تُلْهِيهِمْ تِجارَةٌ وَ لابَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللّهِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) هنگام تلاوت آيه رجال لا تلهيهم تجارة و لا بيع عن ذكر الله:
كلام : 214
و من كلام له ع قالَهُ عِندَ تِلاوَتِهِ يا اءَيُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّكَ بِرَبِّكَالْكَرِيمِ:
سخنى از آن حضرت (ع ) هنگام تلاوت يا ايها الانسان ما غرّك بربّك الكريم ((73)) فرمود:
كلام : 215
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام : 216
و من دعاء له ع
دعايى از آن حضرت (ع )
خطبه : 217
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
كلام : 218
و من دعاء له ع
دعايى از آن حضرت (ع )
كلام : 219
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام :220
و من كلام له ع فِي وَ صْفِ بَيْعَتهِ بِالْخِلافَةِ، وَ قَدْ تَقَدَّمَ مِثْلُهُ بِاءَلْفاظٍ مُخْتَلِفةٍ.
سخنى از آن حضرت (ع ) در وصف بيعت با او به خلافت . نظير اين سخن با الفاظى ديگر،پيش از اين گذشت .
خطبه : 221
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 222
و من خطبة له ع خَطَبَها بِذِي قارٍ وَ هُوَ مُتَوَجَّهٌ إ لَى الْبَصْرَةِ، ذَكَرَهَا الْواقِدِىٌٍّ فِي كِتابِ الْجَمَلِ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در ذوقار ادا فرمود. هنگامى كه به بصره مى رفت . آن را واقدى دركتاب الجمل آورده است :
كلام : 223
و من كلام له ع كَلَّمَ بِهِ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ زَمَعَةَ وَ هُوَ مِنْ شِيعَتِهِ، وَذلِكَ اءَنَّهُ قَدِمَ عَلَيْهِ فِي خِلافَتِهِيَطْلُبُ مِنْهُ مالا،ً فَقَالَ ع :
سخنى از آن حضرت (ع ). به عبد الله بن زمعه فرمود و او از شيعيانش بود. در ايام خلافتشنزد او آمد و مالى طلبيد و على (ع ) در پاسخش چنين فرمود:
كلام : 224
و من كلام له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام : 225
و من كلام له ع رَوى ذِعْلَبٌ الْيَمانِيُّ عَنْ اءَحْمَدَ بْنِ قُتَيْبَةَ عَنْ عَبْدِاللَّهِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ مالِكِ بْنِدِحْيَةَ قالَ: كُنَّا عِنْدَ اءَمِيرِ الْمُؤْمنِيِنَ ع وَ قَدْ ذُكِرَ عِنْدَهُ اخْتِلافُ النَّاسِ، فَقَالَ:
سخنى از آن حضرت (ع ). ذعلب يمانى از احمد بن قتيبه از عبد الله بن يزيد از مالك بن دحيه روايت مى كند كه گفت ما نزد اميرالمؤ منين (ع ) بوديم . در آنجا از اختلاف مردم سخن رفت و آن حضرت فرمود:
كلام : 226
و من كلام له ع قالَهُ وَ هُوَ يَلِي غُسْلَ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ تَجْهِيزَهُ:
سخنى از آن حضرت (ع ) به هنگام غسل دادن و كفن كردنرسول الله (ص ) فرمود:
خطبه : 227
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 228
و من خطبة له ع فِي التَّوحِيدِ وَ تَجْمَعُ هذِهِ الْخُطْبَةُ مِنْ اءُصُولِ الْعِلْمِ مَا لا تَجْمَعُهُ خُطْبَةٌ غَيْرُها:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در توحيد است و در اين خطبه ازاصول علم چيزى گردآورده كه در ديگر خطبه ها نيست .
خطبه : 229
و من خطبة له ع تَخْتَصُّ بِذِكْرِ الْمَلاحِمِ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در آن اشارت است به پيشامدهاى ناگوار آينده
خطبه : 230
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 231
و من خطبة له ع
سخنى از آن حضرت (ع )
خطبه : 232
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 233
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
خطبه : 234
صِعَةِ وَ هِىٍَّ تَتَضَمَّنُ ذَمَّ إ بْلِيسَ لَعَنَهُ اللَّهُ عَلَى اءسْتِكْبِارِهِ وَ تَرْكِهِ السُّجُودَ لاَِّدَمَ عَلَيِه السَّلامُ وَ اءنَّهُ اءَوَّلُ مَنْ اءَظْهَرَ الْعَصَبِيَّةَ وَ تَبِعَ الْحَمِيَّةَ، وَ تَحْذِيَر النَاسِ مِن سُلُوك طَرِيقَتِهِ:
خطبه اى از آن حضرت (ع ) بعضى اين خطبه را ((قاصعه ))((80)) ناميده اند و آن در نكوهشابليس (لعنه الله ) است به سبب خودپسندى او و سجده نكردنش براى آدم (ع ). او نخستين كسىاست كه عصبيت را آشكار ساخت و از حميّت پيروى نمود. اين خطبه مردم را از رفتن به راه ابليس ‍برحذر مى دارد.
كلام : 235
و من كلام له ع قاله لعبد الله بن العباس ، و قد جاءه برسالة من عثمان و هو محصور يساءلهفيها الخروج إ لى ماله بينبع ، ليقل هتف الناس باسمه للخلافة ، بعد اءن كان ساءلهمثل ذلك من قبل ، فقال عليه السلام :
سخنى از آن حضرت (ع )
كلام : 236
و من كلام له ع اقتص فيه ذكر ما كان منه بعد هجرة النبي ص ثم لحاقه به :
سخنى از آن حضرت (ع )
خطبه : 237
و من خطبة له ع
خطبه اى از آن حضرت (ع )
كلام : 238

و من كلام له ع في شاءن الحكمين و ذم اءهل الشام :
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در باب حكمين و نكوهش مردم شام
خطبه : 239
و من خطبة له ع يذكر فيها آل محمد ص
خطبه اى از آن حضرت (ع ) در آن آلمحمد را ياد مى كند:

نهج البلاغه خطبه ها