سيره اجتماعي پيامبر (صلي الله عليه واله وسلم)- نرم خويي

رسول خدا با رفتار نرم و ملاطفت آمیز، توانست جامعه را دگرگون نماید، و وحدت و همدلی را در میان مردم برقرار سازد که در غیر آن امکان ایجاد پیوند اجتماعی میسر نمی شد. خداوند می فرماید: (فَبَِما رَحْمَة مِنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنتَ فَظّاً غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ) (آل عمران 159) پس به ] برکت [ و رحمت الهی، با آنان نرمخو ] و پرمهر[ شدی، و اگر تندخو و سخت دل بودی قطعاً از گردت پراکنده می شدند. پس از آنان درگذر و برایشان آمرزش بخواه.
«فَظ» در لغت، به معنای کسی است که سخنانش تند و خشن است، و «غلیظ القلب» به کسی می گویند که سنگ دل باشد و عملا انعطاف و محبتی نشان نمی دهد. به این صورت، خداوند به نرمش کامل پیامبر(صلي الله عليه واله وسلم) و انعطاف او در برابر افراد نادان و گنه کار اشاره می کند.
سرور آزادگان، حسین بن علی(علیهما السلام)، از قول مولای متقیان در توصیف نرم خویی پیامبر در برخورد با دیگران می فرماید: رسول خدا همواره خوش رو و خوش خوی و نرم بود، خشن و درشت خوی نبود.
گاهی فرزندان خردسال را به حضور پیامبر(صلي الله عليه واله وسلم)می آوردند تا به عنوان برکت یافتن و میمون شدن، برایشان از خداوند خیر و برکتی بخواهد، یا نام گذاری کند. رسول خدا به خاطر دل جویی بستگان آن فرزند، وی را می گرفت و در دامن خویش می نهاد. گاهی اتفاق می افتاد که کودک همانجا ادرار می کرد. برخی که حضور داشتند، بر سرِ فرزند داد می کشیدند و حضرت آنها را نهی می کرد، و صبر می کرد تا ادرار بچه تمام شود. آنگاه دعا یا نام گذاری را به پایان می برد، و با چنین برخورد مهربانانه، خویشاوندان آن نوزاد را خرسند می ساخت، تا آنان نپندارند که پیامبر از آن پیشامد ناراحت و آزرده شده است. وقتی آنان بیرون می رفتند، حضرت لباسش را آب می کشید و پاک می کرد.