قيام و انقلاب مهدی ( ع ) از ديدگاه فلسفه تاريخ
قيام و انقلاب مهدی ( ع ) از ديدگاه فلسفه تاريخ
متفكر شهيد استاد مرتضی مطهری
چاپ سيزدهم : 12 ارديبهشت 1373
ناشر : انتشارات صدرا ( با كسب اجازه از شورای نظارت بر نشر آثار
استاد شهيد )
مقدمه چاپ ششم
اين كتاب كه مجموعا دو بخش غير مرتبط با يكديگر است ، بخش يكم آن
با همين عنوان ابتدا به صورت مقالهای كوتاه و مختصر در يك نشريه دينی
در تهران منتشر شد و سپس مطالبی بر آن افزوده شد و به صورتی كه در
چاپهای اول تا چهارم ملاحظه شده است در آمد . اما بخش دوم كه عنوان ”
شهيد ” دارد ، تفصيل يافته يك سخنرانی در شب عاشورای سال 1393 هجری
قمری در تهران است . و تا آنجا كه من اطلاع دارم بخش دوم به عربی و به
تركی استانبولی ترجمه شده است . ترجمه عربی را هنوز نديدهام اما از
ترجمه تركی چند نسخهای برايم فرستادهاند .
اين چاپ نسبت به چاپهای قبل دو مزيت دارد : يكی اينكه اصلاحات
مختصری در برخی عبارات ، خصوصا در بخش دوم به عمل آمد ، ديگر آنكه بطور
متفرق در حدود ده صفحه به اصل مطالب در هر دو بخش افزوده گشت .
آنچه در بخش يكم آمده است فلسفه تاريخ نيست ، بلكه بررسی يك ايده
اسلامی از ديدگاه فلسفه تاريخ است و ضمنا اشارهای به فلسفه تاريخ از
ديدگاه قرآن و معارف اسلامی هست . اين بخش اشتياق فراوانی در خوانندگان
بر انگيخته است كه مفصلا بحث فلسفه تاريخ را از ديدگاه معارف اسلامی به
صورت همه جانبه مطرح كنيم . اين بنده در حدود سه سال است كه درسی را به
اين مبحث فلسفی و اجتماعی اختصاص دادهام و از نظر خودم به نتايج شگرف
و بزرگی رسيدهام . قسمتی از مبحث در كتابی كه هم اكنون به نام ”
مقدمهای بر جهان بينی اسلامی ” در دست تأليف دارم تحت عنوان ” جامعه
و تاريخ ” آورده شد . اميدوارم توفيق حاصل كنم همه را يك جا به دوستان
عزيز اهدا نمايم . از خداوند متعال مدد و توفيق مسئلت دارم .
بيستم جمادی الثانيه / 1398 هجری قمری
مرتضی مطهری
قيام و انقلاب مهدی ( ع ) از ديدگاه فلسفه تاريخ
باسمه تعالی
انديشه پيروزی نهائی نيروی حق و صلح و عدالت بر نيروی باطل و ستيز و
ظلم ، گسترش جهانی ايمان اسلامی ، استقرار كامل و همه جانبه ارزشهای
انسانی ، تشكيل مدينه فاضله و جامعه ايدهآل ، و بالاخره اجراء اين ايده
عمومی و انسانی به وسيله شخصيتی مقدس و عاليقدر كه در روايات متواتر
اسلامی ، از او به ” مهدی ” تعبير شده است ، انديشهای است كه كم و
بيش همه فرق ومذاهب اسلامی – با تفاوتها و اختلافهائی – بدان مؤمن و
معتقدند .
زيرا اين انديشه ، به حسب اصل و ريشه ، قرآنی است . اين قرآن مجيد
است كه با قاطعيت تمام ، پيروزی نهائی ايمان اسلامی ( 1 ) ، غلبه قطعی صالحان و متقيان ( 2 ) ، كوتاه شدن دست
ستمكاران و جباران برای هميشه ( 3 ) و آينده درخشان و سعادتمندانه بشريت
( 4 ) را نويد داده است .
اين انديشه بيش از هر چيز مشتمل بر عنصر خوشبينی نسبت به جريان كلی
نظام طبيعت و سير تكاملی تاريخ و اطمينان به آينده ، و طرد عنصر بدبينی
نسبت به پايان كار بشر است ، كه طبق بسياری از نظريهها و فرضيهها
فوقالعاده تاريك و ابتر است .
پاورقی :
1 – هو الذی ارسل رسوله بالهدی و دين الحق ليظهره علی الدين كله و
لوكره المشركون »- توبه / 33 وصف / . 9
2 – و لقد كتبنا فی الزبور من بعد الذكر ان الارض يرثها عبادی
الصالحون »- انبيا / . 105
3 – و نريد ان نمن علی الذين استضعفوا فی الارض و نجعلهم ائمة و
نجعلهم الوارثين و نمكن لهم فی الارض و نری فرعون و هامان و جنودهما منهم
ما كانوا يحذرون »- قصص / . 5
4 – قال موسی لقومه استعينوا بالله و اصبروا ، ان الارض لله يورثها
من يشاء من عباده و العاقبة للمتقين »- اعراف / . 128