آيت الله العظمى بروجردى قدّس سرّه

آيت الله العظمى بروجردى قدّس سرّه
آن بزرگوار از خانواده هاى جليل و شريف بروجرد، و نسبتش با سى واسطه به امام حسن مجتبى عليه السّلام مى رسد، و غالب نياكان و اجداد وى از دانشمندان عظيم الشاءن و نوابغ اسلامى بوده اند.
ايشان در سال 1292 ه‍ .ق . در بروجرد متولّد، و در سنّ 12 سالگى نزد علماى بروجرد و والد معظّم خود به تحصيل پرداخت ، و در سال 1310 در سنّ 18 سالگى براى تكميل تحصيلات به اصفهان عزيمت كرد و نزد علماى آن ديار از جمله آيات و حجج اسلام : ابوالمعالى كلباسى ، مير سيد محمّد تقى مدرسى ، آخوند ملا محمّد كاشى و ميرزا جهانگيرخان قشقائى تحصيل ، و نيز متون فقه و اصول را تدريس كرد، و پس از هشت سال توقّف در اصفهان در سال 1318 در حدود 26 سالگى در حالى كه به درجه اجتهاد رسيده بود وارد نجف شد و حدود سه سال از محضر آخوند خراسانى صاحب كفايه ، و علاّمه يزدى صاحب عروة الوثقى استفاده كرد و از شاگردان ممتاز مرحوم آخوند گرديد و در همان زمان تعليقاتى بر كفاية الاصول نوشت و بعد از ده سال يعنى در سال 1328 با تصديق علماى آن زمان به بروجرد برگشت و طىّ مدت 36 سال اقامت در بروجرد مرجع تقليد غالب اهالى غرب و جنوب ايران و قسمتى از خراسان و غيره بود و در آنجا حوزه تدريس خارج فقه و اصول داشت .
پس از چندى ، هنگام برگشت از زيارت امام رضاعليه السّلام به بروجرد، به اصرار مرحوم آيت الله حايرى و فضلاى آن زمان چند ماهى در قم توقّف ، و حوزه درس و بحث داير كرد و دوباره به بروجرد برگشتند.
تا اينكه در محرّم الحرام سال 1364 به قم وارد شد و در سن متجاوز از هفتاد سالگى پرچمدار جهان تشيع گرديد و بيش از هزار و دويست نفر دانشمند مجتهد و فاضل از حوزه درسى او بهره مند شدند.
تاءليفات آن مرحوم بسيار است ، به چند نمونه اشاره مى كنيم :
1- حاشيه بر كفاية . 2- حاشيه بر نهايه شيخ طوسى . 3- رساله اى درباره سند صحيفه سجاديّه . 4- اسانيد كتاب تهذيب . 5- اسانيد رجال كشّى . 6- تجريد رجال نجاشى و…⁽²⁹⁾
مسجد اعظم قم و كتابخانه آن و نيز ساختمان مسجد بزرگ هامبورگ در آلمان نيز نمونه اى از آثار باقيمانده از معظّم له مى باشد.
آن عالم بزرگوار سرانجام در پنج شنبه 13 ماه شوال المكرّم سال 1380 در سن 88 سالگى به رحمت خدا پيوست و با تشييع جنازه با شكوه در كنار مرقدِ مطهّر فاطمه معصومه عليهاالسّلام دفن گرديد.⁽³⁰⁾
بخش سوّم : جايگاه علمى و ويژگيهاى تدريس حضرت آيت الله العظمى بهجت
در اين بخش ، نخست اشاراتى كوتاه به مقام علمى و نبوغ و دقّت نظر حضرت آيت اللّه العظمى بهجت مى كنيم ، سپس از شيوه تدريس ‍ سخن به ميان آورده ، بعد به ذكر تاءليفات و آثار و شاگردان ايشان مى پردازيم :