لقب اميرالمومنين براي امام علي(عليه السلام)
اميرالمؤمنين به معناى لغوى آن؛ يعنى امير و فرمانده و رهبر مسلمانان.(1)
مطابق همين معناى لغوى به پيامبر اسلام(صلي الله عليه واله وسلم) مىتوان اميرمؤمنان؛ يعنى رهبر و فرمانده مسلمانان اطلاق نمود. به خلفاى راشدين و خلفاى اموى و عباسى و يا همه كسانى كه توسط شورا و اصحاب اهل حل و عقد انتخاب شدهاند، اطلاق مىگردد.(2)
بر همين اساس است كه خلفاى اسلامى خود را اميرمؤمنان مىخواندند. اما در واقع اين لقب تنها اختصاص به حضرت علي(عليه السلام) دارد. در روايات عنوان اميرالمؤمنين از القاب خاص على شمرده شده است،(3). در برخى از روايات بيان شده كه حتى در زمان خود پيامبر نيز توسط آن حضرت ، از على به اميرمؤمنان ياد شده است. (4)
شخصى از امام صادق(عليه السلام) پرسيد: آيا روا است كه به امام زمان(عليه السلام) به عنوان “”سلام بر تو، اى اميرمؤمنان”” سلام ياد كرد؟ امام فرمود: نه، زيرا خداوند تنها على(عليه السلام) را به اين لقب ناميده است. نه قبل او كسى به اين لقب ناميده شده و نه پس از او. آن شخص پرسيد: پس چگونه بر قائم آل محمد مىبايست سلام كرد؟ فرمود: مىگوييد: السلام عليك يا بقية الله””.(5)
پيامبر فرمود: “”اگر مردم مىدانستند در چه زمانى على به اين لقب ملقب گرديد، هرگز منكر فضايل او نمىشدند، زيرا على در زمانى كه آدم بين روح و جسد بود، ملقب به اين لقب شد؛ زمانى كه خداوند فرمود: آيا من پروردگار شما نبودم؟ گفتند: بلى. فرمود: من پروردگار شمايم و محمد پيامبر(صلي الله عليه واله وسلم) شما است و على امير شما است””.(6)
1-دايرةالمعارف تشيع، ج2، ص 522
2-همان، ص 522 – 523
3-معارف و معاريف، ج2، ص 448؛ دايرةالمعارف تشيع، ج2، ص 522
4- بحارالانوار، ج35، ص 37، ارشاد مفيد، ص 42
5-كافى، ج1، ص 411؛ بحارالانوار، ج24، ص 211؛ مظهر ولايت، ص 41
6-ينابيع الموده، 2، ص 63؛ بحارالانوار، ج9،ص 256؛ مظهر ولايت، ص 40